Drugi protokół dodatkowy do Europejskiej konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych. Strasburg.2001.11.08.

DRUGI PROTOKÓŁ DODATKOWY
sporządzony w Strasburgu dnia 8 listopada 2001 r.
do Europejskiej konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych,

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 8 listopada 2001 r. w Strasburgu sporządzony został Drugi protokół dodatkowy do Europejskiej konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych, w następującym brzmieniu:

Przekład

DRUGI

PROTOKÓŁ DODATKOWY

do Europejskiej konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych

Państwa Członkowskie Rady Europy, sygnatariusze niniejszego Protokołu,

Mając na uwadze swoje zobowiązania wynikające ze Statutu Rady Europy;

Pragnąc przyczynić się do wzmocnienia ochrony praw człowieka, obrony Państwa prawa i zachowania demokratycznego charakteru społeczeństwa;

Uznając, iż dla osiągnięcia tego celu jest pożądane wzmocnienie zdolności indywidualnej i zbiorowej do reagowania na przestępczość;

Zdecydowane zmodyfikować i uzupełnić pod niektórymi względami Europejską konwencję o pomocy prawnej w sprawach karnych, sporządzoną w Strasburgu dnia 20 kwietnia 1959 r. (zwaną dalej "Konwencją"), a także postanowienia Protokołu dodatkowego do Konwencji, sporządzonego w Strasburgu dnia 17 marca 1978 r.;

Mając na względzie postanowienia Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., i Konwencji o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych, sporządzonej w Strasburgu dnia 28 stycznia 1981 r.,

uzgodniły, co następuje:

Rozdział  I

Artykuł  1

Zakres stosowania

Artykuł 1 Konwencji zostaje zastąpiony przez następujące postanowienia:

"1. Strony zobowiązują się do udzielania sobie, zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji i w jak najkrótszym czasie, możliwie najszerszej pomocy prawnej w sprawach o przestępstwa, których ściganie należy, w chwili występowania z wnioskiem, do właściwych organów sądowych Strony wzywającej.

2. Postanowień niniejszej Konwencji nie stosuje się do wykonywania orzeczeń o aresztowaniu i orzeczeń skazujących ani do przestępstw wojskowych niebędących przestępstwami pospolitymi.

3. Pomocy prawnej można również udzielić w odniesieniu do czynów karalnych według prawa wewnętrznego Strony wzywającej lub Strony wezwanej, których ściganie należy do właściwości organów administracyjnych, jeżeli od decyzji takich organów istnieje możliwość odwołania się do sądu właściwego w sprawach karnych.

4. Udzielenia pomocy prawnej nie można odmówić wyłącznie na tej podstawie, że czyny, których dotyczy wniosek, mogą wiązać się w Stronie wzywającej z odpowiedzialnością osoby prawnej.".

Artykuł  2

Udział organów Strony wzywającej

Artykuł 4 Konwencji uzupełnia się w następujący sposób: pierwotny artykuł 4 Konwencji oznacza się jako ustęp 1, a poniższe postanowienia jako ustęp 2:

"2. Wnioski o dopuszczenie udziału przedstawicieli tych organów lub zainteresowanych osób nie powinny zostać odrzucone, jeżeli udział odpowiada lepiej potrzebom Strony wzywającej, a w konsekwencji pozwala uniknąć występowania z wnioskami dodatkowymi.".

Artykuł  3

Tymczasowe przekazanie na terytorium Strony wzywającej osób pozbawionych wolności

Artykuł 11 Konwencji zostaje zastąpiony przez następujące postanowienia:

1. Osobę pozbawioną wolności, o której osobiste stawiennictwo w celu przeprowadzenia czynności w ramach postępowania karnego, z wyłączeniem stawiennictwa w celu osądzenia, wnosi Strona wzywająca, przekazuje się czasowo na jej terytorium pod warunkiem zapewnienia jej powrotu w terminie wskazanym przez Stronę wezwaną i z zastrzeżeniem postanowień artykułu 12 niniejszej Konwencji, w zakresie w jakim mogą one znaleźć zastosowanie.

Przekazania można odmówić:

a) jeżeli osoba pozbawiona wolności nie wyraża na nie zgody;

b) jeżeli jej obecność jest konieczna dla celów postępowania karnego toczącego się na terytorium Strony wezwanej;

c) jeżeli przekazanie tej osoby mogłoby spowodować przedłużenie okresu pozbawienia jej wolności;

d) jeżeli inne istotne przyczyny sprzeciwiają się jej przekazaniu na terytorium Strony wzywającej.

2. Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 2 niniejszej Konwencji, w wypadku określonym w ustępie 1, zgoda na tranzyt osoby pozbawionej wolności przez terytorium Państwa trzeciego wyrażana jest na wniosek, do którego dołącza się wszelkie niezbędne dokumenty, kierowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości Strony wzywającej do Ministerstwa Sprawiedliwości Strony wezwanej do udzielenia tranzytu. Każda z Umawiających się Stron może odmówić wyrażenia zgody na tranzyt własnych obywateli.

3. Osoba przekazana powinna pozostawać pozbawiona wolności na terytorium Strony wzywającej oraz, w stosownych wypadkach, na terytorium Strony wezwanej do udzielenia tranzytu, chyba że Strona wezwana zażąda jej zwolnienia.".

Artykuł  4

Sposoby porozumiewania się

Artykuł 15 Konwencji zostaje zastąpiony przez następujące postanowienia:

"1. Wnioski o udzielenie pomocy prawnej, jak również wszelkie informacje przekazywane z własnej inicjatywy będą kierowane w formie pisemnej przez Ministerstwo Sprawiedliwości Strony wzywającej do Ministerstwa Sprawiedliwości Strony wezwanej i podlegać zwrotowi w tej samej drodze. Jednakże mogą one być kierowane bezpośrednio przez organy sądowe Strony wzywającej do organów sądowych Strony wezwanej i podlegać zwrotowi w tej samej drodze.

2. Wnioski określone w artykule 11 niniejszej Konwencji, jak również wnioski określone w artykule 13 Drugiego protokołu dodatkowego do niniejszej Konwencji będą kierowane w każdym wypadku przez Ministerstwo Sprawiedliwości Strony wzywającej do Ministerstwa Sprawiedliwości Strony wezwanej i podlegać zwrotowi w tej samej drodze.

3. Wnioski o udzielenie pomocy prawnej dotyczące postępowań określonych w artykule 1 ustęp 3 niniejszej Konwencji mogą również być kierowane, w stosownych wypadkach, bezpośrednio przez organy administracyjne lub sądowe Strony wzywającej do organów administracyjnych lub sądowych Strony wezwanej i podlegać zwrotowi w tej samej drodze.

