Substancje wzbogacające dodawane do żywności i warunki ich stosowania.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 19 grudnia 2002 r.
w sprawie substancji wzbogacających dodawanych do żywności i warunków ich stosowania

Na podstawie art. 9 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz. U. Nr 63, poz. 634 i Nr 128, poz. 1408 oraz z 2002 r. Nr 135, poz. 1145 i Nr 166, poz. 1362) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa substancje wzbogacające dodawane do żywności i warunki ich stosowania.
§  2.
1.
Wykaz środków spożywczych, do których mogą być dodawane witaminy lub składniki mineralne, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
2.
Wykaz witamin i składników mineralnych, które mogą być stosowane do wzbogacania środków spożywczych, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
3.
Wykaz form chemicznych witamin i składników mineralnych, które mogą być stosowane do wzbogacania środków spożywczych, określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
§  3.
1.
Maksymalna ilość witamin i składników mineralnych zawarta w 100 g albo 100 ml lub w jednej porcji, jeżeli jest ona mniejsza niż 100 g albo 100 ml środka spożywczego, wynosi nie więcej niż 50% zalecanego dziennego spożycia, określonego w odrębnych przepisach. Dla witaminy C i folianów dopuszczalna maksymalna ilość w 100 g albo 100 ml lub w jednej porcji, jeżeli jest ona mniejsza niż 100 g albo 100 ml środka spożywczego, wynosi nie więcej niż 100% zalecanego dziennego spożycia, ze względu na straty zachodzące podczas procesu przygotowywania żywności.
2.
Minimalna ilość witamin i składników mineralnych zawarta w 100 g albo 100 ml środka spożywczego lub w jednej porcji, jeżeli jest ona mniejsza niż 100 g albo 100 ml tego środka, wynosi nie mniej niż 15% zalecanego dziennego spożycia, określonego w odrębnych przepisach.
§  4.
Producent przeprowadza proces wzbogacania obejmujący dodawanie jednego lub kilku składników odżywczych do żywności, bez względu na ich występowanie, w celu zapobiegania i wyrównywania stwierdzonego niedoboru jednego lub więcej składników odżywczych w całych populacjach lub określonych grupach ludności, następujących środków spożywczych:
1)
margaryny o normalnej i obniżonej zawartości tłuszczu, masła o obniżonej zawartości tłuszczu, mieszaniny masła i oleju - w witaminę A tak, aby maksymalna ilość w 100 g produktu końcowego była nie wyższa niż 900 μg (3.000 j.m.), przy czym 1 μg retinolu = 3,33 j.m. witaminy A;
2)
margaryny o normalnej i obniżonej zawartości tłuszczu, masła o obniżonej zawartości tłuszczu, mieszanin masła i oleju - w witaminę D tak, aby maksymalna ilość w 100 g produktu końcowego była nie wyższa niż 7,5 μg (300 j.m.), przy czym 1 μg cholekalcyferolu = 40 j.m. witaminy D;
3)
soli przeznaczonej do spożycia przez ludzi w jodek potasu lub jodan potasu tak, aby 100 g soli kuchennej zawierało (2,3 ± 0,77) mg jodu, co odpowiada (30 ± 10) mg jodku potasu lub (39 ± 13) mg jodanu potasu w 1 kg soli kuchennej.
§  5.
W przypadku środków spożywczych innych niż określone w § 4 dozwolone jest dodawanie witamin i składników mineralnych w celu uzupełnienia strat, które nastąpiły w czasie przetwarzania lub w wyniku zmian zachodzących podczas przechowywania żywności oraz w celu jej wzbogacenia.
§  6.
Związki chemiczne dodawane do żywności jako źródła witamin i składników mineralnych muszą być bioprzyswajalne i nie mogą powodować zagrożenia życia lub zdrowia człowieka.
§  7.
1.
W przypadku dodawania do środków spożywczych witamin lub składników mineralnych innych niż określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia, a także w przypadku stosowania form chemicznych witamin i składników mineralnych innych niż określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia, producent powiadamia o tym fakcie Głównego Inspektora Sanitarnego w terminie 40 dni przed wprowadzeniem środka spożywczego do obrotu.
2.
Główny Inspektor Sanitarny, w przypadku uzasadnionych podejrzeń dotyczących możliwości stwarzania przez środek spożywczy, o którym mowa w ust. 1, zagrożenia dla życia lub zdrowia konsumenta, wydaje decyzję o zakazie wprowadzenia do obrotu środka spożywczego będącego przedmiotem powiadomienia, określonego w ust. 1, i zawiadamia o niej producenta nie później niż 20 dni przed dniem planowanego wprowadzenia środka spożywczego do obrotu.
§  8.
1.
Do znakowania wzbogaconych środków spożywczych stosuje się przepisy o znakowaniu, z uwzględnieniem ust. 2.
2.
Deklarowane na opakowaniu ilości witamin i składników mineralnych stanowią sumę witamin i składników mineralnych pochodzących z surowców oraz dodanych witamin i składników mineralnych.
§  9.
Wprowadzający do obrotu po raz pierwszy środki spożywcze wzbogacone poprzez dodanie substancji, o których mowa w § 2 ust. 3, powiadamia o tym fakcie Głównego Inspektora sanitarnego, przedstawiając projekty etykiet umieszczonych na tych produktach.
§  10.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do wprowadzanych do obrotu w Rzeczypospolitej Polskiej wzbogaconych środków spożywczych znajdujących się w obrocie w państwach członkowskich Unii Europejskiej innych niż Rzeczpospolita Polska.
§  11.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z tym że § 10 stosuje się z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.
______

1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 93, poz. 833).

