Zm.: rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 28 października 2011 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych

Na podstawie art. 31d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
§  1.
W rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 30 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych (Dz. U. Nr 140, poz. 1148, z późn. zm.3)) w załączniku w części I "Wykaz świadczeń gwarantowanych z zakresu terapeutycznych programów zdrowotnych oraz warunki ich realizacji" dodaje się tabelę "41. Leczenie niedrobnokomórkowego raka płuca (ICD-10 C 34)", tabelę "42. Leczenie mięsaków tkanek miękkich (ICD-10 C 48, C 49)" oraz tabelę "43. Leczenie ciężkich wrodzonych hiperhomocysteinemii (ICD-10 E 72.1)" w brzmieniu określonym w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
§  2.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 15 grudnia 2011 r.
______

1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 216, poz. 1607).

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz. 1367, Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr 98, poz. 817, Nr 111, poz. 918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178, poz. 1374, z 2010 r. Nr 50, poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 165, poz. 1116, Nr 182, poz. 1228, Nr 205, poz. 1363, Nr 225, poz. 1465, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1723 i 1725 oraz z 2011 r. Nr 45, poz. 235, Nr 73, poz. 390, Nr 81, poz. 440, Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 113, poz. 657, Nr 122, poz. 696, Nr 138, poz. 808, Nr 149, poz. 887, Nr 171, poz. 1016, Nr 205, poz. 1203 i Nr 232, poz. 1378.

3) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 211, poz. 1643, z 2010 r. Nr 5, poz. 29, Nr 75, poz. 487 i Nr 251, poz. 1688 oraz z 2011 r. Nr 52, poz. 270 i 271, Nr 110, poz. 651 i Nr 194, poz. 115 i Nr 244, poz. 1455.

ZAŁĄCZNIK 

41. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)
ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO WARUNKI REALIZACJI ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO
ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU
1 2 3 4
1. Kryteria kwalifikacji

1.1 Pierwsza linia leczenia

1.1.1 Leczenie przy wykorzystaniu substancji czynnej pemetreksed:

1) rozpoznanie gruczolakoraka, wielkokomórkowego raka płuca lub nowotworu z przewagą wymienionych typów histologicznych;

2) zaawansowanie kliniczne w stopniach IIIB (z wyjątkiem przypadków, w których możliwe jest zastosowanie radiochemioterapii lub radioterapii) albo IV;

3) zmiany nowotworowe możliwe do zmierzenia;

4) w przypadku pojedynczej zmiany - umiejscowienie poza obszarem wcześniejszego napromieniania;

5) wiek powyżej 18 roku życia;

6) sprawność w stopniu 0-1 wg klasyfikacji Zubroda-WHO lub ECOG;

7) nieobecność przerzutów w ośrodkowym układzie nerwowym pierwotnie albo po zastosowaniu wcześniejszego leczenia miejscowego oraz nieobecność objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego, a także stała lub zmniejszana dawka kortykosteroidów przez ostatnie 4 tygodnie w przypadku konieczności ich stosowania;

8) nieobecność chorób współistniejących o istotnym klinicznie znaczeniu (niekontrolowane nadciśnienie tętnicze, niestabilna choroba wieńcowa, zawał mięśnia sercowego w ciągu ostatniego roku, komorowe zaburzenia rytmu wymagające leczenia);

1. Pemetreksed

1.1 Zalecana dawka wynosi 500 mg/m2 powierzchni ciała.

1.2 Podanie leku obejmuje 10-minutowy wlew dożylny w pierwszym dniu każdego 21-dniowego cyklu leczenia.

1.3 W dniu poprzedzającym zastosowanie pemetreksedu oraz w dniu zastosowania leku i w dniu następnym należy stosować lek z grupy kortykosteroidów w dawce równoważnej 4 mg deksametazonu podawanego doustnie 2 razy na dobę.

1.4 W celu ograniczenia objawów toksyczności pacjenci otrzymujący pemetreksed powinni również otrzymywać suplementację witaminową:

1) kwas foliowy lub produkt multiwitaminowy zawierający ten związek:

a) codziennie, przez cały cykl leczenia i przez 21 dni po podaniu ostatniej dawki pemetreksedu w dawce od 350 do 1000 mikrogramów doustnie,

1. Badania przy kwalifikacji do leczenia

1.1 Pemetreksed w pierwszej albo drugiej linii leczenia oraz docetaksel w drugiej linii leczenia:

1) histologiczne potwierdzenie określonego typu niedrobnokomórkowego raka płuca zgodnie z kryteriami włączenia;

2) morfologia krwi z rozmazem;

3) oznaczenia stężenia kreatyniny;

4) oznaczenie stężenia bilirubiny;

5) oznaczenie aktywności aminotransferazy alaninowej;

6) oznaczenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej;

7) oznaczenie aktywności fosfatazy zasadowej;

8) test ciążowy u kobiet w wieku rozrodczym;

9) badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z objęciem nadbrzusza lub klasyczne badanie RTG klatki piersiowej w przypadku zmiany dobrze mierzalnej, otoczonej przez

Świadczenie jest realizowane w ośrodkach udzielających świadczeń z zakresu onkologii klinicznej, zapewniających świadczeniobiorcom dostęp do niezbędnych badań oraz specjalistycznej opieki lekarskiej i pielęgniarskiej, a także udzielanie świadczeń w trybie:

1) ambulatoryjnym lub

2) jednodniowym, lub

3) hospitalizacji.

