Newsletter
 
 
united kingdom
ukraine
poland
Prawo.pl
  1. Akty Prawne
  2. Dziennik Ustaw
  3. Dz.U.2017.1179

Umowa uzupełniająca Protokół dotyczący statusu międzynarodowych dowództw wojskowych ustanowionych na podstawie Traktatu Północnoatlantyckiego. Warszawa.2016.07.09.

UMOWA
między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Dowództwem Naczelnego Sojuszniczego Dowódcy Transformacji i Naczelnym Dowództwem Sojuszniczych Sił w Europie uzupełniająca Protokół dotyczący statusu międzynarodowych dowództw wojskowych ustanowionych na podstawie Traktatu Północnoatlantyckiego,
podpisana w Warszawie dnia 9 lipca 2016 r.

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

Dnia 9 lipca 2016 r. w Warszawie została podpisana Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Dowództwem Naczelnego Sojuszniczego Dowódcy Transformacji i Naczelnym Dowództwem Sojuszniczych Sił w Europie uzupełniająca Protokół dotyczący statusu międzynarodowych dowództw wojskowych ustanowionych na podstawie Traktatu Północnoatlantyckiego, w następującym brzmieniu:

UMOWA

MIĘDZY

RZĄDEM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

A

DOWÓDZTWEM NACZELNEGO SOJUSZNICZEGO DOWÓDCY TRANSFORMACJI

I

NACZELNYM DOWÓDZTWEM SOJUSZNICZYCH SIŁ W EUROPIE

UZUPEŁNIAJĄCA

PROTOKÓŁ DOTYCZĄCY STATUSU

MIĘDZYNARODOWYCH DOWÓDZTW WOJSKOWYCH

USTANOWIONYCH NA PODSTAWIE

TRAKTATU PÓŁNOCNOATLANTYCKIEGO

Spis treści

PREAMBUŁA

ARTYKUŁ 1 DEFINICJE

ARTYKUŁ 2 POSTANOWIENIA OGÓLNE

ARTYKUŁ 3 MIEJSCE STAŁEJ DYSLOKACJI DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO I ZMIANA MIEJSCA JEGO STAŁEJ DYSLOKACJI

ARTYKUŁ 4 KORZYSTANIE Z OBIEKTÓW DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO

ARTYKUŁ 5 NIENARUSZALNOŚĆ OBIEKTÓW DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO

ARTYKUŁ 6 IMMUNITET DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO

ARTYKUŁ 7 IMMUNITETY I PRZYWILEJE WYSOKIEGO RANGĄ PERSONELU

ARTYKUŁ 8 STATUS DELEGOWANEGO PERSONELU INNYCH ORGANIZACJI

ARTYKUŁ 9 LICZEBNOŚĆ PERSONELU DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO

ARTYKUŁ 10 WJAZD, WYJAZD, PRACA I POBYT OSÓB

ARTYKUŁ 11 ZDOLNOŚĆ PRAWNA NACZELNEGO DOWÓDZTWA

ARTYKUŁ 12 ROSZCZENIA

ARTYKUŁ 13 PERSONEL CYWILNY ZATRUDNIONY PRZEZ DOWÓDZTWO SOJUSZNICZE

ARTYKUŁ 14 WYKONAWCY KONTRAKTOWI I ICH PRACOWNICY

ARTYKUŁ 15 OCHRONA INFORMACJI NIEJAWNYCH

ARTYKUŁ 16 BANKOWOŚĆ I WALUTA

ARTYKUŁ 17 UPRAWNIENIA I ZWOLNIENIA PODATKOWE PRZYSŁUGUJĄCE DOWÓDZTWU SOJUSZNICZEMU

ARTYKUŁ 18 UPRAWNIENIA I ZWOLNIENIA PODATKOWE PRZYSŁUGUJĄCE CZŁONKOM DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO

