Bezpieczeństwo i higiena pracy w odlewniach metali.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA GOSPODARKI
z dnia 30 grudnia 1999 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w odlewniach metali.

Na podstawie art. 23715 § 2 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy w odlewniach stopów żelaza i metali nieżelaznych.
§  2.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o odlewniach, należy przez to rozumieć zakłady pracy lub ich części zajmujące się wytwarzaniem odlewów ze stopów żelaza i metali nieżelaznych.
§  3.
1.
Drogi, place manewrowe, postojowe i składowe powinny być przystosowane do oczyszczania metodą zmywania lub poprzez odpylanie w sposób zmechanizowany.
2.
Rozładunek, składowanie i transport materiałów przeznaczonych do dalszej przeróbki należy przeprowadzać w sposób zmechanizowany i przy użyciu urządzeń ograniczających rozprzestrzenianie się pyłów.
§  4.
1.
Powierzchnia podłogi w odlewniach powinna spełniać wymagania odporności na działanie podwyższonej temperatury, iskier i odprysków ciekłego metalu.
2.
Przy drzwiach do pomieszczeń produkcyjnych odlewni, w których temperatura powietrza w wyniku procesu technologicznego jest wysoka, należy zainstalować zasłony powietrzne lub inne urządzenia zapobiegające gwałtownemu dopływowi zimnego powietrza, szczególnie w okresie jesienno-zimowym.
§  5.
W przypadku stosowania na terenie odlewni wózków szynowych do transportu ciekłego metalu, główka szyny powinna pokrywać się z powierzchnią podłogi lub z nawierzchnią drogi.
§  6.
1.
Materiały wsadowe do pieców odlewniczych powinny być posortowane, a ich miejsca składowania - wydzielone i oznakowane w sposób pozwalający na identyfikację poszczególnych materiałów.
2.
Wsad przeznaczony do pieców odlewniczych powinien być suchy i pozbawiony wszelkich zanieczyszczeń, w tym zanieczyszczeń po masie formierskiej lub rdzeniowej.
3.
Przepis ust. 2 nie dotyczy wsadu przeznaczonego do żeliwiaka.
4.
Niedopuszczalne jest ładowanie do pieców odlewniczych zamkniętych zbiorników lub butli oraz materiałów nieznanego pochodzenia.
§  7.
1.
Sortowanie złomu oraz przygotowanie wsadu do pieca odlewniczego należy wykonywać zgodnie z wymaganiami określonymi w odrębnych przepisach dotyczących eliminowania przedmiotów niebezpiecznych, w tym wybuchowych, ze złomu metali.
2.
W przypadku gdy w sortowanym złomie znajdują się przedmioty niebezpieczne, należy przerwać sortowanie i powiadomić przełożonego lub osobę nadzorującą pracę.
3.
Teren, na którym rozdrabnia się złom, powinien być niedostępny dla osób postronnych i odpowiednio zabezpieczony przed rozpryskiem odłamków złomu.
§  8.
1.
Procesy przygotowania mas formierskich lub rdzeniowych oraz transport składników mas powinny być zmechanizowane i wykonywane w sposób ograniczający rozprzestrzenianie się pyłów do środowiska pracy.
2.
Niedopuszczalne jest pobieranie próbek masy formierskiej w czasie pracy urządzeń do jej przygotowania.
3.
Przepis ust. 2 nie dotyczy pobierania próbek masy formierskiej w sposób zautomatyzowany.
§  9.
Każdorazowe wejście pracownika do przestrzeni roboczej maszyny lub innego urządzenia technicznego w celu wykonania prac naprawczych lub porządkowych powinno być poprzedzone wyłączeniem zasilania napędu i wywieszeniem tabliczki ostrzegawczej.
§  10.
Dopuszcza się składowanie wielkogabarytowych skrzyń formierskich w stosy wyższe niż 2,0 metry, pod warunkiem że stosy nie będą stanowić zagrożenia bezpieczeństwa dla pracowników, a stosunek wysokości stosu, wyrażonej w metrach, do pola podstawy stosu, wyrażonego w metrach kwadratowych, nie będzie większy niż dwa do jednego.
§  11.
Skrzynki formierskie należy ustawiać w stosy na podłożu równym, przestrzegając następujących wysokości składowania:
1)
do 1,50 metra - dla skrzynek układanych ręcznie,
2)
do 2,0 metrów - dla skrzynek układanych mechanicznie.