Świadczenie może być również realizowane w ośrodkach udzielających świadczeń z zakresu chorób płuc, jeżeli spełniają one warunki realizacji świadczeń gwarantowanych z zakresu chemioterapii określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz. U. Nr 140, poz. 1143, z późn. zm.).

Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia prowadzi rejestr pacjentów leczonych w ramach programu terapeutycznego dostępny za pomocą aplikacji internetowej.

9) prawidłowa czynność układu krwiotwórczego:

a) liczba granulocytów większa lub równa 1500/mm3,

b) liczba trombocytów większa lub równa 100 000/mm3;

10) prawidłowa czynność nerek:

a) stężenie kreatyniny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,

b) klirens kreatyniny większy lub równy 45 ml/min;

11) prawidłowa czynność wątroby:

a) stężenie bilirubiny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,

b) aktywność transaminaz i zasadowej fosfatazy nieprzekraczająca 3-krotnie górnej granicy normy lub nieprzekraczająca 5-krotnie górnej granicy normy w przypadku wzrostu związanego z przerzutami w wątrobie;

12) brak przeciwwskazań do stosowania leku (nadwrażliwość na lek, ciąża, karmienie piersią, inne określone w Charakterystyce Produktu Leczniczego);

13) brak przeciwwskazań do stosowania cisplatyny (lek stosowany w skojarzeniu z pemetreksedem);

14) brak przeciwwskazań do stosowania deksametazonu, kwasu foliowego i witaminy B12.

Kryteria kwalifikacji muszą być spełnione łącznie.

1.1.2 Leczenie przy wykorzystaniu substancji czynnej gefitynib:

1) rozpoznanie gruczolakoraka lub nowotworu z przewagą wymienionego typu histologicznego;

2) potwierdzona mutacja genu EGFR w eksonie 19 lub 21;

3) zaawansowanie kliniczne w stopniach IIIB (z wyjątkiem przypadków, w których możliwe jest zastosowanie radiochemioterapii lub radioterapii) albo IV;

b) w ciągu 7 dni poprzedzających zastosowanie pierwszej dawki pemetreksedu - co najmniej 5 dawek kwasu foliowego w ilości od 350 do 1000 mikrogramów doustnie;

2) witamina B12:

a) w tygodniu poprzedzającym pierwszą dawkę pemetreksedu - 1000 mikrogramów domięśniowo,

b) co 3 cykle leczenia, tj. co 9 tygodni - 1000 mikrogramów domięśniowo w dniu zastosowania pemetreksedu.

1.5 Stosowanie pemetreksedu w ramach pierwszej linii leczenia obejmuje wyłącznie schemat z cisplatyną podawaną w dawce 75 mg/m2, w 2-godzinnym wlewie, 30 minut po zakończeniu podawania pemetreksedu, w pierwszym dniu każdego cyklu co 21 dni.

2. Docetaksel

2.1 Zalecana dawka docetakselu wynosi 75 mg/m2 powierzchni ciała.

2.2 Podanie leku obejmuje 60-minutowy wlew dożylny w pierwszym dniu 21-dniowego cyklu leczenia.

2.3 Premedykacja składa się z zastosowania doustnie deksametazonu w dobowej dawce 16 mg przez 3 dni, począwszy od dnia

prawidłowo upowietrzniony miąższ płucny;

10) badanie tomografii komputerowej innej lokalizacji lub inne badania obrazowe (ultrasonografia - USG, rezonans magnetyczny - MR, scyntygrafia) w zależności od sytuacji klinicznej.

1.2 Gefitynib w pierwszej linii leczenia:

1) histologiczne potwierdzenie określonego typu niedrobnokomórkowego raka płuca zgodnie z kryteriami włączenia;

2) ocena obecności mutacji genu EGFR w eksonie 19 lub 21;

3) morfologia krwi z rozmazem;

4) oznaczenia stężenia kreatyniny;

5) oznaczenie stężenia bilirubiny;

6) oznaczenie aktywności aminotransferazy alaninowej;

7) oznaczenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej;

8) oznaczenie aktywności fosfatazy zasadowej;

9) test ciążowy u kobiet w wieku rozrodczym;

10) badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z objęciem nadbrzusza lub klasyczne badanie RTG klatki piersiowej w przypadku

4) zmiany nowotworowe możliwe do zmierzenia;

5) w przypadku pojedynczej zmiany - umiejscowienie poza obszarem wcześniejszego napromieniania;

6) nieobecność przerzutów w ośrodkowym układzie nerwowym pierwotnie albo po zastosowaniu wcześniejszego leczenia miejscowego oraz nieobecność objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego, a także stała lub zmniejszana dawka kortykosteroidów przez ostatnie 4 tygodnie w przypadku konieczności ich stosowania;

7) wiek powyżej 18 roku życia;

8) sprawność w stopniu 0-1 wg klasyfikacji Zubroda-WHO lub ECOG;

9) nieobecność chorób współistniejących o istotnym klinicznie znaczeniu (niekontrolowane nadciśnienie tętnicze, niestabilna choroba wieńcowa, zawał mięśnia sercowego w ciągu ostatniego roku, komorowe zaburzenia rytmu wymagające leczenia);

10) prawidłowa czynność układu krwiotwórczego:

a) liczba granulocytów większa lub równa 1500/mm3,

b) liczba trombocytów większa lub równa 100 000/mm3;

11) prawidłowa czynność nerek:

a) stężenie kreatyniny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,

b) klirens kreatyniny większy lub równy 45 ml/min;

12) prawidłowa czynność wątroby:

a) stężenie bilirubiny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,

b) aktywność transaminaz i zasadowej fosfatazy nieprzekraczająca 3-krotnie górnej granicy normy lub nieprzekraczająca 5-krotnie górnej granicy normy w przypadku wzrostu związanego z przerzutami w wątrobie;

poprzedzającego rozpoczęcie stosowania docetakselu.