ARTYKUŁ 19 STOSOWANIE UPRAWNIEŃ I ZWOLNIEŃ PODATKOWYCH

ARTYKUŁ 20 OCHRONA ŚRODOWISKA, ZDROWIA I BEZPIECZEŃSTWA

ARTYKUŁ 21 OCHRONA ZDROWIA PUBLICZNEGO

ARTYKUŁ 22 OPIEKA MEDYCZNA I DENTYSTYCZNA

ARTYKUŁ 23 EWAKUACJA CZŁONKÓW DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO I CZŁONKÓW ICH RODZIN

ARTYKUŁ 24 KORESPONDENCJA I ŁĄCZNOŚĆ

ARTYKUŁ 25 USŁUGI TELEKOMUNIKACYJNE

ARTYKUŁ 26 UTRZYMANIE PORZĄDKU W OBIEKTACH DOWÓDZTWA I POZA NIMI

ARTYKUŁ 27 BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA WOJSK

ARTYKUŁ 28 BROŃ

ARTYKUŁ 29 PRZEPISY PRAWA O RUCHU DROGOWYM ORAZ POJAZDY MECHANICZNE

ARTYKUŁ 30 PRAWA JAZDY

ARTYKUŁ 31 TABLICE REJESTRACYJNE

ARTYKUŁ 32 KLUBY WOJSKOWE I INFRASTRUKTURA SPORTOWA

ARTYKUŁ 33 USŁUGI EDUKACYJNE

ARTYKUŁ 34 ŚWIADCZENIA SOCJALNE

ARTYKUŁ 35 IMPLEMENTACJA I ROZSTRZYGANIE SPORÓW

ARTYKUŁ 36 WEJŚCIE W ŻYCIE

ARTYKUŁ 37 ZMIANY

ARTYKUŁ 38 STOSUNEK DO INNYCH UMÓW

ARTYKUŁ 39 OKRES OBOWIĄZYWANIA I WYGAŚNIĘCIE

PREAMBUŁA

Mając na względzie postanowienia Traktatu Północnoatlantyckiego, podpisanego w Waszyngtonie dnia 4 kwietnia 1949 r.;

Mając na względzie postanowienia Umowy między Państwami - Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego dotyczącej statusu ich sił zbrojnych, podpisanej w Londynie dnia 19 czerwca 1951 r.;

Mając na względzie postanowienia Protokołu dotyczącego statusu międzynarodowych dowództw wojskowych, ustanowionych na podstawie Traktatu Północnoatlantyckiego, podpisanego w Paryżu dnia 28 sierpnia 1952 r.;

Mając na względzie postanowienia Umowy między Państwami-Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego oraz innymi państwami uczestniczącymi w Partnerstwie dla Pokoju dotyczącej statusu ich sił zbrojnych i jej Protokołu dodatkowego, sporządzonych w Brukseli dnia 19 czerwca 1995 r. oraz mające zastosowanie jej dodatkowe protokoły;

Uznając zwierzchnictwo Rady Północnoatlantyckiej przy powoływaniu i likwidowaniu organów wojskowych NATO posiadających status międzynarodowy;

Dążąc do zawarcia umów uzupełniających i porozumień dotyczących ustanawiania, funkcjonowania oraz warunków dla personelu oddelegowanego do pracy w organach wojskowych NATO, posiadających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej status wynikający z Protokołu Paryskiego;

Biorąc pod uwagę możliwość zawarcia innych umów z państwami, które biorą udział w programach partnerstwa i współpracy z NATO, w celu ułatwienia obywatelom tych państw działania i funkcjonowania jako integralna część sił dowodzonych przez NATO lub w obrębie Międzynarodowego Dowództwa Wojskowego NATO;

Uwzględniając, że Rada Północnoatlantycka może podjąć decyzję o zawarciu umów z Organizacją Narodów Zjednoczonych, Unią Europejską, jak również z innymi organizacjami międzynarodowymi, pozarządowymi oraz międzynarodowymi trybunałami, przy założeniu, że organizacje te mogą wziąć udział lub w inny sposób udzielić wsparcia dla obiektów, funkcji i działalności NATO posiadających status wynikający z postanowień Protokołu Paryskiego oraz niniejszej Umowy;

Oraz rozumiejąc, że w celu wykonania postanowień niniejszej Umowy, a także w celu spełnienia wymogów wsparcia, mogą zostać zawarte dodatkowe porozumienia wykonawcze;