4. Wnioski o udzielenie pomocy prawnej sporządzone na podstawie artykułów 18 lub 19 Drugiego protokołu dodatkowego do niniejszej Konwencji mogą również być kierowane bezpośrednio przez właściwe organy Strony wzywającej do właściwych organów Strony wezwanej.

5. Wnioski określone w artykule 13 ustęp 1 niniejszej Konwencji mogą być kierowane bezpośrednio przez właściwe organy sądowe do właściwych służb Strony wezwanej, a odpowiedzi mogą być przesyłane bezpośrednio przez te służby. Wnioski określone w artykule 13 ustęp 2 niniejszej Konwencji będą kierowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości Strony wzywającej do Ministerstwa Sprawiedliwości Strony wezwanej.

6. Wnioski o nadesłanie odpisów orzeczeń skazujących i informacji o zastosowanych środkach, o których mowa w artykule 4 Protokołu dodatkowego do niniejszej Konwencji, mogą być kierowane bezpośrednio do właściwych organów. Każde Umawiające się Państwo będzie mogło w każdym czasie, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, wskazać organy, które będzie uważało za właściwe w rozumieniu niniejszego ustępu.

7. W pilnych wypadkach, i jeżeli przesyłanie bezpośrednie jest dopuszczone przez niniejszą Konwencję, może być ono dokonane za pośrednictwem Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej (Interpol).

8. Każda Strona będzie mogła w każdym czasie, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, zastrzec sobie prawo poddania wykonywania wniosków o udzielenie pomocy prawnej lub wykonywania niektórych spośród nich, jednemu lub kilku następującym warunkom:

a) kopia wniosku powinna być skierowana do wyznaczonego organu centralnego;

b) wniosek, z wyjątkiem wypadków kiedy jest pilny, powinien być skierowany do wyznaczonego organu centralnego;

c) w wypadku przesyłania bezpośredniego ze względu na pilność, kopia powinna być przesłana w tym samym czasie do jej Ministerstwa Sprawiedliwości;

d) niektóre lub wszystkie wnioski o udzielenie pomocy prawnej muszą być jej przesyłane inną drogą niż ta przewidziana w niniejszym artykule.

9. Wnioski o udzielenie pomocy prawnej lub każda inna informacja przesyłana w oparciu o niniejszą Konwencję lub protokoły dodatkowe do niej mogą być przesyłane przy użyciu elektronicznych środków komunikacji lub każdą inną drogą telekomunikacyjną, pod warunkiem że Strona wzywająca, na wniosek, będzie w stanie w każdym czasie udokumentować na piśmie przesłanie wniosku, jak również przedstawić jego oryginał. Jednakże, każde Umawiające się Państwo może, w każdym czasie, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, wskazać warunki, na których jest ono gotowe zaakceptować i wykonywać wnioski otrzymane drogą elektroniczną lub każdą inną drogą telekomunikacyjną.

10. Niniejszy artykuł nie narusza postanowień umów lub porozumień dwustronnych, obowiązujących między Stronami, na mocy których dopuszczalne jest bezpośrednie przekazywanie wniosków o udzielenie pomocy prawnej między organami Stron.".

Artykuł  5

Koszty

Artykuł 20 Konwencji zostaje zastąpiony przez następujące postanowienia:

"1. Strony nie będą wysuwały wzajemnych roszczeń o zwrot kosztów wynikających ze stosowania Konwencji lub jej protokołów, z wyjątkiem:

a) kosztów powstałych w związku z czynnościami biegłych wykonywanymi na terytorium Strony wezwanej;

b) kosztów powstałych w związku z przekazaniem osób pozbawionych wolności, dokonanym w trybie artykułów 13 lub 14 Drugiego protokołu dodatkowego do niniejszej Konwencji lub w trybie artykułu 11 niniejszej Konwencji;

c) kosztów znacznych lub nadzwyczajnych.

2. Jednakże koszty ustanowienia połączeń wideo lub telefonicznych, koszty związane z udostępnieniem połączeń wideo lub telefonicznych na terytorium Strony wezwanej, wynagrodzenie tłumaczy zapewnionych przez tę Stronę, diety wypłacone świadkom, a także koszty ich podróży na terytorium Strony wezwanej podlegają zwrotowi przez Stronę wzywającą Stronie wezwanej, chyba że Strony postanowią inaczej.

3. Strony porozumiewają się w celu określenia warunków zwrotu kosztów, które mogą być żądane w oparciu o postanowienia ustępu 1 lit. c) niniejszego artykułu.

ust()4. Postanowienia niniejszego artykułu mają zastosowanie bez naruszenia postanowień artykułu 10 ustęp 3 niniejszej Konwencji.".

Artykuł  6

Organy sądowe

Artykuł 24 Konwencji otrzymuje następujące brzmienie:

"Każde Państwo, w chwili podpisywania lub składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia wskaże, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, jakie organy uważa za organy sądowe w rozumieniu niniejszej Konwencji. Następnie będzie mogło w każdym czasie i w taki sam sposób zmienić treść oświadczenia.".

Rozdział  II

Artykuł  7

Odroczenie wykonywania wniosków

1.
Strona wezwana może odroczyć wykonanie wniosku, jeżeli jego wykonanie mogłoby mieć negatywny wpływ na prowadzone przez organy tej Strony śledztwo, dochodzenie, ściganie czy jakiekolwiek inne związane z nimi postępowania prowadzone przez te organy.
2.
Strona wezwana, zanim odmówi lub odroczy wykonanie wniosku, zbada, w stosownych wypadkach, po porozumieniu się ze Stroną wzywającą, możliwość wykonania wniosku w części lub pod warunkami, jakie uzna za konieczne.
3.
Każda decyzja o odroczeniu wykonania wniosku powinna być uzasadniona. Strona wezwana informuje również Stronę wzywającą o przyczynach uniemożliwiających wykonanie wniosku lub przyczynach znacznego opóźnienia wykonania.
Artykuł  8

Postępowanie

Niezależnie od postanowień artykułu 3 Konwencji, jeżeli wniosek przewiduje określone formalności lub postępowanie wymagane prawem Strony wzywającej, nawet jeżeli dana formalność czy postępowanie nie jest znane systemowi prawnemu Strony wezwanej, Strona wezwana wykonuje wniosek w takim zakresie, w jakim czynności nie są sprzeczne z podstawowymi zasadami jej porządku prawnego, chyba że postanowienia niniejszego Protokołu stanowią inaczej.