3. Gefitynib

3.1 Zalecana dawka dobowa gefitynibu wynosi 250 mg (1 tabletka) i powinna być przyjmowana z posiłkiem lub bez posiłku, codziennie o tej samej porze dnia.

3.2 Każdy cykl leczenia obejmuje 28 dni - 28 tabletek.

4. Erlotynib

4.1 Zalecana dawka dobowa erlotynibu wynosi 150 mg (1 tabletka) i powinna być przyjmowana przynajmniej 60 minut przed posiłkiem lub przynajmniej 120 minut po posiłku.

4.2 Każdy cykl leczenia obejmuje 28 dni - 28 tabletek.

zmiany dobrze mierzalnej, otoczonej przez prawidłowo upowietrzniony miąższ płucny;

11) badanie tomografii komputerowej innej lokalizacji lub inne badania obrazowe (ultrasonografia - USG, rezonans magnetyczny - MR, scyntygrafia) w zależności od sytuacji klinicznej.

1.3 Erlotynib w drugiej linii leczenia:

1) histologiczne potwierdzenie określonego typu niedrobnokomórkowego raka płuca zgodnie z kryteriami włączenia;

2) ocena obecności mutacji genu EGFR w eksonie 19 lub 21;

3) morfologia krwi z rozmazem;

4) oznaczenia stężenia kreatyniny;

5) oznaczenie stężenia bilirubiny;

6) oznaczenie aktywności aminotransferazy alaninowej;

7) oznaczenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej;

8) oznaczenie aktywności fosfatazy zasadowej;

9) test ciążowy u kobiet w wieku rozrodczym;

10) badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z objęciem nadbrzusza lub klasycznebadanie RTG klatki piersiowej

13) brak przeciwwskazań do stosowania leku (nadwrażliwość na lek, ciąża, karmienie piersią, inne określone w Charakterystyce Produktu Leczniczego);

14) wykluczone stosowanie jednoczesnej chemioterapii oraz innych leków ukierunkowanych molekularnie.

Kryteria kwalifikacji muszą być spełnione łącznie.

1.2 Druga linia leczenia

1.2.1 Leczenie przy wykorzystaniu substancji czynnej pemetreksed albo substancji czynnej docetaksel:

1) rozpoznanie gruczolakoraka, wielkokomórkowego raka płuca lub nowotworu z przewagą wymienionych typów histologicznych w przypadku stosowania pemetreksedu albo rozpoznanie niedrobnokomórkowego raka płuca (każdy typ histologiczny) w przypadku stosowania docetakselu;

2) zaawansowanie kliniczne w stopniach IIIB (z wyjątkiem przypadków, w których możliwe jest zastosowanie radiochemioterapii lub radioterapii) albo IV;

3) zmiany nowotworowe możliwe do zmierzenia;

4) w przypadku pojedynczej zmiany - umiejscowienie poza obszarem wcześniejszego napromieniania;

5) nieobecność przerzutów w ośrodkowym układzie nerwowym pierwotnie albo po zastosowaniu wcześniejszego leczenia miejscowego oraz nieobecność objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego, a także stała lub zmniejszana dawka kortykosteroidów przez ostatnie 4 tygodnie w przypadku konieczności ich stosowania;

6) wcześniejsze zastosowanie wielolekowej chemioterapii z udziałem pochodnych platyny (w przypadku pacjentów w wieku powyżej 70 roku życia - wcześniejsza monoterapia lekiem innym niż pochodna platyny);

w przypadku zmiany dobrze mierzalnej, otoczonej przez prawidłowo upowietrzniony miąższ płucny;

11) badanie tomografii komputerowej innej lokalizacji lub inne badania obrazowe (ultrasonografia - USG, rezonans magnetyczny - MR, scyntygrafia) w zależności od sytuacji klinicznej.

2. Monitorowanie bezpieczeństwa leczenia Pemetreksed w pierwszej albo drugiej linii leczenia oraz docetaksel w drugiej linii leczenia:

1) morfologia krwi z rozmazem;

2) oznaczenie stężenia kreatyniny - jedynie w przypadku leczenia pemetreksedem.

Badania wykonywane są przed każdym podaniem leku.