Rząd Rzeczpospolitej Polskiej oraz Naczelne Dowództwo Sojuszniczych Sił w Europie i Dowództwo Naczelnego Sojuszniczego Dowódcy Transformacji, zwane dalej Stronami, zgodnie z artykułem 16 ustęp 2 Protokołu Paryskiego, uzgodniły co następuje:

ARTYKUŁ  1

DEFINICJE

W niniejszej Umowie (zwanej dalej "Umową Uzupełniającą") wyrażenie:

1.
"NATO SOFA" oznacza Umowę między Państwami - Stronami Sojuszu Północnoatlantyckiego dotyczącą statusu ich sił zbrojnych, podpisaną w Londynie dnia 19 czerwca 1951 r.
2.
"Protokół Paryski" oznacza Protokół dotyczący statusu międzynarodowych dowództw wojskowych, ustanowionych na podstawie Traktatu Północnoatlantyckiego, podpisany w Paryżu dnia 28 sierpnia 1952 r.
3.
"PdP SOFA" oznacza Umowę między Państwami - Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego a innymi państwami uczestniczącymi w Partnerstwie dla Pokoju, dotyczącą statusu ich sił zbrojnych, podpisaną w Brukseli dnia 19 czerwca 1995 r. oraz mające zastosowanie jej dodatkowe protokoły.
4.
"SHAPE" oznacza Naczelne Dowództwo Sojuszniczych Sił w Europie.
5.
"SACEUR" oznacza Naczelnego Dowódcę Sojuszniczych Sił w Europie.
6.
"HQ SACT" oznacza Dowództwo Naczelnego Sojuszniczego Dowódcy Transformacji.
7.
"SACT" oznacza Naczelnego Sojuszniczego Dowódcę Transformacji.
8.
"Naczelne Dowództwo" oznacza SHAPE lub HQ SACT, odpowiednio zgodnie z definicją zawartą w artykule 1 Protokołu Paryskiego oraz wszelkie przyszłe Naczelne Dowództwa lub organizacje stanowiące ich następców prawnych.
9.
"Dowództwo Sojusznicze" obejmuje, na potrzeby niniejszej Umowy Uzupełniającej oraz w uzupełnieniu artykułu 1 Protokołu Paryskiego, wszelkie organy wojskowe NATO, którym na podstawie decyzji Rady Północnoatlantyckiej oraz zgodnie z decyzją przyjętą przez Radę Północnoatlantycką w dniu 19 maja 1969 r. o procedurach aktywacji i reorganizacji wojskowych organów NATO w czasie pokoju oraz zasadach przyznawania im statusu międzynarodowego i międzynarodowego finansowania (C-M(69)22), przyznany został status wynikający z artykułu 14 Protokołu Paryskiego.
10.
"Programy partnerstwa i współpracy NATO" oznaczają zatwierdzone przez Radę Północnoatlantycką inicjatywy dotyczące partnerstwa i współpracy NATO, oparte zarówno na geograficznych, jak i funkcjonalnych relacjach.
11.
"Organizacje międzynarodowe, pozarządowe oraz międzynarodowe trybunały" oznaczają te organizacje, które biorą udział w działaniach NATO pod auspicjami lub na rzecz wsparcia Dowództwa Sojuszniczego zlokalizowanego lub działającego na terytorium lub z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeśli zostały uznane przez Radę Północnoatlantycką oraz zgłoszone Rzeczypospolitej Polskiej w prawidłowym trybie przez właściwe Dowództwo Sojusznicze.
12.