Artykuł  9

Przesłuchanie w formie wideokonferencji

1.
Jeżeli osoba znajdująca się na terytorium jednej ze Stron ma być przesłuchana w charakterze świadka lub biegłego przez organy sądowe innej Strony, ta ostatnia może wnosić, aby przesłuchanie odbyło się w formie wideokonferencji, zgodnie z zasadami określonymi w ustępach 2-7, jeżeli osobiste stawiennictwo osoby na terytorium Strony wzywającej jest niewskazane lub niemożliwe.
2.
Strona wezwana wyraża zgodę na przesłuchanie w formie wideokonferencji, jeżeli zastosowanie tej metody nie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami jej porządku prawnego i pod warunkiem, że dysponuje ona środkami technicznymi umożliwiającymi przeprowadzenie tego typu przesłuchania. Jeżeli Strona wezwana nie posiada środków technicznych pozwalających na przeprowadzenie wideokonferencji, Strona wzywająca może, za zgodą Strony wezwanej, takie środki udostępnić.
3.
Wnioski o przesłuchanie w formie wideokonferencji powinny zawierać oprócz informacji, o których mowa w artykule 14 Konwencji, wskazanie przyczyny, dla której nie jest pożądane lub nie jest możliwe osobiste stawiennictwo świadka lub biegłego, oraz wskazanie nazwy organu sądowego i osób, które przeprowadzą przesłuchanie.
4.
Organ sądowy Strony wezwanej kieruje wezwanie do osoby, której wniosek dotyczy, w sposób zgodny ze swoim prawem wewnętrznym.
5.
Do przesłuchania w formie wideokonferencji zastosowanie mają następujące zasady:
a)
przesłuchanie odbywa się w obecności organu sądowego Strony wezwanej, w razie potrzeby z udziałem tłumacza; organ ten jest odpowiedzialny również za potwierdzenie tożsamości osoby przesłuchiwanej i przestrzeganie podstawowych zasad porządku prawnego Strony wezwanej. Jeżeli organ sądowy Strony wezwanej uzna, że w trakcie przesłuchania nie są przestrzegane podstawowe zasady porządku prawnego Strony wezwanej, podejmie natychmiast konieczne działania mające na celu zapewnienie, aby przesłuchanie odbywało się zgodnie z wyżej wymienionymi zasadami;
b)
właściwe organy sądowe Strony wzywającej i wezwanej uzgodnią, w stosownych wypadkach, jakie środki należy podjąć w celu zapewnienia bezpieczeństwa osobie przesłuchiwanej;
c)
przesłuchanie jest prowadzone bezpośrednio przez organ sądowy Strony wzywającej lub pod jego kierunkiem, zgodnie z prawem wewnętrznym tej Strony;
d)
na wniosek Strony wzywającej lub osoby przesłuchiwanej, Strona wezwana zapewni, aby w razie potrzeby przesłuchiwanej osobie zapewniona została pomoc tłumacza;
e)
osoba przesłuchiwana może powoływać się na prawo do odmowy składania zeznań, które przysługiwałoby jej zgodnie z ustawodawstwem Strony wezwanej lub wzywającej.
6.
Bez uszczerbku dla jakichkolwiek środków podjętych w celu zapewnienia ochrony osób, organ sądowy Strony wezwanej sporządza protokół z przesłuchania, zawierający oznaczenie daty i miejsca przesłuchania, wskazanie tożsamości osoby przesłuchiwanej, tożsamości i charakteru, w jakim występowały inne osoby uczestniczące w przesłuchaniu reprezentujące Stronę wezwaną, ewentualne informacje o zaprzysiężeniu i opis warunków technicznych, w jakich przesłuchanie się odbyło. Dokument ten zostaje przekazany przez właściwy organ Strony wezwanej właściwemu organowi Strony wzywającej.
7.
Każda ze Stron podejmie konieczne środki, ażeby, w razie gdy świadkowie lub biegli przesłuchiwani na jej terytorium, zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu, odmawiają złożenia zeznań, podczas gdy nie przysługuje im prawo do odmowy składania zeznań, lub składają fałszywe zeznania, prawo tej Strony stosowało się tak, jakby przesłuchanie odbywało się w ramach postępowania krajowego.
8.
Strony mogą, jeżeli wyrażą takie życzenie, stosować również, za zgodą właściwych organów sądowych, postanowienia niniejszego artykułu do przesłuchań w formie wideokonferencji z udziałem oskarżonego lub podejrzanego. W tym wypadku decyzje o przeprowadzeniu wideokonferencji i sposobie jej przeprowadzenia powinny być przedmiotem porozumienia zawartego między zainteresowanymi Stronami i być zgodne z przepisami ich prawa wewnętrznego oraz z instrumentami międzynarodowymi obowiązującymi w tym zakresie. Przesłuchania z udziałem oskarżonego lub podejrzanego mogą mieć miejsce jedynie za ich zgodą.
9.
Każde Umawiające się Państwo może w każdym czasie, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, oświadczyć, że nie zamierza korzystać z możliwości, o których mowa w ustępie 8 niniejszego artykułu, jak również stosować postanowień niniejszego artykułu do przesłuchań w formie wideokonferencji z udziałem oskarżonego lub podejrzanego.
Artykuł  10

Przesłuchanie w formie konferencji telefonicznej

1.
Jeżeli osoba znajdująca się na terytorium jednej ze Stron ma być przesłuchana w charakterze świadka lub biegłego przez organy sądowe innej Strony, ta ostatnia może wnosić, jeżeli możliwość taką przewiduje jej prawo wewnętrzne, o udzielenie przez pierwszą Stronę pomocy w postaci przeprowadzenia przesłuchania w formie konferencji telefonicznej, zgodnie z postanowieniami ustępów 2-6.
2.
Przesłuchanie w formie konferencji telefonicznej może odbyć się jedynie wtedy, gdy świadek lub biegły wyrażą zgodę na przeprowadzenie przesłuchania w tej formie.
3.
Strona wezwana wyraża zgodę na przeprowadzenie przesłuchania w formie konferencji telefonicznej, jeżeli zastosowanie tej metody nie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami jej porządku prawnego.
4.
Wnioski o przesłuchanie w formie konferencji telefonicznej powinny zawierać oprócz informacji, o których mowa w artykule 14 Konwencji, wskazanie nazwy organu sądowego i osób, które przeprowadzą przesłuchanie, a także informację, iż świadek lub biegły są skłonni do wzięcia udziału w przesłuchaniu w formie konferencji telefonicznej.
5.
Praktyczne warunki przeprowadzenia przesłuchania są ustalane w porozumieniach zawieranych przez zainteresowane Strony. Akceptując te warunki, Strona wezwana zobowiązuje się do:
a)
powiadomienia świadka lub biegłego o godzinie i miejscu przesłuchania;
b)
zapewnienia potwierdzenia tożsamości świadka lub biegłego;
c)
sprawdzenia, że świadek lub biegły wyrażają zgodę na przesłuchanie w formie konferencji telefonicznej.
6.
Strona wezwana może uzależnić wyrażenie zgody od stosowania w całości lub w części stosownych postanowień artykułu 9 ustęp 5 i 7.
Artykuł  11