3. Monitorowanie skuteczności leczenia:

3.1 Pemetreksed w pierwszej albo drugiej linii leczenia oraz docetaksel w drugiej linii leczenia:

1) badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z objęciem nadbrzusza lub klasyczne badanie RTG klatki piersiowej w przypadku zmiany dobrze

7) potwierdzenie odpowiedzi na leczenie lub stabilizacji choroby po zastosowaniu wcześniejszej chemioterapii (czas trwania odpowiedzi na leczenie lub stabilizacji choroby musi wynosić co najmniej 3 miesiące);

8) progresja choroby po wcześniejszej chemioterapii obejmującej co najmniej jedną linię leczenia;

9) nieobecność działań niepożądanych po wcześniejszej chemioterapii z wyjątkiem wyłysienia;

10) wiek powyżej 18 roku życia;

11) sprawność w stopniu 0-1 wg klasyfikacji Zubroda-WHO lub ECOG;

12) nieobecność chorób współistniejących o istotnym klinicznie znaczeniu (niekontrolowane nadciśnienie tętnicze, niestabilna choroba wieńcowa, zawał mięśnia sercowego w ciągu ostatniego roku, komorowe zaburzenia rytmu wymagające leczenia);

13) prawidłowa czynność układu krwiotwórczego:

a) liczba granulocytów większa lub równa 1500/mm3,

b) liczba trombocytów większa lub równa 100 000/mm3;

14) prawidłowa czynność nerek:

a) stężenie kreatyniny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,

b) klirens kreatyniny większy lub równy 45 ml/min;

15) prawidłowa czynność wątroby:

a) stężenie bilirubiny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,

b) aktywność transaminaz i zasadowej fosfatazy nieprzekraczająca 3-krotnie górnej granicy normy lub nieprzekraczająca 5-krotnie górnej granicy normy w przypadku wzrostu związanego z przerzutami w wątrobie;

16) brak przeciwwskazań do stosowania leku (nadwrażliwość na lek, ciąża, karmienie piersią, inne określone w

mierzalnej, otoczonej przez prawidłowo upowietrzniony miąższ płucny;

2) badanie tomografii komputerowej innej lokalizacji lub inne badania obrazowe (ultrasonografia - USG, rezonans magnetyczny - MR, scyntygrafia) w zależności od sytuacji klinicznej.

Badania wykonywane są po 2, 4 i 6 cyklu leczenia (w przypadku kontynuacji do 6 cykli).

3.2 Gefitynib w pierwszej linii leczenia:

1) badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z objęciem nadbrzusza lub klasyczne badanie RTG klatki piersiowej w przypadku zmiany dobrze mierzalnej, otoczonej przez prawidłowo upowietrzniony miąższ płucny;

2) badanie tomografii komputerowej innej lokalizacji lub inne badania obrazowe (ultrasonografia - USG, rezonans magnetyczny - MR, scyntygrafia) w zależności od sytuacji klinicznej.

Badania wykonywane są co 2 cykle leczenia.

3.3 Erlotynib w drugiej linii leczenia:

1) badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z objęciem

Charakterystyce Produktu Leczniczego);

17) brak przeciwwskazań do stosowania deksametazonu oraz - w przypadku pemetreksedu - kwasu foliowego i witaminy B12.

Kryteria kwalifikacji muszą być spełnione łącznie.

1.2.2 Leczenie przy wykorzystaniu substancji czynnej erlotynib:

1) rozpoznanie gruczolakoraka lub nowotworu z przewagą wymienionego typu histologicznego;

2) potwierdzona mutacja genu EGFR w eksonie 19 lub 21;

3) zaawansowanie kliniczne w stopniach IIIB (z wyjątkiem przypadków, w których możliwe jest zastosowanie radiochemioterapii lub radioterapii) albo IV;

4) zmiany nowotworowe możliwe do zmierzenia;

5) w przypadku pojedynczej zmiany - umiejscowienie poza obszarem wcześniejszego napromieniania;

6) nieobecność przerzutów w ośrodkowym układzie nerwowym pierwotnie albo po zastosowaniu wcześniejszego leczenia miejscowego oraz nieobecność objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego, a także stała lub zmniejszana dawka kortykosteroidów przez ostatnie 4 tygodnie w przypadku konieczności ich stosowania;

7) wcześniejsze zastosowanie wielolekowej chemioterapii z udziałem pochodnych platyny (w przypadku pacjentów w wieku powyżej 70 roku życia - wcześniejsza monoterapia);

8) progresja choroby po wcześniejszej chemioterapii obejmującej co najmniej jedną linię leczenia;

9) okres od zakończenia wcześniejszej chemioterapii co najmniej 3-4 tygodnie;

10) nieobecność działań niepożądanych po wcześniejszej chemioterapii z wyjątkiem wyłysienia;

nadbrzusza lub klasyczne badanie RTG klatki piersiowej w przypadku zmiany dobrze mierzalnej, otoczonej przez prawidłowo upowietrzniony miąższ płucny;

2) badanie tomografii komputerowej innej lokalizacji lub inne badania obrazowe (ultrasonografia - USG, rezonans magnetyczny - MR, scyntygrafia) w zależności od sytuacji klinicznej.

Badania wykonywane są co 2 cykle leczenia.

11) wiek powyżej 18 roku życia;

12) sprawność w stopniu 0-2 wg klasyfikacji Zubroda-WHO lub ECOG;

13) nieobecność chorób współistniejących o istotnym klinicznie znaczeniu (niekontrolowane nadciśnienie tętnicze, niestabilna choroba wieńcowa, zawał mięśnia sercowego w ciągu ostatniego roku, komorowe zaburzenia rytmu wymagające leczenia);

14) prawidłowa czynność układu krwiotwórczego:

a) liczba granulocytów większa lub równa 1500/mm3,

b) liczba trombocytów większa lub równa 100 000/mm3;

15) prawidłowa czynność nerek:

a) stężenie kreatyniny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,

b) klirens kreatyniny większy lub równy 45 ml/min;

16) prawidłowa czynność wątroby:

a) stężenie bilirubiny nieprzekraczające 1,5-krotnie górnej granicy normy,

b) aktywność transaminaz i zasadowej fosfatazy nieprzekraczająca 3-krotnie górnej granicy normy lub nieprzekraczająca 5-krotnie górnej granicy normy w przypadku wzrostu związanego z przerzutami w wątrobie;

17) brak przeciwwskazań do stosowania leku (nadwrażliwość na lek, ciąża, karmienie piersią, inne określone w Charakterystyce Produktu Leczniczego);

18) wykluczone stosowanie jednoczesnej chemioterapii oraz innych leków ukierunkowanych molekularnie.