"Dowódca Dowództwa Sojuszniczego" oznacza wyższego rangą przedstawiciela wojskowego lub cywilnego, który w danym momencie został wyznaczony lub wskazany do reprezentowania danego Dowództwa Sojuszniczego.
13.
"Członkowie Dowództwa Sojuszniczego" oznaczają:
a.
Członków sił zbrojnych przydzielonych do Dowództwa Sojuszniczego przez państwo, które jednocześnie jest:
(2)
Stroną PdP SOFA;
(3)
Uczestnikiem programów partnerstwa i współpracy NATO.
b.
Personel cywilny będący:
(1)
Obywatelami państwa będącego Stroną Traktatu Północnoatlantyckiego, zatrudnionymi przez to państwo i przydzielonymi do Dowództwa Sojuszniczego;
(2)
Obywatelami państwa będącego Stroną PdP SOFA, zatrudnionymi przez to państwo i przydzielonymi do Dowództwa Sojuszniczego;
(3)
Obywatelami państwa biorącego udział w programach partnerstwa i współpracy NATO, zatrudnionymi przez to państwo i przydzielonymi do Dowództwa Sojuszniczego;
(4)
Obywatelami państwa będącego Stroną Traktatu Północnoatlantyckiego, zatrudnionymi przez Dowództwo Sojusznicze w ramach kategorii określonych przez Radę Północnoatlantycką ("Międzynarodowi Pracownicy Cywilni NATO").
14.
"Członek rodziny", oznacza, oprócz osób określonych w artykule 3 ustępie 1 litera c Protokołu Paryskiego, osobę, która z powodów prawnych, finansowych lub zdrowotnych jest zależna od członka Dowództwa Sojuszniczego, pozostaje na jego utrzymaniu, wspólnie z nim zamieszkuje i przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, której status został potwierdzony przez odpowiednie władze Państwa Wysyłającego lub w przypadku Międzynarodowych Pracowników Cywilnych NATO przez Dowództwo Sojusznicze.
15.
"Członek rodziny pracownika wykonawcy kontraktowego" oznacza małżonka lub dziecko pracownika wykonawcy kontraktowego będące na jego utrzymaniu oraz osobę, która z powodów prawnych, finansowych lub zdrowotnych jest zależna od pracownika wykonawcy kontraktowego, pozostaje na jego utrzymaniu, wspólnie z nim zamieszkuje i przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Status rodzinny osób innych niż małżonek lub dziecko pracownika wykonawcy kontraktowego będących na jego utrzymaniu wymaga potwierdzenia przez państwo, którego obywatelem jest pracownik wykonawcy kontraktowego oraz przedłożenia poprzez Dowództwo Sojusznicze odpowiednim władzom Rzeczypospolitej Polskiej w celu jego uznania i zatwierdzenia.
16.
"Uprawnieni członkowie Dowództwa Sojuszniczego" oznacza członków Dowództwa Sojuszniczego, zgodnie z definicją określoną w punkcie 13 powyżej, z wyjątkiem członków przydzielonych przez Rzeczpospolitą Polską lub osób zatrudnionych przez Dowództwo Sojusznicze i posiadających obywatelstwo polskie lub zamieszkałych na stałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
17.
"Miejscowa Cywilna Siła Robocza" oznacza personel cywilny o statusie lokalnym, określonym w artykule IX ustęp 4 NATO SOFA.
ARTYKUŁ  2

