Warunki i sposób zaopatrzenia osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych w protezy, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 13 listopada 2003 r.
w sprawie warunków i sposobu zaopatrzenia osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych w protezy, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze

Na podstawie art. 115 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z poźn. zm.1)) zarządza się, co następuje:
§  1. 
Rozporządzenie określa:
1)
warunki i sposób zaopatrzenia osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych w protezy, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze dostarczane tym osobom bezpłatnie;
2)
warunki odpłatności w wypadkach, gdy nie są spełnione przesłanki do uzyskania ich bezpłatnie.
§  2. 
1. 
O bezpłatnym oprotezowaniu jamy ustnej, obejmującym wykonanie protezy szczęki i żuchwy, zwanym dalej "oprotezowaniem", oraz o bezpłatnym zaopatrzeniu osoby osadzonej w zakładzie karnym lub areszcie śledczym, zwanej dalej "osadzonym", w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze decyduje dyrektor zakładu karnego lub aresztu śledczego, zwany dalej "dyrektorem", na wniosek lekarza, w tym również dentysty, pełniącego służbę lub zatrudnionego w zakładzie opieki zdrowotnej dla osób pozbawionych wolności, zwanego dalej "lekarzem więziennym". Wzór wniosku stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia.
2. 
Wniosek, o którym mowa w ust. 1, jest składany za pośrednictwem kierownika zakładu opieki zdrowotnej dla osób pozbawionych wolności, zwanego dalej "kierownikiem więziennego zakładu opieki zdrowotnej".
3. 
W przypadku kiedy oprotezowanie, przedmiot ortopedyczny lub środek pomocniczy zleca inny lekarz niż lekarz więzienny, kierownik więziennego zakładu opieki zdrowotnej sporządza wniosek, o którym mowa w ust. 1.
§  3. 
W przypadku występowania protez szczęki lub żuchwy, przedmiotów ortopedycznych lub środków pomocniczych o takim samym zastosowaniu, ale o różnej cenie, osadzonemu dostarcza się bezpłatnie przedmiot ortopedyczny lub środek pomocniczy o najniższej cenie.
§  4. 
1. 
Oprotezowanie, raz na 5 lat, przysługuje osadzonemu:
1)
u którego po wyleczeniu zębów i stanów zapalnych błony śluzowej jamy ustnej oraz po usunięciu korzeni zębów niezdatnych do wyleczenia i kamienia nazębnego stwierdzono brak co najmniej 6 zębów w szczęce lub żuchwie, oraz
2)
któremu do końca kary pozbawienia wolności, orzeczonej prawomocnym wyrokiem, pozostały co najmniej 2 lata od daty złożenia przez niego wniosku, o którym mowa w ust. 2.
2. 
Bezpłatne oprotezowanie wykonuje się na wniosek osadzonego, spełniającego warunki, o których mowa w ust.1, skierowany do kierownika więziennego zakładu opieki zdrowotnej.
3. 
Bezpłatne oprotezowanie jamy ustnej, z pominięciem warunków określonych w ust. 1, może być wykonane w przypadkach:
1)
uzasadnionych stanem zdrowia osadzonego;
2)
uszkodzenia lub zniszczenia protezy osadzonego w trakcie odbywania kary lub tymczasowego aresztowania, jeśli posiadał ją on przed osadzeniem w zakładzie karnym;
3)
utraty przez osadzonego zębów lub zniszczenia protezy wskutek nieszczęśliwego wypadku, za który skazany nie ponosi winy.
4. 
Przetransportowanie osadzonego do właściwego zakładu karnego po oprotezowaniu może nastąpić nie wcześniej niż po 7 dniach obserwacji przydatności wykonanych protez i po dokonaniu koniecznych poprawek, o ile lekarz więzienny nie zadecyduje inaczej.
§  5. 
Warunki zaopatrzenia osadzonych:
1)
w przedmioty ortopedyczne określa załącznik nr 2 do rozporządzenia;
2)
w środki pomocnicze określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
§  6. 
1. 
W przypadkach, gdy nie są spełnione przesłanki, o których mowa w art. 115 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy, dyrektor, na wniosek osadzonego, może zdecydować o częściowym pokryciu kosztów oprotezowania oraz nabycia określonego przedmiotu ortopedycznego lub środka pomocniczego przez zakład karny lub areszt śledczy.
2. 
Określając wysokość kosztów ponoszonych przez zakład karny lub areszt śledczy w cenie oprotezowania oraz nabycia określonego przedmiotu ortopedycznego lub środka pomocniczego, dyrektor bierze pod uwagę w szczególności:
1)
opinię lekarza więziennego o zasadności zaopatrzenia osadzonego w określony przedmiot ortopedyczny lub środek pomocniczy;
2)
sytuację finansową osadzonego;
3)
prawidłowość wykonywania tymczasowego aresztowania oraz kar i środków przymusu skutkujących pozbawieniem wolności.
§  7. 
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
______