Kryteria kwalifikacji muszą być spełnione łącznie.

2. Określenie czasu leczenia w programie

Leczenie trwa do czasu podjęcia przez lekarza prowadzącego decyzji o wyłączeniu świadczeniobiorcy z programu, zgodnie:

1) z zasadami terapii określonymi w ust. 2.1 i 2.2 oraz

2) z kryteriami wyłączenia z programu, o których mowa w ust. 3.

2.1 Pemetreksed, docetaksel

2.1.1 Stosowanie pemetreksedu w ramach pierwszej albo drugiej linii leczenia oraz docetakselu w ramach drugiej linii leczenia obejmuje:

1) 4 cykle - w sytuacjach innych niż opisane w pkt 2;

2) 6 cykli - w przypadku stwierdzenia:

a) odpowiedzi całkowitej lub

b) odpowiedzi częściowej, lub

c) odpowiedzi większego stopnia, tj. odpowiedzi całkowitej po wcześniejszej odpowiedzi częściowej lub odpowiedzi częściowej po wcześniejszej stabilizacji choroby w kolejnych badaniach po drugim oraz czwartym cyklu leczenia.

2.1.2 Stosowanie pemetreksedu lub docetakselu może być krótsze w przypadku wystąpienia poważnych działań niepożądanych.

2.1.3 W czasie leczenia konieczne jest trzykrotne wykonanie badań obrazowych (dodatkowe badania obrazowe wykonuje się w zależności od sytuacji klinicznej):

1) przed leczeniem - nie wcześniej niż 28 dni przed zastosowaniem pierwszej dawki leku;

2) w połowie leczenia - po drugim cyklu;

3) po zakończeniu leczenia - po czwartym cyklu oraz nie później niż 28 dni po podaniu ostatniej dawki leku.

2.1.4 W przypadku uzyskania odpowiedzi na leczenie i kontynuacji chemioterapii do 6 cykli należy wykonać dodatkowe badania obrazowe po szóstym cyklu oraz nie później niż 28 dni po podaniu ostatniej dawki leku.

2.1.5 Badania obrazowe obejmują ocenę:

1) zmiany pierwotnej:

a) badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z objęciem nadbrzusza lub

b) badanie RTG klatki piersiowej w przypadku zmiany dobrze mierzalnej, otoczonej przez prawidłowo upowietrzniony miąższ płucny;

2) zmian przerzutowych - w zależności od sytuacji klinicznej i lokalizacji badanie tomografii komputerowej lub inne badania obrazowe (USG, rezonans magnetyczny, scyntygrafia i inne) pozwalające na pomiar zmian mierzalnych.

2.1.6 Jeżeli pierwotny guz płuca nie istnieje (stan po resekcji płuca, nowotwór płuca bez ogniska pierwotnego), konieczne jest wykazanie w badaniach obrazowych przerzutowych zmian mierzalnych lub policzalnych zmian niemierzalnych.

2.1.7 Ocenę wyniku leczenia (odpowiedź) należy wykonywać według kryteriów skali RECIST (Response Evaluation Criteria in Solid Tumors).

2.1.8 Przed rozpoczęciem leczenia konieczne jest wykonanie badania morfologii krwi i badań biochemicznych, a przed kolejnymi cyklami leczenia należy powtarzać badanie morfologii krwi.

2.2 Gefitynib, erlotynib

2.2.1 Stosowanie gefitynibu w ramach pierwszej linii leczenia oraz erlotynibu w ramach drugiej linii leczenia jest prowadzone do stwierdzenia progresji choroby lub wystąpienia poważnych działań niepożądanych.

2.2.2 W czasie leczenia konieczne jest wykonywanie badań obrazowych (dodatkowe badania obrazowe wykonuje się w zależności od sytuacji klinicznej):

1) przed leczeniem - nie wcześniej niż 28 dni przed zastosowaniem pierwszej dawki leku;

2) w czasie leczenia - co 2 cykle leczenia, tj. co 56 dni.

2.2.3 Badania obrazowe obejmują ocenę:

1) zmiany pierwotnej:

a) badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej z objęciem nadbrzusza lub

b) badanie RTG klatki piersiowej w przypadku zmiany dobrze mierzalnej, otoczonej przez prawidłowo upowietrzniony miąższ płucny;

2) zmian przerzutowych - w zależności od sytuacji klinicznej i lokalizacji badanie tomografii komputerowej lub inne badania obrazowe (USG, rezonans magnetyczny, scyntygrafia i inne) pozwalające na pomiar zmian mierzalnych.

2.2.4 Jeżeli pierwotny guz płuca nie istnieje (stan po resekcji płuca, nowotwór płuca bez ogniska pierwotnego), konieczne jest wykazanie w badaniach obrazowych przerzutowych zmian mierzalnych lub policzalnych zmian niemierzalnych.