POSTANOWIENIA OGÓLNE

1. 
Niniejsza Umowa Uzupełniająca ma zastosowanie do każdego Naczelnego Dowództwa oraz do Dowództwa Sojuszniczego określonych zgodnie z treścią preambuły oraz z artykułem 1 niniejszej Umowy Uzupełniającej.
2. 
Celem niniejszej Umowy Uzupełniającej jest ułatwienie funkcjonowania Dowództwa Sojuszniczego, a także zachowanie integralności oraz niezależności danego Dowództwa i jego członków. Uprawnienia nadawane członkom przez Rzeczpospolitą Polską uwzględniają interesy NATO i przyznawane są w celu wsparcia Dowództwa Sojuszniczego, nie zaś dla osobistych korzyści tych członków. Naczelne Dowództwo oraz Dowództwo Sojusznicze pozostają na straży tych uprawnień.
3. 
Niniejsza Umowa Uzupełniająca służyć ma zapewnieniu zgodności z decyzjami podjętymi przez Radę Północnoatlantycką oraz przepisami i polityką NATO. Zgodnie z powyższym, oznacza to, że oficjalna działalność obejmuje zarówno działalność prowadzoną w celu wykonywania misji oraz wynikającą z zadań Dowództwa Sojuszniczego, jak również działalność realizowaną z funduszu socjalnego Dowództwa Sojuszniczego.
4. 
Strony ułatwią realizację postanowień zawartych w niniejszej Umowie Uzupełniającej oraz będą dążyć do współpracy z Dowództwem Sojuszniczym w sposób najbardziej skuteczny dla jej wdrożenia.
5. 
Bez względu na rodzaj działalności, zarówno Rząd Rzeczypospolitej Polskiej, jak również jakiekolwiek organy władzy samorządowej, nie będą czerpały dochodów z działalności lub mienia Dowództwa Sojuszniczego.
6. 
Zezwala się Dowództwu Sojuszniczemu na posiadanie i wywieszanie własnej flagi razem z flagami NATO, państw członkowskich i państw partnerskich NATO, a także państw biorących udział w programach partnerstwa i współpracy NATO oraz flagami innych organizacji, zgodnie z odpowiednimi przepisami obowiązującymi dane Dowództwo. Dowództwo Sojusznicze może jednocześnie, wyłącznie zgodnie z przepisami NATO, zaprojektować własny znak i oficjalną pieczęć. Insygnia te objęte zostaną ochroną prawną Rzeczypospolitej Polskiej, a oficjalna pieczęć, na wniosek Dowództwa Sojuszniczego, będzie uznana przez odpowiednie władze Rzeczypospolitej Polskiej oraz przedstawiona właściwym agencjom i organom rządowym.
7. 
Podległe jednostki, a także oddziały NATO, łącznie z tymczasowymi dowództwami lub tymczasowymi jednostkami oraz narodowymi lub międzynarodowymi jednostkami wsparcia lub wojskowymi przedstawicielami narodowymi i biurami łącznikowymi, agencjami cywilnymi NATO łącznie z zespołami łącznikowymi i oficerami przydzielonymi do Dowództwa Sojuszniczego mającymi na celu wsparcie tego Dowództwa Sojuszniczego, jego personelu oraz członków ich rodzin, bez uszczerbku dla statusu nadanego na mocy NATO SOFA lub zastosowania innych porozumień zawartych na podstawie NATO SOFA, posiadać będą taki sam status jak ten przyznany Dowództwu Sojuszniczemu, członkom Dowództwa Sojuszniczego i członkom ich rodzin w artykułach 5, 6, 10, 12 oraz w artykułach od 14 do artykułu 34 niniejszej Umowy Uzupełniającej, bez uszczerbku dla statusu Dowództwa Sojuszniczego.
8. 
Status posiadany przez agencje NATO wynika z Umowy dotyczącej statusu organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, przedstawicieli narodowych i personelu międzynarodowego, sporządzonej w Ottawie dnia 20 września 1951 r. Jednakże, jeśli statut agencji NATO określi, że personelowi tej agencji przysługuje status wynikający z Protokołu Paryskiego, to niniejsza Umowa Uzupełniająca, bez względu na artykuł 1 ustęp 9, będzie miała zastosowanie do takiego personelu przydzielonego do Dowództwa Sojuszniczego w celu wsparcia jego misji.
9. 
W przypadku nieuzyskania przez Dowództwo Sojusznicze międzynarodowego finansowania zgodnie z dokumentem C-M(69)22, procedury ustalone w artykule 3, artykule 4 ustępie 1, ustępie 3 oraz w ustępie 7 nie będą miały zastosowania do danego Dowództwa Sojuszniczego ustanowionego na podstawie dwu- lub wielostronnych umów między NATO lub państwami partnerskimi; finansowanie, administracja i lokalizacja takiego Dowództwa Sojuszniczego mogą być objęte oddzielną umową zawartą przez państwa będące stronami takiej umowy. Dodatkowo, artykuł 9 ustępy 1, 2, 3 oraz ustęp 5 będą miały zastosowanie tylko do Dowództwa Sojuszniczego, któremu przyznano etat pokojowy zatwierdzony przez Radę Północnoatlantycką.
10. 
Wszyscy członkowie oraz członkowie ich rodzin posiadający status wynikający z niniejszej Umowy Uzupełniającej, podlegają przepisom NATO SOFA oraz Protokołu Paryskiego, w szczególności obowiązkowi przestrzegania prawa Rzeczpospolitej Polskiej.
ARTYKUŁ  3