1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 160, poz. 1083, z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 60, poz. 701, Nr 120, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1318, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071, Nr 111, poz. 1194 i Nr 151, poz. 1686, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 121, poz. 1033 i Nr 200, poz. 1679 oraz z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 142, poz. 1380 i Nr 179, poz. 1750.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

WZÓR

........................... .................

(pieczęć zakładu opieki (data)

zdrowotnej dla osób

pozbawionych wolności)

DECYZJA DYREKTORA:

WNIOSEK

O BEZPŁATNE OPROTEZOWANIE ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOT ORTOPEDYCZNY / ŚRODEK POMOCNICZY

............................................................

(imię, nazwisko, imię ojca osadzonego)

............................................................

(rodzaj przedmiotu ortopedycznego / środka pomocniczego)

UZASADNIENIE:

- pogorszenie stanu zdrowia polegające na

............................................................

...........................................................,

- brak możliwości odbywania kary pozbawienia wolności ze

względu na

............................................................

............................................................

w przypadku braku zaopatrzenia.

...................... .......................

(podpis i pieczęć (podpis i pieczęć

kierownika zakładu lekarza wnioskodawcy)

opieki zdrowotnej)

ZAŁĄCZNIK Nr  2

część I

WARUNKI ZAOPATRZENIA OSADZONYCH W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE

Lp. Rodzaj przedmiotów ortopedycznych Wskazania medyczne Lekarze upoważnieni do wnioskowania Okres użytkowania
1 2 3 4 5
1 Proteza kończyny dolnej* amputacje w obrębie kończyny dolnej ortopeda, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej raz na 3 lata**
2 Proteza tymczasowa* pierwszorazowo po amputacji w obrębie kończyny dolnej ortopeda, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej zgodnie z zaleceniami lekarza
3 Proteza robocza kończyny górnej amputacje w obrębie kończyny górnej w przypadku, kiedy stan kikuta pozwala na zaprotezowanie tego rodzaju protezą ortopeda, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej raz na 3 lata**
4 Uchwyty robocze do protez proteza robocza ortopeda, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej raz na 3 lata**
5 Proteza kosmetyczna protezy górnej* amputacje w obrębie kończyny górnej ortopeda, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej raz na 3 lata**
6 Pończochy kikutowe amputacje w obrębie kończyny dolnej, górnej ortopeda, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, felczer 12 sztuk rocznie na każdą kończynę
7 Gorsety i kołnierze ortopedyczne* trwałe dysfunkcje tułowia i szyi ortopeda, neurolog, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej, reumatolog raz na 3 lata**
8 Aparaty ortopedyczne* trwałe dysfunkcje kończyn górnych, dolnych ortopeda, neurolog, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej, reumatolog raz na 3 lata**
9 Ortezy tułowia i szyi dysfunkcje czasowe tułowia i szyi ortopeda, neurolog, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej, reumatolog raz w trakcie leczenia danego schorzenia
10 Ortezy kończyny górnej i dolnej dysfunkcje czasowe kończyn górnych, dolnych ortopeda, neurolog, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej, reumatolog raz w trakcie leczenia danego schorzenia
11 Obuwie ortopedyczne warunki przyznawania zgodnie z częścią II ortopeda, neurolog, lekarz rehabilitacji medycznej, reumatolog, a w przypadku uzupełnienia stopy - chirurg raz na 1 rok**
12 Obuwie ortopedyczne będące częścią składową aparatu ortopedycznego* obuwie połączone z układem mechanicznym aparatów stabilizujących, odciążających, korekcyjnych i unieruchamiających kończyny dolne ortopeda, neurolog, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej, reumatolog raz na 1 rok**
13 Laski i kule do stałego użytkowania trwałe upośledzenie sprawności chodu ortopeda, chirurg, neurolog, lekarz rehabilitacji medycznej, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, felczer, reumatolog raz na 3 lata**
14 Laska dla niewidomych (biała) osoby niewidome i niedowidzące ortopeda, chirurg, neurolog, okulista, lekarz rehabilitacji medycznej, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, felczer, reumatolog raz na 2 lata
15 Balkoniki i podpórki do stałego użytkowania trwałe upośledzenie sprawności chodu ortopeda, chirurg, neurolog, lekarz rehabilitacji medycznej, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, felczer, reumatolog raz na 5 lat**
16 Wózek inwalidzki ręczny do stałego użytkowania* znaczne trwałe ograniczenie zdolności poruszania się ortopeda, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej, neurolog, reumatolog raz na 5 lat**
17 Wózek inwalidzki specjalny stabilizujący plecy i głowę* dla osób dorosłych z mózgowym porażeniem dziecięcym oraz przy rozległych porażeniach i niedowładach kończyn i tułowia ortopeda, lekarz rehabilitacji medycznej, neurolog, reumatolog raz na 5 lat**
18 Indywidualne przedmioty pionizujące* rozległe porażenia i niedowłady kończyn oraz tułowia ortopeda, lekarz rehabilitacji medycznej, neurolog raz na 4 lata**
* Przedmioty ortopedyczne podlegające naprawie.