Przekazywanie informacji z własnej inicjatywy

1.
Bez uszczerbku dla prowadzenia własnych czynności wykrywczych lub postępowań, właściwe organy jednej Strony mogą bez uprzedniego wniosku przekazać właściwym organom innej Strony informacje zebrane w ramach prowadzonego przez nie postępowania karnego, jeżeli uważają, że przekazanie takich informacji mogłoby pomóc Stronie, która je otrzyma, we wszczęciu lub prowadzeniu czynności wykrywczych lub postępowań, gdy uzyskanie takich informacji mogłoby prowadzić do złożenia przez tę Stronę wniosku w oparciu o Konwencję lub jej protokoły.
2.
Strona, która przekazuje informacje, może, zgodnie ze swym prawem wewnętrznym, poddać pewnym warunkom ich wykorzystanie przez Stronę otrzymującą informację.
3.
Strona otrzymująca informacje jest zobowiązana dotrzymać tych warunków.
4.
Jednakże każde Umawiające się Państwo w każdym czasie, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, może oświadczyć, że zastrzega sobie prawo niepodporządkowywania się warunkom, o których mowa w ustępie 2, narzuconym przez Stronę, która dostarcza informacji, chyba że wcześniej Strona ta została zawiadomiona o rodzaju informacji, które mają jej być przekazane, i wyrazi zgodę na przekazanie jej tych informacji.
Artykuł  12

Zwrot

1.
Strona wezwana może na wniosek Strony wzywającej, bez naruszenia praw osób trzecich działających w dobrej wierze, oddać do dyspozycji Strony wzywającej przedmioty uzyskane w sposób niezgodny z prawem, w celu zwrócenia ich prawnemu właścicielowi.
2.
W ramach stosowania postanowień artykułów 3 i 6 Konwencji, Strona wezwana może zarówno przed, jak i po przekazaniu przedmiotów Stronie wzywającej zrzec się ich odbioru, jeżeli ułatwi to zwrot tych przedmiotów ich właścicielowi. Prawa osób trzecich działających w dobrej wierze nie mogą zostać naruszone.
3.
Jeżeli Strona wezwana zrzeka się odbioru przedmiotów przed ich wydaniem Stronie wzywającej, żadne prawo o charakterze zabezpieczenia ani inne roszczenie wynikające z prawa podatkowego czy celnego co do tych przedmiotów nie może być przez nią dochodzone.
4.
Zrzeczenie się, zgodne z postanowieniami ustępu 2, nie ogranicza prawa Strony wezwanej do pobrania od prawnego właściciela podatków czy opłat celnych.
Artykuł  13

Tymczasowe przekazanie na terytorium Strony wezwanej osoby pozbawionej wolności

1.
W przypadku porozumienia pomiędzy właściwymi organami zainteresowanych Stron, Strona, która wnosi o przeprowadzenie czynności śledczej, wymagającej obecności osoby pozbawionej wolności na jej terytorium, może przekazać tymczasowo tę osobę na terytorium Strony, gdzie czynność ma być przeprowadzona.
2.
Porozumienie określa warunki tymczasowego przekazania osoby i termin, w jakim osoba ta ma zostać odesłana na terytorium Strony wzywającej.
3.
Jeśli zgoda osoby pozbawionej wolności na jej przekazanie jest wymagana, oświadczenie zawierające zgodę lub jego kopia zostaną dostarczone bez zbędnej zwłoki Stronie wezwanej.
4.
Osoba przekazana powinna pozostawać pozbawiona wolności na terytorium Strony wezwanej oraz w określonych wypadkach na terytorium Strony udzielającej tranzytu, chyba że Strona wzywająca wnosi o jej zwolnienie.
5.
Czas pozbawienia wolności na terytorium Strony wezwanej wlicza się do okresu, w jakim osoba ta jest lub ma być pozbawiona wolności na terytorium Strony wzywającej.
6.
Artykuł 11 ustęp 2 i artykuł 12 Konwencji stosuje się odpowiednio.
7.
Każde Umawiające się Państwo może, w dowolnym czasie, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, oświadczyć, że w celu realizacji porozumienia, o którym mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, będzie wymagana zgoda, o której mowa w ustępie 3 niniejszego artykułu, lub że będzie ona wymagana pod pewnymi warunkami wskazanymi w oświadczeniu.
Artykuł  14

Osobiste stawiennictwo osób skazanych i które zostały przekazane

Postanowienia artykułów 11 i 12 Konwencji stosuje się odpowiednio również do osób pozbawionych wolności na terytorium Strony wezwanej, gdzie zostały one przekazane w celu odbycia kary pozbawienia wolności orzeczonej na terytorium Strony wzywającej, w sytuacji kiedy Strona wzywająca wnosi o ich osobiste stawiennictwo w związku z postępowaniem odwoławczym od wyroku.

Artykuł  15

Język doręczanych pism i orzeczeń sądowych

1.
Postanowienia niniejszego artykułu mają zastosowanie do każdego wniosku o doręczenie, sporządzonego zgodnie z artykułem 7 Konwencji lub artykułem 3 Protokołu dodatkowego do niej.
2.
Pisma oraz orzeczenia sądowe zawsze są doręczane w języku lub językach, w którym lub w których zostały one sporządzone.
3.
Niezależnie od postanowień artykułu 16 Konwencji, jeżeli organ, od którego pochodzą dokumenty, wie lub ma podstawy sądzić, że odbiorca zna jedynie inny język, do dokumentów tych lub co najmniej do najważniejszych fragmentów tych dokumentów powinno być załączone ich tłumaczenie.
4.
Niezależnie od postanowień artykułu 16 Konwencji do pism i orzeczeń sądowych, na życzenie Strony wezwanej, powinno być załączone krótkie omówienie ich treści w języku lub jednym z języków tej Strony.
Artykuł  16

Doręczanie pism i orzeczeń sądowych za pośrednictwem poczty

1.
Właściwe organy sądowe każdej ze Stron mogą dokonywać doręczeń przez pocztę wszelkich pism procesowych i orzeczeń sądowych bezpośrednio osobom, które znajdują się na terytorium każdej innej Strony.
2.
Do pism i orzeczeń sądowych załącza się pouczenie o tym, że odbiorca może uzyskać informacje na temat swoich praw i obowiązków związanych z przesyłaną korespondencją od organu wskazanego w pouczeniu. Postanowienia artykułu 15 ustęp 3 niniejszego Protokołu mają zastosowanie w odniesieniu do tego pouczenia.
3.
Postanowienia artykułów 8, 9 i 12 Konwencji stosuje się odpowiednio do doręczeń przez pocztę.
4.
Postanowienia ustępów 1, 2 i 3 artykułu 15 niniejszego Protokołu stosuje się odpowiednio do doręczeń przez pocztę.
Artykuł  17