MIEJSCE STAŁEJ DYSLOKACJI DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO I ZMIANA MIEJSCA JEGO STAŁEJ DYSLOKACJI

1. 
Miejsce stałej dyslokacji Dowództwa Sojuszniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na czas pokoju zostanie ustalone w drodze porozumienia między właściwym Naczelnym Dowództwem oraz Rządem Rzeczypospolitej Polskiej. Każda zmiana miejsca stałej dyslokacji Dowództwa Sojuszniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w czasie pokoju będzie przedmiotem negocjacji między władzami Rzeczypospolitej Polskiej oraz właściwym Naczelnym Dowództwem i podlegać będzie akceptacji Rady Północnoatlantyckiej.
2. 
Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie będzie interpretowane jako służące zapobieżeniu lub żądaniu podjęcia decyzji przez właściwy organ NATO odnośnie finansowania kosztów przeniesienia Dowództwa Sojuszniczego, jak również wszelkich bezpośrednich kosztów z tym związanych.
ARTYKUŁ  4

KORZYSTANIE Z OBIEKTÓW DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO

1. 
Zgodnie z artykułem IX ustęp 3 NATO SOFA oraz artykułami 4 i 8 Protokołu Paryskiego, działając na wniosek Naczelnego Dowództwa, Rzeczpospolita Polska podejmie odpowiednie działania mające na celu udostępnienie niezbędnych gruntów, nieruchomości oraz instalacji stałych, włączając w to czasowe obiekty i tereny określone w poniższym ustępie 5, będących własnością Rzeczypospolitej Polskiej, na użytek Dowództwa Sojuszniczego (zwanych dalej "obiektami").
2. 
Rzeczpospolita Polska udostępni takie obiekty bez opłat, wolne od podatków lub pozwoleń, zgodnie z artykułem 17 poniżej; jednakże bez uszczerbku dla uczestnictwa we wspólnym finansowaniu Programu Bezpieczeństwa i Inwestycji NATO oraz Budżetu Wojskowego NATO, niniejsza Umowa Uzupełniająca nie tworzy zobowiązania dla Rzeczypospolitej Polskiej do ponoszenia jakichkolwiek wydatków dotyczących nabycia, budowy, adaptacji lub modyfikacji obiektów. Szczegóły zostaną ustalone w osobnym porozumieniu właściwym dla danego Dowództwa Sojuszniczego.
3. 
Dowództwo Sojusznicze, zgodnie z przepisami prawa polskiego oraz pod warunkiem wydania przez władze Rzeczypospolitej Polskiej zgody wobec danej lokalizacji i w zgodzie z planem zagospodarowania przestrzennego, może samodzielnie zawierać umowy dotyczące budynków, gruntów, instalacji oraz usług. Na wniosek Dowództwa Sojuszniczego, władze Rzeczypospolitej Polskiej zapewnią niezbędną pomoc w korzystaniu z tego prawa.
4. 
Minister Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej jest odpowiedzialny za uzyskanie wszelkich wymaganych przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej zezwoleń związanych z użytkowaniem gruntu, budynków i instalacji. Dowództwo Sojusznicze niezwłoczne zapewni, na wniosek, wszystkie wymagane informacje, dokumenty i analizy techniczne. Dowództwo Sojusznicze nie ponosi opłat za uzyskiwanie takich zezwoleń.
5. 
Pod warunkiem poinformowania właściwych organów Rzeczypospolitej Polskiej jednakże bez uszczerbku dla praw Państw Wysyłających do ustanawiania i obsługiwania podobnych instytucji zgodnie z artykułem XI, ustęp 4 NATO SOFA, Dowództwo Sojusznicze może, bez konieczności uzyskania licencji, bezpośrednio lub przez koncesjonariusza oraz zgodnie z artykułem 17 ustęp 4 niniejszej Umowy, prowadzić:
a.
Kantyny, rozumiane jako sklepy lub punkty wymiany ułatwiające nabywanie i odsprzedaż dóbr zwolnionych z ceł i podatków;
b.
Stołówki, rozumiane jako miejsca wydawania posiłków;
c.
Mesy, rozumiane jako miejsca wydawania lekkich posiłków i napojów oraz promujące integrację personelu.
6. 
Dowództwo Sojusznicze jest upoważnione do udzielania, w obrębie swoich obiektów, koncesji dotyczących tworzenia obiektów usługowych obejmujących, ale nie ograniczających się do takich obiektów jak: fryzjer, salony kosmetyczne, pralnia, pralnia chemiczna, a także placówka banku i bankomat oraz placówka biura podróży. W przypadku świadczenia usług przez koncesjonariusza, wymaga się, aby przestrzegał on przepisów prawa Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących koncesji i pozwoleń.
7. 
W przypadku, gdy majątek pozyskany z funduszy międzynarodowych, jak również majątek (włączając w to obiekty takie jak grunty, budynki i instalacje stałe) przekazany do użytku Dowództwa Sojuszniczego przez Rzeczpospolitą Polską nieodpłatnie (z wyłączeniem opłaty nominalnej) przestaje być potrzebny Dowództwu Sojuszniczemu, będzie on przedmiotem procedur określonych w artykule 9 Protokołu Paryskiego. Dowództwo Sojusznicze powiadamia właściwe władze Rzeczypospolitej Polskiej, gdy taki majątek, lub dowolna jego część, przestaje być potrzebny.
8. 
Minister Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej może wystąpić do Dowódcy Dowództwa Sojuszniczego o przedstawienie opinii dotyczącej długoterminowych planów, takich jak miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w celu określenia wpływu na użytkowanie terenów otaczających obiekty Dowództwa Sojuszniczego.
ARTYKUŁ  5