2.2.5 Ocenę wyniku leczenia (odpowiedź) należy wykonywać według kryteriów skali RECIST (Response Evaluation Criteria in Solid Tumors).

3. Kryteria wyłączenia z programu:

1) progresja choroby:

a) powiększenie się istniejących zmian o przynajmniej 20% lub

b) pojawienie się przynajmniej jednej nowej zmiany

- potwierdzona w badaniu przedmiotowym lub obrazowym;

2) pogorszenie stanu pacjenta w związku z nowotworem bez progresji potwierdzonej w badaniu przedmiotowym lub obrazowym;

3) toksyczność leczenia z wystąpieniem przynajmniej jednego niepożądanego działania będącego zagrożeniem życia według kryteriów CTC (Common Toxicity Criteria);

4) nawracająca lub nieakceptowalna toksyczność powyżej 3 stopnia według kryteriów CTC (Common Toxicity Criteria);

5) nadwrażliwość na lek lub na substancję pomocniczą;

6) obniżenie sprawności do stopnia 3-4 według kryteriów WHO lub ECOG;

7) pogorszenie jakości życia o istotnym znaczeniu według oceny lekarza;

8) rezygnacja pacjenta - wycofanie zgody na udział w programie.

42. LECZENIE MIĘSAKÓW TKANEK MIĘKKICH (ICD-10 C 48, C 49)
ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO WARUNKI REALIZACJI ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO
ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU
1 2 3 4
1. Kryteria kwalifikacji

1) rozpoznanie zaawansowanego miejscowo (nieresekcyjnego) lub przerzutowego mięsaka o typie histologicznym tłuszczakomięsaka (liposarcoma) lub mięsaka gładkokomórkowego (leiomyosarcoma);

2) stopień sprawności 0-1 według klasyfikacji WHO;

3) należna masa ciała (dopuszczalny ubytek masy ciała mniejszy niż 10% wartości należnej);

4) niewystępowanie poważnych chorób współistniejących o istotnym znaczeniu dla zastosowania chemioterapii;

5) możliwość przeprowadzenia obiektywnej oceny odpowiedzi na leczenie według kryteriów klasyfikacji RECIST;

6) liczba granulocytów obojętnochłonnych (ANC) większa lub równa 1500/mm3;

7) liczba płytek krwi większa lub równa 100 000/mm3;

8) stężenie bilirubiny nieprzekraczające górnej granicy normy;

9) aktywność fosfatazy zasadowej mniejsza lub równa 2,5-krotności górnej granicy normy (jeżeli podwyższenie aktywności fosfatazy zasadowej może być pochodzenia kostnego, należy brać pod uwagę izoenzymy wątrobowe 5-nukleotydazy lub GGT);

10) poziom albuminy większy lub równy 25 g/l;

11) aktywność aminotransferazy alaninowej (AIAT) i aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) mniejsza lub równa 2,5-krotności górnej granicy normy;

12) klirens kreatyniny większy lub równy 30 ml/min w przypadku monoterapii;

13) stężenie kreatyniny w surowicy mniejsze lub równe 1,5 mg/dl (132,6 µmol/l) lub klirens kreatyniny większy lub równy 60 ml/min w przypadku terapii skojarzonej;

1. Trabektedyna

1.1 Zalecana dawka trabektedyny wynosi 1,5 mg/m2 powierzchni ciała.

1.2 Podanie leku obejmuje wlew dożylny trwający 24 godziny. Lek podaje się przez cewnik w żyle centralnej.

1.3 Przerwa pomiędzy cyklami leczenia wynosi 3 tygodnie.

1.4 W ramach premedykacji należy zastosować kortykosteroidy.

1.5 Przed podaniem drugiej i kolejnych dawek leku muszą być spełnione łącznie następujące kryteria dotyczące parametrów biochemicznych:

1) liczba granulocytów obojętnochłonnych (ANC) większa lub równa 1500/mm3;

2) liczba płytek krwi większa lub równa 100 000/mm3;

3) stężenie bilirubiny nieprzekraczające górnej granicy normy;

4) aktywność fosfatazy zasadowej mniejsza lub równa 2,5-krotności górnej granicy normy (jeżeli podwyższenie aktywności fosfatazy zasadowej może być pochodzenia kostnego, należy brać pod uwagę izoenzymy wątrobowe 5-nukleotydazy lub GGT);

5) poziom albuminy większy lub równy 25 g/l;

1. Badania przy kwalifikacji do leczenia

1) histologiczne potwierdzenie określonego typu mięsaka zgodnie z kryteriami włączenia - w przypadku diagnostyki mięsaka gładkokomórkowego konieczne wykonanie immunohistochemicznego oznaczenia desminy;

2) morfologia krwi z rozmazem;

3) oznaczenie stężenia hemoglobiny;

4) oznaczenia stężenia kreatyniny w surowicy lub klirens kreatyniny;

5) oznaczenie stężenia bilirubiny;

6) oznaczenie aktywności aminotransferazy alaninowej;

7) oznaczenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej;

8) oznaczenie aktywności fosfatazy zasadowej (w tym 5-nukleotydazy lub GGT, w przypadku gdy podwyższenie aktywności fosfatazy zasadowej może być pochodzenia kostnego);

9) oznaczenie poziomu albumin w surowicy;

10) oznaczenie poziomu kinazy kreatynowej;

11) test ciążowy u kobiet w wieku rozrodczym;

12) badanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego odpowiednich okolic ciała.