Obserwacja transgraniczna

1.
Funkcjonariusze jednej ze Stron, którzy w ramach postępowania karnego prowadzą na terytorium swojego kraju obserwację osoby, co do której istnieje przypuszczenie, że uczestniczyła w popełnieniu czynu karalnego, mogącego podlegać ekstradycji, lub osoby, co do której istnieją poważne podstawy, aby przypuszczać, że może ona doprowadzić do zidentyfikowania lub ustalenia miejsca pobytu osoby, o której mowa powyżej, są upoważnieni do kontynuowania tej obserwacji na terytorium innej Strony, jeżeli wyraziła ona zgodę na obserwację transgraniczną w oparciu o przedstawiony wcześniej wniosek o udzielenie pomocy prawnej. Zgoda może zostać udzielona pod pewnymi warunkami.

Na wniosek, obserwacja zostanie powierzona funkcjonariuszom Strony, na której terytorium jest ona wykonywana.

Wniosek o udzielenie pomocy prawnej wskazany w ustępie 1 powinien być skierowany do organu właściwego do wydania lub przekazania zgody, wskazanego przez każdą ze Stron.

2.
Jeżeli ze względu na wyjątkową pilność wcześniejsze wystąpienie o uzyskanie zgody Strony wezwanej nie jest możliwe, funkcjonariusze prowadzący obserwację w ramach prowadzonego postępowania karnego są upoważnieni do kontynuowania poza granicami, prowadzenia obserwacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że popełniła czyny karalne wymienione w ustępie 6, z zachowaniem następujących warunków:
a)
informacja o przekroczeniu granicy zostanie natychmiast przekazana, w trakcie obserwacji, wskazanemu zgodnie z ustępem 4 organowi Strony, na której terytorium obserwacja jest kontynuowana;
b)
wniosek o udzielenie pomocy prawnej przedstawiony zgodnie z postanowieniami ustępu 1 i zawierający informacje uzasadniające przekroczenie granicy bez uprzedniej zgody będzie przekazany niezwłocznie.

Obserwacja zostanie przerwana w momencie, gdy Strona, na której terytorium obserwacja ma miejsce, tego zażąda, w wyniku powiadomienia, o którym mowa pod literą a), lub w wyniku wniosku, o którym mowa pod literą b), lub kiedy zgoda nie została uzyskana w ciągu 5 godzin od chwili przekroczenia granicy.

3.
Obserwacja, o której mowa w ustępach 1 i 2, może być wykonywana tylko z zachowaniem następujących warunków ogólnych:
a)
Funkcjonariusze prowadzący obserwację powinni postępować zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu oraz prawem Strony, na której terytorium działają; powinni stosować się do nakazów właściwych organów lokalnych.
b)
Z zastrzeżeniem sytuacji przewidzianych w ustępie 2, funkcjonariusze będą posiadali w trakcie prowadzenia obserwacji dokument stwierdzający, że zgoda została wyrażona.
c)
Funkcjonariusze prowadzący obserwację powinni być w stanie udowodnić w każdym momencie, w jakim charakterze występują.
d)
Funkcjonariusze prowadzący obserwację mogą w jej trakcie posiadać broń służbową, chyba że Strona wezwana wyraźnie się temu sprzeciwi; jej użycie dozwolone jest jedynie w przypadku obrony koniecznej.
e)
Wejście do mieszkań oraz miejsc nieprzeznaczonych do użytku publicznego jest zabronione.
f)
Funkcjonariusze prowadzący obserwację nie mają prawa do przesłuchiwania ani zatrzymania osoby obserwowanej.
g)
Każda czynność będzie przedmiotem sprawozdania przedstawionego organom Strony, na której terytorium miała ona miejsce; funkcjonariusze dokonujący obserwacji mogą zostać wezwani do osobistego stawiennictwa.
h)
Organy Strony, której funkcjonariusze prowadzili obserwację, udzielają na życzenie organów Strony, na której terytorium obserwacja miała miejsce, pomocy w prowadzeniu postępowania wszczętego w następstwie przeprowadzonej obserwacji, w której uczestniczyli, a także w postępowaniu sądowym.
4.
Każda ze Stron w chwili podpisywania, składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, wskaże, jakich funkcjonariuszy oraz jakie organy wyznacza do realizacji celów określonych w ustępach 1 i 2 niniejszego artykułu. Następnie każda Strona może w każdym momencie i w taki sam sposób zmienić oświadczenie.
5.
Strony mogą w stosunkach dwustronnych rozszerzyć zakres stosowania niniejszego artykułu i przyjąć dodatkowe postanowienia w celu wykonania niniejszego artykułu.
6.
Obserwacja, o której mowa w ustępie 2, może mieć miejsce w związku z jednym z następujących czynów karalnych:
-
zabójstwo;
-
morderstwo;
-
zgwałcenie;
-
podpalenie;
-
fałszowanie pieniędzy;
-
rozbój z użyciem broni i paserstwo;
-
wymuszenie rozbójnicze;
-
porwanie i przetrzymywanie zakładników;
-
handel ludźmi;
-
nielegalny handel narkotykami i substancjami psychotropowymi;
-
przestępstwa przeciwko regulacjom dotyczącym broni i materiałów wybuchowych;
-
spowodowanie zniszczeń przy użyciu materiałów wybuchowych;
-
nielegalny transport trujących i szkodliwych odpadów;
-
przemyt ludzi;
-
wykorzystywanie seksualne dzieci.
Artykuł  18

Dostawa niejawnie nadzorowana

1.
Każda ze Stron zobowiązuje się do wyrażenia zgody na prowadzenie na jej terytorium dostaw niejawnie nadzorowanych na wniosek innej Strony w ramach prowadzonego postępowania karnego dotyczącego przestępstw mogących podlegać ekstradycji.
2.
Decyzja o prowadzeniu dostaw niejawnie nadzorowanych będzie podjęta w każdym indywidualnym przypadku przez właściwe organy Strony wezwanej, z poszanowaniem postanowień jej prawa wewnętrznego.
3.
Dostawy niejawnie nadzorowane prowadzone są zgodnie z procedurami Strony wezwanej. Uprawnienie do działania, kierowania i kontrolowania operacji należy do właściwych organów Strony wezwanej.
4.
Każda ze Stron w chwili podpisywania, składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, wskaże organy, które wyznaczy jako właściwe do wykonywania niniejszego artykułu. Następnie każda Strona może w każdym momencie i w taki sam sposób zmienić oświadczenie.
Artykuł  19