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

WYKAZ ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH, DO KTÓRYCH MOGĄ BYĆ DODAWANE WITAMINY LUB SKŁADNIKI MINERALNE

1. Środki spożywcze, do których mogą być dodawane witaminy:

1) oleje roślinne jadalne*;

2) margaryny*;

3) mleko i przetwory mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu;

4) soki owocowe, warzywne, owocowo-warzywne i nektary;

5) napoje z udziałem soków owocowych i warzywnych;

6) koncentraty napojów w proszku z udziałem suszu owocowego;

7) koncentraty deserów z udziałem suszu owocowego;

8) zaprawy do napojów z udziałem soku owocowego;

9) mąka i inne przetwory zbożowe;

10) zbożowe produkty śniadaniowe;

11) inne**.

2. Środki spożywcze, do których mogą być dodawane składniki mineralne:

1) margaryny;

2) mleko i przetwory mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu;

3) soki owocowe, warzywne, owocowo-warzywne i nektary;

4) napoje z udziałem soków owocowych i warzywnych;

5) mąka i inne przetwory zbożowe;

6) zbożowe produkty śniadaniowe;

7) inne**.

Objaśnienia:

* Witamina E.

** Inne środki spożywcze po uzyskaniu opinii jednostki naukowo-badawczej.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

WITAMINY I SKŁADNIKI MINERALNE, KTÓRE MOGĄ BYĆ STOSOWANE DO WZBOGACANIA ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH

1. Witaminy:

1) Witamina A (μg ekwiwalentu retinolu);

2) Witamina D (μg);

3) Witamina E (mg ekwiwalentu alfa-tokeferolu);

4) Tiamina (witamina B1) (mg);

5) Ryboflawina (witamina B2) (mg);

6) Niacyna (mg);

7) Witamina B6 (mg);

8) Witamina B12 (μg);

9) Foliany (kwas foliowy) (μg);

10) Kwas pantotenowy (mg);

11) Biotyna (μg);

12) Witamina C (mg);

13) Inne*.

2. Składniki mineralne:

1) Wapń (mg);

2) Żelazo (mg);

3) Jod (μg)**;

4) Inne*.

Objaśnienia:

* Inne witaminy i składniki mineralne po uzyskaniu opinii jednostki naukowo-badawczej.

** Tylko do soli przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

WYKAZY FORM CHEMICZNYCH WITAMIN I SKŁADNIKÓW MINERALNYCH, KTÓRE MOGĄ BYĆ STOSOWANE DO WZBOGACANIA ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH

1. Witaminy

1) WITAMINA A:

a) retinol,

b) octan retinylu,

c) palmitynian retinylu,

d) beta-karoten;

2) WITAMINA D:

a) cholekalcyferol,

b) ergokalcyferol;

3) WITAMINA E:

a) D-alfa-tokoferol,

b) DL-alfa-tokoferol,

c) octan D-alfa-tokoferylu,

d) octan DL-alfa-tokoferylu,

e) bursztynian D-alfa-tokoferylu;

4) TIAMINA (WITAMINA B1):

a) chlorowodorek tiaminy,

b) monoazotan tiaminy;

5) RYBOFLAWINA (WITAMINA B2):

a) ryboflawina,

b) ryboflawiny 5'-fosforan sodowy*;

6) NIACYNA:

a) kwas nikotynowy,

b) amid kwasu nikotynowego;

7) WITAMINA B6:

a) chlorowodorek pirydoksyny,

b) pirydoksyny 5'-fosforan*;

8) WITAMINA B12:

a) cyjanokobalamina,

b) hydroksykobalamina;

9) FOLIANY (KWAS FOLIOWY):

a) kwas pteroilomonoglutaminowy;

10) KWAS PANTOTENOWY:

a) D-pantotenian wapnia,

b) D-pantotenian sodu,

c) Deksapantenol;

11) BIOTYNA:

a) D-biotyna;

12) WITAMINA C:

a) kwas L-askorbinowy,

b) L-askorbinian sodu,

c) L-askorbinian wapnia,

d) L-askorbinian potasu,

e) 6-palminitynian L-askorbylu.

2. Składniki mineralne:

1) WAPŃ:

a) mleczan wapnia,

b) węglan wapnia,

c) chlorek wapnia,

d) cytryniany wapnia,

e) glukonian wapnia,

f) wodorotlenek wapnia,

g) tlenek wapnia,

h) glicerofosforan wapnia*,

i) sole wapniowe kwasu ortofosforowego*;

2) ŻELAZO:

a) siarczan żelazawy

b) węglan żelazawy,

c) cytrynian żelazawy,

d) glukonian żelazawy,

e) fumaran żelazawy,

f) mleczan żelazawy,

g) cytrynian amonowo-żelazowy,

h) cukrzan żelazowy,

i) dwufosforan sodowo-żelazowy*,

j) dwufosforan żelazowy (pirofosforan żelazowy)*,

k) żelazo zredukowane;

3) JOD:

a) jodek potasu,

b) jodan potasu,

c) jodek sodu,

d) jodan sodu.

Objaśnienie:

* Dopuszczone po uzyskaniu przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024