Świadczenie jest realizowane w ośrodkach udzielających świadczeń z zakresu onkologii klinicznej, zapewniających świadczeniobiorcom dostęp do niezbędnych badań oraz specjalistycznej opieki lekarskiej i pielęgniarskiej, a także udzielanie świadczeń w trybie:

1) ambulatoryjnym lub

2) jednodniowym, lub

3) hospitalizacji.

Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia prowadzi rejestr pacjentów leczonych w ramach programu terapeutycznego dostępny za pomocą aplikacji internetowej.

14) poziom kinazy kreatynowej mniejszy lub równy 2,5-krotności górnej granicy normy;

15) stężenie hemoglobiny większe lub równe 9 g/dl;

16) udokumentowana progresja choroby podczas przynajmniej jednej linii chemioterapii z udziałem doksorubicyny lub ifosfamidu zastosowanej z powodu zaawansowanego miejscowo (nieresekcyjnego) lub przerzutowego mięsaka o typie histologicznym tłuszczakomięsaka (liposarcoma) lub mięsaka gładkokomórkowego (leiomyosarcoma);

17) zastosowanie nie więcej niż 3 linii wcześniejszej chemioterapii.

Kryteria kwalifikacji muszą być spełnione łącznie.

2. Kryteria uniemożliwiające włączenie do programu:

1) nadwrażliwość na trabektedynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą;

2) współistniejące poważne lub niekontrolowane zakażenie;

3) wystąpienie poważnej, nawracającej i trudno odwracalnej toksyczności (stopień 3-4) podczas wcześniejszej chemioterapii;

4) ciąża lub karmienie piersią;

5) jednoczesne podanie szczepionki przeciwko żółtej febrze.

3. Określenie czasu leczenia w programie

Leczenie trwa do czasu podjęcia przez lekarza prowadzącego decyzji o wyłączeniu świadczeniobiorcy z programu, zgodnie z kryteriami wyłączenia z programu, o których mowa w ust. 4.

4. Kryteria wyłączenia z programu:

1) progresja choroby - oceniania zgodnie z kryteriami RECIST;

2) działania niepożądane powyżej 2 stopnia według WHO (z wyłączeniem przejściowych objawów typowych dla leczenia trabektedyną);

3) niespełnienie kryteriów wymaganych przy podaniu kolejnej dawki leku;

4) rezygnacja pacjenta.

6) aktywność aminotransferazy alaninowej (AIAT) i aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) mniejsza lub równa 2,5-krotności górnej granicy normy;

7) klirens kreatyniny większy lub równy 30 ml/min w przypadku monoterapii;

8) stężenie kreatyniny w surowicy mniejsze lub równe 1,5 mg/dl (132,6 µmol/l) lub klirens kreatyniny większy lub równy 60 ml/min w przypadku terapii skojarzonej;

9) poziom kinazy kreatynowej mniejszy lub równy 2,5-krotności górnej granicy normy;

10) stężenie hemoglobiny większe lub równe 9 g/dl.

1.6 W przypadku niespełnienia kryteriów określonych w ust. 1.5 należy opóźnić podanie trabektedyny aż do osiągnięcia przez parametry biochemiczne wymaganych wartości.

1.7 Opóźnienie podania drugiej i kolejnych dawek leku nie może wynosić więcej niż 3 tygodnie. Brak spełniania w tym okresie kryteriów określonych w ust. 1.5 nakazuje zakończenie udziału w programie.

2. Monitorowanie skuteczności leczenia

2.1 Badania biochemiczne:

1) morfologia krwi z rozmazem;

2) oznaczenie stężenia hemoglobiny;

3) oznaczenia stężenia kreatyniny w surowicy lub klirens kreatyniny;

4) oznaczenie stężenia bilirubiny;

5) oznaczenie aktywności aminotransferazy alaninowej;

6) oznaczenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej;

7) oznaczenie aktywności fosfatazy zasadowej (w tym 5-nukleotydazy lub GGT, w przypadku gdy podwyższenie aktywności fosfatazy zasadowej może być pochodzenia kostnego);

8) oznaczenie poziomu albumin w surowicy;

9) oznaczenie poziomu kinazy kreatynowej.

Badania należy wykonywać raz w tygodniu podczas dwóch pierwszych cykli leczenia oraz co najmniej raz między zastosowaniem leku w kolejnych cyklach leczenia.

2.2 Badania obrazowe

Badanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego odpowiednich okolic ciała - wykonywane co 7-9 tygodni oraz nie rzadziej niż co 3 cykle terapii.

Odpowiedź na leczenie należy oceniać zgodnie z kryteriami RECIST.

43. LECZENIE CIĘŻKICH WRODZONYCH HIPERHOMOCYSTEINEMII (ICD-10 E 72.1)
ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO WARUNKI REALIZACJI ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO
ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU
1 2 3 4
Kwalifikacji pacjentów do terapii dokonuje Zespół Koordynacyjny ds. Chorób Ultrarzadkich powoływany przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Kwalifikacja do programu oraz weryfikacja skuteczności leczenia co 6 miesięcy odbywa się w oparciu o ocenę stanu klinicznego świadczeniobiorcy oraz ocenę efektywności zastosowanej terapii.