Operacja pod przykryciem

1.
Strona wzywająca i Strona wezwana mogą uzgodnić udzielanie sobie wzajemnej pomocy w prowadzeniu postępowań karnych przez funkcjonariuszy utajnionych lub działających pod fałszywą tożsamością (operacja pod przykryciem).
2.
Właściwe organy Strony wezwanej w każdym wypadku decydują o treści udzielonej na wniosek odpowiedzi, biorąc pod uwagę przepisy materialne i proceduralne prawa wewnętrznego. Obie Strony uzgodnią z poszanowaniem ich prawa materialnego i procesowego czas trwania operacji pod przykryciem, szczegółowe warunki jej przeprowadzania oraz status prawny funkcjonariuszy ją prowadzących.
3.
Operacje pod przykryciem są prowadzone zgodnie z prawem materialnym i procesowym Strony, na której terytorium są one prowadzone. Zainteresowane Strony współdziałają w celu zapewnienia przygotowania i prowadzenia operacji pod przykryciem oraz w celu podjęcia środków zapewniających bezpieczeństwo działającym w sposób utajniony lub pod fałszywą tożsamością funkcjonariuszom.
4.
Każda ze Stron w chwili podpisywania, składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, wskaże organy, które wyznaczy jako właściwe w rozumieniu ustępu 2 niniejszego artykułu. Następnie każda Strona może w każdym czasie i w taki sam sposób zmienić oświadczenie.
Artykuł  20

Wspólne zespoły dochodzeniowe

1.
Właściwe organy, co najmniej dwóch Stron, mogą na podstawie porozumienia utworzyć wspólny zespół dochodzeniowy mający ściśle określone zadanie, powołany na czas ograniczony, z możliwością przedłużenia za zgodą wszystkich Stron w celu przeprowadzenia czynności w ramach postępowania karnego w jednym lub kilku Państwach ustanawiających taki zespół. Skład zespołu zostaje ustalony w porozumieniu.

Wspólny zespół dochodzeniowy może zostać ustanowiony zwłaszcza gdy:

a)
w ramach postępowania karnego prowadzonego przez jedną ze Stron, zmierzającego do ujawnienia przestępstw, należy prowadzić trudne i wymagające dużych nakładów czynności, dotyczące również innych Stron;
b)
kilka Państw prowadzi postępowania karne dotyczące przestępstw, które, ze względu na czyny będące przedmiotem tych postępowań, wymagają skoordynowanych, uzgodnionych działań na terytorium zaangażowanych Stron.

Wniosek o ustanowienie wspólnego zespołu dochodzeniowego może zostać złożony przez którąkolwiek z zainteresowanych Stron. Zespół zostanie ustanowiony na terytorium jednej ze Stron, gdzie będą prowadzone czynności wykrywcze.

2.
Oprócz informacji wymienionych w odpowiednich postanowieniach artykułu 14 Konwencji, wnioski o ustanowienie wspólnego zespołu dochodzeniowego powinny zawierać propozycje składu takiego zespołu.
3.
Wspólny zespół dochodzeniowy działa na terytorium Stron ustanawiających zespół na następujących warunkach ogólnych:
a)
zespołem kieruje, uczestniczący w czynnościach wykrywczych, przedstawiciel właściwego organu Strony, na której terytorium zespół prowadzi działania. Kierujący zespołem działa w granicach swoich kompetencji zgodnie z prawem wewnętrznym;
b)
zespół prowadzi swoje działania zgodnie z prawem Strony, na której terytorium działa. Członkowie zespołu i członkowie oddelegowani do zespołu wykonują swoje zadania pod kierunkiem osoby wymienionej pod literą a), z uwzględnieniem warunków określonych przez ich własne organy w porozumieniu o ustanowieniu zespołu;
c)
Strona, na której terytorium działa zespół, podejmuje niezbędne działania organizacyjne dla umożliwienia mu tego działania.
4.
W rozumieniu niniejszego artykułu, członkowie wspólnego zespołu dochodzeniowego pochodzący ze Strony, na której terytorium zespół prowadzi działania, określani są jako "członkowie", podczas gdy członkowie pochodzący ze Stron innych niż Strona, na której terytorium zespół działa, określani są jako "członkowie oddelegowani" do zespołu.
5.
Oddelegowani członkowie wspólnego zespołu dochodzeniowego są uprawnieni do asystowania przy prowadzonych czynnościach wykrywczych na terytorium Strony, w której działa zespół. Jednakże ze szczególnych powodów kierujący zespołem może postanowić inaczej, z poszanowaniem prawa Strony, na której terytorium działa zespół.
6.
Kierujący zespołem, zgodnie z prawem Strony, na której terytorium działa zespół, może zlecić oddelegowanym członkom wspólnego zespołu dochodzeniowego podjęcie pewnych czynności wykrywczych, jeżeli zostało to zatwierdzone przez właściwe organy Strony, na której terytorium zespół działa, i Strony delegującej.
7.
W sytuacji, gdy wymagane jest podjęcie przez wspólny zespół dochodzeniowy działań na terytorium jednej ze Stron ustanawiających zespół, wówczas członkowie zespołu oddelegowani przez tę Stronę mogą zwrócić się do swoich właściwych organów o podjęcie takich działań. Podjęcie takich działań zostanie rozważone przez tę Stronę na warunkach, jakie miałyby zastosowanie, gdyby wystąpiono o nie w ramach postępowania krajowego.
8.
W sytuacji, gdy wspólny zespół dochodzeniowy potrzebuje pomocy jednej ze Stron, innej niż Strony, które ustanowiły zespół, lub od Państwa trzeciego, wniosek o udzielenie pomocy może zostać złożony przez właściwe organy Strony, na której terytorium zespół działa, odpowiednim organom tego drugiego Państwa, zgodnie z odpowiednimi instrumentami prawnymi lub uzgodnieniami.
9.
Członek oddelegowany do wspólnego zespołu dochodzeniowego może, zgodnie ze swoim prawem wewnętrznym oraz w granicach swoich kompetencji, dostarczyć zespołowi informacji, jakimi dysponuje Strona, która go oddelegowała do prowadzenia czynności w ramach zespołu.
10.
Informacje uzyskane zgodnie z prawem przez członka lub członka oddelegowanego w ramach udziału we wspólnym zespole dochodzeniowym i które nie mogą być uzyskane przez właściwe organy zainteresowanych Stron w inny sposób mogą zostać wykorzystane dla następujących celów:
a)
dla celów, dla jakich zespół został ustanowiony;
b)
w celu ujawniania, prowadzenia czynności wykrywczych i ścigania innych przestępstw, pod warunkiem wcześniejszego uzyskania zgody Strony, na której terytorium informację uzyskano. Udzielenia zgody można odmówić jedynie wówczas, kiedy takie wykorzystanie informacji stanowiłoby zagrożenie dla postępowania prowadzonego na terytorium zainteresowanej Strony lub w odniesieniu do których Strona ta mogłaby odmówić udzielenia pomocy;
c)
dla zapobiegnięcia bezpośredniemu i poważnemu zagrożeniu bezpieczeństwa publicznego bez uszczerbku dla postanowień określonych pod literą b), jeżeli w następstwie tego zostanie wszczęte postępowanie karne;
d)
dla innych celów w zakresie uzgodnionym przez Strony ustanawiające zespół.
11.
Postanowienia niniejszego artykułu nie naruszają innych istniejących postanowień czy uzgodnień dotyczących ustanawiania lub działania wspólnych zespołów dochodzeniowych.
12.
W zakresie, w jakim dopuszcza to prawo zainteresowanych Stron lub postanowienia jakiegokolwiek instrumentu prawnego znajdującego pomiędzy nimi zastosowanie, można dokonywać uzgodnień przewidujących uczestnictwo w działaniach zespołu osób innych niż przedstawiciele właściwych organów Stron, które tworzą wspólny zespół dochodzeniowy. W odniesieniu do tych osób nie mają zastosowania uprawnienia przysługujące członkom i członkom oddelegowanym zespołu na mocy niniejszego artykułu, chyba że porozumienie w wyraźny sposób stanowi inaczej.
Artykuł  21