** Przedmioty ortopedyczne, których okres użytkowania może ulec skróceniu zgodnie z częścią III.

część II

WARUNKI ZAOPATRZENIA OSADZONYCH W OBUWIE ORTOPEDYCZNE

1. Wrodzone lub utrwalone, zaburzające funkcję chodu zniekształcenia stopy:

1) nieprawidłowe ustawienie stopy zmniejszające jej naturalną powierzchnię podparcia (np. stopa końsko-szpotawa, piętowa), jeżeli powoduje to niewydolność statyczną nadmiernie obciążonych tkanek;

2) rozległe zniekształcenia tkanek miękkich i kości lub rozległe owrzodzenia na naturalnych płaszczyznach podparcia stopy;

3) występowanie typowych zniekształceń statyczno-dynamicznych przodostopia, obejmujące:

a) przykurcze palców, których opuszki nie opierają się na podłożu (młoteczkowate zniekształcenia palców),

b) koślawość palucha przekraczającą 60 °,

c) podeszwowe wystawanie głów kości śródstopia z zanikiem tkanki podskórnej;

4) stopa olbrzymia wskutek rozrostu tkanek miękkich lub szkieletu (np. wrodzone połączenia tętniczo-żylne, słoniowatość) oraz stopa krótsza co najmniej o 3 cm, wymagająca zaopatrzenia w obuwie różnej wielkości;

5) usztywnienie stopy i stawu skokowo-goleniowego w pozycji czynnościowo niekorzystnej.

2. Skrócenie kończyny dolnej:

1) u osób dorosłych co najmniej 3 cm;

2) do ukończenia 18 roku życia co najmniej 2 cm.

3. Porażenia i niedowłady mięśni stabilizujących stopę.

4. Amputacja części stopy, tj. ubytki szkieletu stopy ku tyłowi od głów kości śródstopia, a także inne ubytki, z wyjątkiem palców, utrudniające utrzymanie na stopie obuwia standardowego.

5. W przypadku konieczności utrwalenia wyników operacyjnego leczenia stopy.

6. Utrwalone przykurcze stawów kolanowych lub biodrowych wymagające wyrównania ustawieniem końskim stóp co najmniej o 4 cm (zgięcie podeszwowe).

część III

WARUNKI ZAOPATRZENIA OSADZONYCH W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE, KTÓRYCH OKRES UŻYTKOWANIA MOŻE ULEC SKRÓCENIU

1. U osób dorosłych w przypadkach zmian w stanie fizycznym osoby, powodujących konieczność skrócenia okresu użytkowania przedmiotu ortopedycznego, a możliwości regulacji tego przedmiotu zostały wyczerpane.