1. Kryteria kwalifikacji

Leczenie następujących niedoborów enzymatycznych: beta-syntazy cystationiny (CBS), reduktazy 5,10-metylenotetrahydrofolianu (MTHFR) oraz niektórych zaburzeń metabolizmu kofaktora kobalaminy (cbl C,D,E,F,G):

1) wysoki poziom homocysteiny we krwi, tj. > 50 µmol/l, oraz nieprawidłowy poziom metioniny, tj. < 5 lub > 40 µmol/l, po wykluczeniu niedoboru witaminy B12 i kwasu foliowego. W przypadku niedoborów witaminy B12 lub kwasu foliowego należy dokonać powtórnej oceny poziomu homocysteiny i metioniny po uzupełnieniu niedoborów;

2) w przypadku rozpoznania homocystynurii klasycznej (deficyt CBS) negatywny wynik testu obciążenia witaminą B6 (pirydoksyną). Za negatywny wynik testu należy rozumieć brak redukcji lub redukcję mniejszą niż 30% od stanu wyjściowego poziomu homocysteiny lub metioniny; kolejno w pierwszej dobie po podaniu doustnym 100 mg pirydoksyny, w przypadku braku reakcji w drugiej dobie należy podać 200 mg pirydoksyny. Jeżeli nadal brak reakcji w trzeciej dobie testu zalecane jest 500 mg (u dzieci do 3 roku życia dawka pirydoksyny w trzeciej dobie testu wynosi 300 mg). Poziomy homocysteiny i metioniny powinny być oznaczane 24 godziny po każdej dawce witaminy B6;

1. Dawkowanie

1.1 Zalecana dawka dobowa betainy bezwodnej u pacjentów dorosłych i dzieci w wieku powyżej 10 lat wynosi 6 g.

1.2 Preparat podaje się doustnie, dwa razy na dobę, w dawkach podzielonych po 3 g.

1.3 W ciężkich postaciach deficytu MTHFR może wystąpić konieczność zwiększenia dawki do 9 g betainy na dobę.

1. Badania przy kwalifikacji:

1) poziom homocysteiny całkowitej we krwi;

2) poziom metioniny we krwi (aminoacydogram);

3) morfologia krwi;

4) stężenie witaminy B12 i kwasu foliowego we krwi;

5) profil kwasów organicznych moczu metodą GC/MS z ilościową oceną wydalania kwasu metylomalonowego;

6) profil acylokarnityn metodą MS/MS;

7) MRI OUN;

8) konsultacja neurologiczna;

9) badanie psychologiczne, z oceną ilorazu inteligencji;

10) badanie densytometryczne kośćca (dla pacjentów powyżej 5 roku życia);

11) konsultacja okulistyczna, z oceną narządu wzroku w lampie szczelinowej (jeśli pacjent nie przebył lansektomii).

2. Monitorowanie leczenia Raz na 180 dni:

1) poziom homocysteiny całkowitej we krwi;

2) poziom metioniny we krwi (aminoacydogram);

3) morfologia krwi;

4) stężenie witaminy B12, kwasu foliowego, witaminy 250HD3 we krwi;

5) poziom Ca, PO43-, fosfatazy alkalicznej we krwi;

Świadczenie realizowane jest w ośrodkach pediatrycznych lub chorób wewnętrznych współpracujących z Zespołem Koordynacyjnym ds. Chorób Ultrarzadkich, zapewniających świadczeniobiorcy dostęp do niezbędnych badań oraz specjalistycznej opieki lekarskiej i pielęgniarskiej, udzielających świadczeń w jednym z następujących trybów:

1) ambulatoryjnym lub

2) jednodniowym, lub

3) hospitalizacji.

3) w przypadku niejednoznacznych wyników badań biochemicznych wskazane jest potwierdzenie rozpoznania badaniem enzymatycznym, analizą komplementarności w fibroblastach skóry lub analizą DNA.

2. Określenie czasu leczenia w programie

Leczenie trwa do czasu podjęcia przez Zespół Koordynacyjny ds. Chorób Ultrarzadkich lub lekarza prowadzącego decyzji o wyłączeniu świadczeniobiorcy z programu, zgodnie z kryteriami wyłączenia.

3. Kryteria wyłączenia:

1) wystąpienie nadwrażliwości na betainę;

2) pozytywny wynik testu z witaminą B6 - pacjenci z tym typem homocystynurii witaminoB6-zależnej odpowiadają bowiem na leczenie pirydoksyną w stopniu zadowalającym i nie wymagają dodatkowej podaży betainy;

3) dyskwalifikacja z powodu działań niepożądanych leku, w tym wystąpienia obrzęku mózgu związanego z wysokim poziomem metioniny we krwi > 1000 µmol/l u pacjentów z homocystynurią klasyczną (deficyt CBS);

4) stwierdzenie nieskuteczności leczenia - weryfikacji skuteczności leczenia dokonuje co 6 miesięcy Zespół Koordynacyjny ds. Chorób Ultrarzadkich, na podstawie nadesłanej karty monitorowania terapii;

5) ciąża lub karmienie piersią.

6) badanie psychologiczne, z oceną ilorazu inteligencji;

7) badanie densytometryczne kośćca (dla pacjentów powyżej 5 roku życia);

8) konsultacja neurologiczna;

9) konsultacja dietetyczna.

W przypadku napadowych objawów neurologicznych konieczne są aktualne badania MRI OUN lub EEG (zależnie od objawów). Okresowej skuteczności terapii dokonuje Zespół Koordynacyjny ds. Chorób Ultrarzadkich po przedstawieniu przez lekarza prowadzącego wymaganych kart monitorowania pacjenta.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024