Odpowiedzialność karna funkcjonariuszy

W trakcie działań, o których mowa w artykułach 15, 16, 17 i 20, funkcjonariusze jednej ze Stron innej niż Strona, na której terytorium działania mają miejsce, zrównani są z funkcjonariuszami tej Strony w odniesieniu do przestępstw popełnionych przeciwko nim lub przez nich, chyba że zainteresowane Strony postanowią inaczej.

Artykuł  22

Odpowiedzialność cywilna funkcjonariuszy

1.
W sytuacji, gdy zgodnie z postanowieniami artykułów 17, 18, 19 i 20 funkcjonariusze jednej ze Stron wypełniają zadania na terytorium drugiej Strony, pierwsza ze Stron ponosi odpowiedzialność za szkody spowodowane przez funkcjonariuszy w trakcie działań, zgodnie z prawem Strony, na której terytorium te działania miały miejsce.
2.
Strona, na której terytorium zostały spowodowane szkody, o których mowa w ustępie 1, naprawi tę szkodę na warunkach, jakie stosowałyby się do szkody spowodowanej przez funkcjonariuszy tej Strony.
3.
Strona, której funkcjonariusze spowodowali komukolwiek szkodę na terytorium innej Strony, zwróci tej Stronie sumy, jakie wypłaciła ona ofiarom lub ich następcom prawnym.
4.
Bez uszczerbku dla wykonywania swoich praw wobec osób trzecich i z wyjątkiem przewidzianym w ustępie 3, żadna ze Stron, w wypadku określonym w ustępie 1, nie będzie domagać się od drugiej Strony rekompensaty za szkodę, którą poniosła.
5.
Przepisy niniejszego artykułu stosuje się pod warunkiem, że Strony nie umówiły się inaczej.
Artykuł  23

Ochrona świadków

Jeżeli wystąpienie Strony z wnioskiem o udzielenie pomocy prawnej, na podstawie Konwencji lub protokołów do niej, dotyczy świadka, który może być narażony na zastraszanie lub który potrzebuje ochrony, właściwe organy Strony wzywającej i wezwanej dołożą wszelkich starań służących ochronie takiej osoby, zgodnie z ich prawem wewnętrznym.

Artykuł  24

Środki tymczasowe

1.
Na wniosek strony wzywającej, Strona wezwana, zgodnie ze swoim prawem wewnętrznym, może zlecić zastosowanie środków tymczasowych w celu zabezpieczenia dowodów, utrzymania istniejącej sytuacji lub ochrony zagrożonych interesów prawnych.
2.
Strona wezwana może wykonać wniosek częściowo lub pod pewnymi warunkami, w szczególności ograniczając czas stosowania środków.
Artykuł  25

Poufność

Strona wzywająca może zwrócić się do Strony wezwanej o zachowanie poufności wniosku oraz jego zawartości, wyłączając sytuacje, kiedy uniemożliwiałoby to wykonanie wniosku. Jeżeli Strona wezwana nie może zapewnić zachowania poufności, bezzwłocznie informuje o tym Stronę wzywającą.

Artykuł  26

Ochrona danych

1.
Dane o charakterze osobowym przekazane przez jedną ze Stron drugiej Stronie, w następstwie wykonania wniosku złożonego na podstawie Konwencji lub jednego z jej protokołów, mogą być używane przez Stronę, która je otrzymała, wyłącznie do:
a)
postępowań, do których stosuje się Konwencję lub jeden z jej protokołów;
b)
innych postępowań sądowych lub administracyjnych związanych bezpośrednio z postępowaniami, o których mowa pod literą a);
c)
zapobieżenia bezpośredniemu i poważnemu zagrożeniu bezpieczeństwa publicznego.
2.
Dane takie mogą być jednakże użyte do każdego innego celu, po uprzednim wyrażeniu zgody albo przez Stronę, która dane takie przekazała, albo przez osobę zainteresowaną.
3.
Każda ze Stron może odmówić przekazania danych otrzymanych w następstwie wykonania wniosku o udzielenie pomocy prawnej w ramach Konwencji lub jednego z jej protokołów, gdy:
-
dane takie podlegają ochronie zgodnie z jej prawem wewnętrznym i kiedy
-
Strona, której dane miałyby zostać przekazane, nie jest związana Konwencją o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych o charakterze osobowym, sporządzoną w Strasburgu dnia 28 stycznia 1981 r., chyba że ta ostatnia Strona zgodzi się przyznać tym danym taką samą ochronę, jaka jest im nadana przez pierwszą Stronę.
4.
Każda ze Stron, która przekazuje dane otrzymane w następstwie wykonania wniosku o udzielenie pomocy prawnej na podstawie Konwencji lub jednego z jej Protokołów dodatkowych, może wymagać od Strony, której dane są przesyłane, aby poinformowała ją o fakcie wykorzystania tych danych.
5.
Każda Strona, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, może żądać, ażeby w ramach postępowań, w odniesieniu do których mogłaby odmówić lub ograniczyć przekazanie lub wykorzystanie danych o charakterze osobowym zgodnie z postanowieniami Konwencji albo jednego z jej protokołów, dane o charakterze osobowym, które przekazała ona innej Stronie, mogły być przez tę ostatnią wykorzystane dla celów, o których mowa w ustępie 1, jedynie za jej uprzednią zgodą.
Artykuł  27

Władze administracyjne

Każda Strona będzie mogła, w każdym czasie, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, wskazać, jakie organy będzie uważała za organy administracyjne w rozumieniu artykułu 1 ustęp 3 Konwencji.