2. Do 18 roku życia gdy możliwości regulacji tego przedmiotu zostały wyczerpane, a wystąpiły zmiany w stanie fizycznym w wyniku:

1) zabiegów chirurgicznych lub jednostek chorobowych powodujących konieczność skrócenia okresu użytkowania przedmiotów ortopedycznych;

2) rehabilitacji;

3) rozwoju fizycznego.

3. Wniosek lekarza o skrócenie okresu użytkowania przedmiotu ortopedycznego musi zawierać wyczerpujące uzasadnienie medyczne zgodne z podstawowymi kryteriami przyznawania tego przedmiotu.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

WARUNKI ZAOPATRZENIA OSADZONYCH W ŚRODKI POMOCNICZE

Lp. Rodzaj przedmiotów ortopedycznych Wskazania medyczne Lekarze upoważnieni do wnioskowania Okres użytkowania
1 2 3 4 5 6
1 Okulary z soczewkami korekcyjnymi (w tym soczewkami korekcyjnymi barwionymi) umożliwiającymi dokładne widzenie i zapobiegające znużeniu oka: okulista do 18 roku życia każdorazowo w razie zmiany korekcji
a) do bliży i dali wady wzroku wymagające korekcji dorośli raz na 2 lata
b) dwuogniskowe do 18 roku życia zgodnie z zaleceniami lekarza do 18 roku życia każdorazowo w razie zmiany korekcji
dorośli - stan zdrowia całkowicie uniemożliwiający dokonywanie zmian okularów raz na 2 lata
2 Soczewki kontaktowe lecznicze przy leczeniu stożka rogówki i przy dużej anizometrii (łącznie z afakią) okulista raz na 2 lata
3 Pomoce optyczne dla niedowidzących: okulista raz na 5 lat
a) lupa umożliwienie osobom niedowidzącym obserwację
b) lunety, w tym monookulary jednooczną i dwuoczną
c) okulary lornetkowe do bliży i dali przedmiotów bliskich i dalekich
d) okulary lupowe
4 Proteza oka wykonana indywidualnie uszkodzenia oczodołu, zniekształcenia powiek, worka spojówkowego okulista do 18 roku życia zgodnie z zaleceniami lekarza
i oczodołu dorośli raz na 5 lat
5 a) Aparat(y) słuchowy(e) na przewodnictwo powietrza lub kostne przy jednostronnym lub obustronnym ubytku słuchu wady słuchu powodujące ograniczenie w komunikowaniu się na drodze słuchowej, podwójne protezowanie laryngolog raz na 5 lat
b) Wkładka uszna wykonana indywidualnie dotyczy osób czynnych zawodowo
6 Systemy wspomagające słyszenie (pętle induktofoniczne, system FM i na podczerwień) wady słuchu ograniczające naukę - do 26 roku życia laryngolog raz na 10 lat
7 Pas do zbiornika na kał stomia na jelicie chirurg, lekarz podstawowej raz na rok
Worki wymienne do pasa w ilości do 90 sztuk cienkim opieki zdrowotnej, felczer raz na miesiąc
8 Worki samoprzylepne jednorazowego użycia w ilości do 90 szt. lub inny sprzęt stomijny (np. zestawy irygacyjne, płytki+worki) ileostomia, kolostomia, urostomia chirurg, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, felczer, w przypadku urostomii także urolog raz na miesiąc
9 Rurka tracheostomijna wraz z zapasowym wkładem nowotwór krtani lub uraz albo duszność pochodzenia krtaniowego laryngolog, onkolog, chirurg raz na rok
10 Krtań elektroniczna (aparat wspomagający mowę) nowotwór lub uraz krtani laryngolog, onkolog, chirurg raz na 5 lat
11 Proteza powietrzna - aparat do leczenia obturacyjnego bezdechu sennego obturacyjny bezdech senny pulmonolog raz na 5 lat
12 Proteza piersi amputacja piersi w następstwie zmian nowotworowych, wad rozwojowych, urazów, chorób lub następstw ich leczenia onkolog, chirurg raz na 2 lata
13 Peruka: raz na rok
a) z włosów sztucznych, w przebiegu leczenia chorób nowotworowych onkolog, hematolog, dermatolog,
b) z włosów naturalnych trwałe uszkodzenia głowy w wyniku urazu, oparzeń, operacji chirurg
14 Pas brzuszny w przypadku, kiedy stan zdrowia nie pozwala na wykonanie operacji chirurg raz na rok

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024