§  12.
Niedopuszczalne jest wykonywanie prac pod zawieszoną formą odlewniczą lub w zasięgu rozprysku ciekłego metalu.
§  13.
1.
Proces wykonywania form odlewniczych powinien być w miarę posiadanych możliwości technicznych zmechanizowany, a ręczne wykonywanie takich form należy ograniczyć do niezbędnego minimum.
2.
W razie konieczności ręcznego wykonywania form w pozycji klęczącej, pracownika należy wyposażyć w odpowiednie ochraniacze kolan, a łączny czas wykonywania pracy w tej pozycji należy ograniczyć do 4 godzin w czasie zmiany roboczej.
3.
Stanowisko pracy do zagęszczania form lub rdzeni należy odpowiednio osłonić.
4.
Dopuszcza się stosowanie ubijaków i innych ręcznych narzędzi pneumatycznych do wykonywania form i rdzeni oraz czyszczenia odlewów w sytuacji, gdy względy technologiczne nie pozwalają na wykonanie tych prac w sposób zmechanizowany.
5.
Prace, o których mowa w ust. 4, należy ograniczyć do niezbędnego minimum.
§  14.
Formierki z zespołem prasującym należy wyposażyć w urządzenia do oburęcznego sterowania lub w inne urządzenia zabezpieczające pracownika przed urazem.
§  15.
Doły odlewnicze do wykonywania i zalewania form powinny być odpowiednio osuszone i ogrodzone.
§  16.
Pomosty wsadowe żeliwiaków i do obsługi dysz oraz schody prowadzące do tych pomostów powinny być wykonane z materiałów odpornych na działanie ognia.
§  17.
1.
Przed uruchomieniem pieca do topienia metali nieżelaznych, opalanego paliwem ciekłym lub gazowym, należy sprawdzić stan techniczny palników i instalacji zasilania w paliwa.
2.
W piecu, o którym mowa w ust. 1, powinny być zainstalowane palniki olejowe lub gazowe o działaniu automatycznym.
3.
Palniki pieca, o którym mowa w ust. 1, należy zapalać przy pomocy specjalnego urządzenia lub przyrządu.
§  18.
1.
Narzędzia używane w procesie topienia metali i obróbki pozapiecowej powinny być całkowicie wysuszone i wygrzane do odpowiedniej temperatury.
2.
Niedopuszczalne jest suszenie i wygrzanie narzędzi, o których mowa w ust. 1, przy pomocy ciekłego metalu.
§  19.
1.
Niedopuszczalne jest topienie metalu w piecach odlewniczych z uszkodzoną wykładziną komory pieca.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do tygli i kadzi odlewniczych.
§  20.
1.
Prace remontowe związane z wejściem pracownika do komory pieca odlewniczego powinny być poprzedzone odłączeniem zasilania elektrycznego, a komora pieca wystudzona do temperatury nie wyższej niż 50°C.
2.
Prace, o których mowa w ust. 1, należy traktować jako prace szczególnie niebezpieczne.
§  21.
Dodatki stopowe i żużlotwórcze, topniki i inne materiały dodawane do ciekłego metalu w czasie procesu wytapiania i obróbki pozapiecowej powinny być suche.
§  22.
1.
Spust ciekłego metalu powinien odbywać się do kadzi suchych i wygrzanych oraz powinien być poprzedzony sygnałem dźwiękowym.
2.
Czas i sposób suszenia oraz wygrzania kadzi wykładzinowych i bezwykładzinowych określają instrukcje zakładowe.
§  23.
1.
Do przewozu kadzi z ciekłym metalem mogą być stosowane:
1)
pojazdy szynowe zdalnie sterowane z kołami wyposażonymi w zgarniacze,
2)
wózki jezdne wyposażone w koła o ogumieniu pełnym.
2.
Pojazdy, o których mowa w ust. 1, należy wyposażyć w urządzenia umożliwiające stateczne ustawienie kadzi nie powodujące podczas transportu rozlewania ciekłego metalu oraz w sygnalizację świetlną i dźwiękową.
3.
Kadzie powinny być napełniane ciekłym metalem do wysokości nie powodującej rozlewania się tego metalu w czasie przenoszenia ręcznego lub transportu mechanicznego.