Artykuł  28

Stosunek do innych umów międzynarodowych

Postanowienia niniejszego Protokołu nie stanowią przeszkody dla stosowania bardziej szczegółowych zasad porozumień dwustronnych i wielostronnych zawartych pomiędzy Stronami zgodnie z artykułem 26 ustęp 3 Konwencji.

Artykuł  29

Rozstrzyganie polubowne

Europejski Komitet Problematyki Przestępczości będzie informowany odnośnie do interpretowania i stosowania Konwencji oraz jej protokołów i ułatwi w razie potrzeby polubowne rozstrzygnięcie trudności w ich stosowaniu.

Rozdział  III

Artykuł  30

Podpisanie i wejście w życie

1.
Niniejszy Protokół jest otwarty do podpisu dla Państw członkowskich Rady Europy, które są Stronami Konwencji lub które ją podpisały. Podlega ratyfikacji, przyjęciu lub zatwierdzeniu. Państwo, które podpisało niniejszy Protokół, nie może go ratyfikować, przyjąć lub zatwierdzić bez uprzedniego lub równoczesnego ratyfikowania, przyjęcia lub zatwierdzenia Konwencji. Dokumenty ratyfikacyjne, przyjęcia lub zatwierdzenia składa się Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy.
2.
Niniejszy Protokół wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy od dnia złożenia trzeciego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub zatwierdzenia.
3.
Wobec każdego Państwa sygnatariusza, które złoży w terminie późniejszym dokument ratyfikacyjny, przyjęcia lub zatwierdzenia, Protokół wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie okresu trzech miesięcy od daty złożenia dokumentu.
Artykuł  31

Przystąpienie

1.
Każde Państwo niebędące członkiem Rady Europy, które przystąpiło do Konwencji, będzie mogło przystąpić do niniejszego Protokołu po jego wejściu w życie.
2.
Przystąpienie nastąpi poprzez złożenie dokumentu przystąpienia Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy.
3.
Wobec każdego Państwa przystępującego Protokół wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie okresu trzech miesięcy od dnia złożenia dokumentu przystąpienia.
Artykuł  32

Terytorialny zakres stosowania

1.
Każde Państwo będzie mogło w czasie podpisania lub składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia określić terytorium lub terytoria, do których stosuje się niniejszy Protokół.
2.
Każde Państwo może następnie w dowolnym czasie, w drodze oświadczenia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, rozciągnąć stosowanie niniejszego Protokołu na inne terytoria wymienione w oświadczeniu. W odniesieniu do tych terytoriów Protokół wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie okresu trzech miesięcy od dnia otrzymania oświadczenia przez Sekretarza Generalnego.
3.
Każde oświadczenie złożone na podstawie postanowień poprzednich ustępów może być wycofane w odniesieniu do terytoriów wymienionych w oświadczeniu w drodze notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego Rady Europy. Cofnięcie wywiera skutek pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy od dnia otrzymania notyfikacji przez Sekretarza Generalnego Rady Europy.
Artykuł  33

Zastrzeżenia

1.
Każde zastrzeżenie złożone przez Stronę do postanowień Konwencji lub jej Protokołu ma zastosowanie także do niniejszego Protokołu, chyba że Strona ta w chwili podpisywania lub składania swego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia złoży oświadczenie przeciwnej treści. Dotyczy to także oświadczeń składanych na podstawie postanowień Konwencji lub jej Protokołu.
2.
Każde Państwo w chwili podpisywania lub składania swego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia może oświadczyć, że zastrzega sobie prawo nieuznawania w całości lub w części jednego lub kilku z artykułów 16, 17, 18, 19 i 20. Żadne inne zastrzeżenia nie są dopuszczalne.
3.
Każde Państwo może wycofać wszystkie lub część zastrzeżeń, złożonych zgodnie z postanowieniami wcześniejszego ustępu, kierując w tym celu oświadczenie do Sekretarza Generalnego Rady Europy, które wywoła skutek od dnia jego otrzymania.
4.
Każda Strona, która złożyła zastrzeżenie w odniesieniu do jednego z artykułów wskazanych w ustępie 2 niniejszego artykułu, nie może żądać stosowania postanowień tego artykułu przez inną Stronę. Jeżeli jednak zastrzeżenie jest częściowe lub warunkowe, może ona żądać stosowania tego artykułu w zakresie, w jakim sama go przyjęła.
Artykuł  34

Wypowiedzenie

1.
Każde z Umawiających się Państw, w zakresie, w jakim go to dotyczy, może wypowiedzieć niniejszy Protokół poprzez notyfikację skierowaną do Sekretarza Generalnego Rady Europy.
2.
Takie wypowiedzenie wywołuje skutek pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy od dnia otrzymania notyfikacji przez Sekretarza Generalnego.
3.
Wypowiedzenie Konwencji powoduje automatycznie wypowiedzenie niniejszego Protokołu.
Artykuł  35

Notyfikacje

Sekretarz Generalny Rady Europy zawiadamia Państwa Członkowskie Rady Europy oraz Państwa, które przystąpiły do niniejszego Protokołu:

a)
o każdym podpisaniu;
b)
o złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia;
c)
każdej dacie wejścia w życie niniejszego Protokołu, zgodnie z artykułami 30 i 31;
d)
wszelkich innych aktach, oświadczeniach, notyfikacjach czy zawiadomieniach mających związek z niniejszym Protokołem.

NA DOWÓD POWYŻSZEGO, niżej podpisani, będąc do tego należycie upoważnieni, podpisali niniejszy Protokół.

SPORZĄDZONO w Strasburgu dnia 8 listopada 2001 r., w językach angielskim i francuskim, przy czym oba teksty są jednakowo autentyczne, w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony w archiwum Rady Europy. Sekretarz Rady Europy prześle uwierzytelnione odpisy wszystkim Państwom członkowskim Rady Europy, jak również każdemu Państwu nieczłonkowskiemu, które przystąpiło do Konwencji.

Po zapoznaniu się z powyższym Protokołem, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

-
został on uznany za słuszny zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych,
-
jest on przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony z uwzględnieniem zastrzeżenia do artykułu 17 Protokołu oraz oświadczeń dotyczących artykułu 4 ustęp 8 litera d), artykułu 9 ustęp 9, artykułu 13 ustęp 7, artykułu 18 ustęp 4 i artykułu 19 ustęp 4 powyższego Protokołu,
-
będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 8 września 2003 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024