4.
W przypadku gdy pojazdy stosowane do przewozu kadzi z ciekłym metalem są wyposażone w kabiny sterownicze, kabiny te powinny być:
1)
wykonane z materiału niepalnego,
2)
wyposażone w szyby ze szkła bezodpryskowego.
5.
W kabinach, o których mowa w ust. 4, powinien być zapewniony komfort cieplny.
§  24.
1.
Elementy suwnicy narażone bezpośrednio na działanie promieniowania cieplnego lub odprysków ciekłego metalu powinny być osłonięte.
2.
Okna kabiny suwnicy, o której mowa w ust. 1, należy zabezpieczyć siatką ochronną.
3.
Kabina suwnicy powinna być wyposażona w urządzenia zapewniające komfort cieplny.
§  25.
1.
Przenoszona przez jednego pracownika masa ciekłego metalu przy ręcznym zalewaniu form nie może wraz z kadzią przekraczać 25 kg, a drogi przenoszenia kadzi nie powinny krzyżować się z innymi drogami.
2.
Stanowiska zalewania form i ich bezpośrednie otoczenie powinny posiadać posadzki suche, a w bezpośrednim sąsiedztwie tych stanowisk nie powinny znajdować się żadne płyny lub materiały łatwo palne.
3.
Formy przygotowane do zalewania powinny być obciążone lub spięte odpowiednimi klamrami oraz odpowiednio uszczelnione w płaszczyźnie podziału formy.
4.
Formy wirujące przy odśrodkowym odlewaniu powinny być osłonięte w sposób zabezpieczający pracowników przed odpryskami ciekłego metalu.
§  26.
1.
Proces wybijania i czyszczenia odlewów powinien być zmechanizowany lub zautomatyzowany.
2.
Odlewy z formy należy wybijać po całkowitym zakrzepnięciu metalu.
3.
Przy czyszczeniu ręcznym drobnych odlewów stół powinien być wyposażony w kratę z dolnym odciągiem pyłów.
4.
Niedopuszczalne jest ręczne czyszczenie odlewów, których temperatura powierzchni przekracza 50°C.
§  27.
1.
W celu zmniejszania zapylenia i zagrożeń związanych ze stosowaniem urządzeń generujących drgania, podczas wybijania odlewów z form i ich czyszczenia należy stosować wybijarki i oczyszczarki mechaniczne.
2.
W przypadku stosowania urządzeń, o których mowa w ust. 1, sterowanie powinno odbywać się poza komorą oczyszczarki.
3.
W razie konieczności stosowania oczyszczarek wodnych i sterowania strumieniem wody z wnętrza komory wodnej, pracownicy zatrudnieni przy wodnym wybijaniu i czyszczeniu odlewów powinni być wyposażeni w wodoodporne kombinezony i hełmy z doprowadzeniem czystego powietrza do ich wnętrza.
§  28.
1.
Czyszczenie odlewów strumieniem piasku lub śrutu powinno odbywać się w odpowiednich komorach wyposażonych w urządzenia odpylające.
2.
Urządzenia pneumatyczne stosowane do czyszczenia odlewów powinny posiadać rozwiązania techniczne ograniczające hałas i drgania mechaniczne.
3.
Stanowiska pracy czyszczenia odlewów powinny być wyposażone w odpowiednio przystosowane kabiny lub oddzielone od siebie ekranami.
§  29.
Pracownika mającego bezpośredni kontakt z ciekłym metalem należy wyposażyć w odpowiednie środki ochrony indywidualnej, a w szczególności w:
1)
odzież trudno palną, wykonaną z tkaniny wełnianej lub metalizowaną,
2)
okulary ochronne z odpowiednim filtrem,
3)
osłony twarzy chroniące przed odpryskami ciekłego metalu,
4)
ochraniacze goleni lub getry ochraniające przed przecięciem, iskrami i odpryskami ciekłego metalu.
§  30.
W pomieszczeniach, w których występuje dla pracownika niebezpieczeństwo oparzenia lub zapalenia odzieży roboczej, powinny być zainstalowane wodne natryski ratunkowe oraz oddzielne urządzenia do przemywania oczu, spełniające wymagania określone w odrębnych przepisach.
§  31.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem § 30, który wchodzi w życie po upływie 24 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024