NIENARUSZALNOŚĆ OBIEKTÓW DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO

1. 
Obiekty Dowództwa Sojuszniczego są nienaruszalne. Dostęp do tych obiektów w celu wykonywania obowiązków służbowych przez przedstawicieli władz Rzeczypospolitej Polskiej wymaga każdorazowo zgody Dowódcy Dowództwa Sojuszniczego bądź wyznaczonego przedstawiciela. Bez uszczerbku dla nienaruszalności obiektów Dowództwa Sojuszniczego oraz właściwości Dowódcy Dowództwa Sojuszniczego, dostęp taki będzie realizowany zgodnie z zakresem właściwości przedstawicieli władz Rzeczypospolitej Polskiej oraz zgodnie z obowiązującymi porozumieniami dotyczącymi bezpieczeństwa i przepisami bezpieczeństwa NATO. Dowództwo Sojusznicze wspiera polskie władze w wykonywaniu ich obowiązków służbowych.
2. 
Dowódca Dowództwa Sojuszniczego bądź wyznaczony przedstawiciel niezwłocznie udziela zgody na dostęp do obiektów Dowództwa Sojuszniczego właściwym władzom Rzeczypospolitej Polskiej oraz służbom ratowniczym w celu:
a.
zareagowania na pożar i poważne wypadki lub klęski żywiołowe bądź katastrofy;
b.
ścigania osób, które bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa poza Dowództwem Sojuszniczym weszły do jego obiektów;
c.
wykonania postanowienia wydanego przez sąd lub prokuratora, bez uszczerbku dla immunitetu Dowództwa Sojuszniczego.
3. 
Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie wpływa na nienaruszalność archiwów oraz innych oficjalnych dokumentów Dowództwa Sojuszniczego lub procedury weryfikacyjnej określonej w artykule 13 Protokołu Paryskiego.
ARTYKUŁ  6

IMMUNITET DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO

Immunitet od zajęcia, zatrzymania własności i środków finansowych Dowództwa Sojuszniczego lub innych środków egzekucyjnych określonych w artykule 11 ustęp 2 Protokołu Paryskiego, będzie udzielony bez różnicy dla wszelkiej infrastruktury, przedmiotów, funduszy własnych lub będących w posiadaniu Dowództwa Sojuszniczego. Niniejsze postanowienie nie obejmuje polskich jednostek przydzielonych do Dowództwa Sojuszniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli mienie podlegające egzekucji stanowi własność Rzeczypospolitej Polskiej, chyba, że egzekucja wymierzona jest przeciwko Dowództwu Sojuszniczemu.

ARTYKUŁ  7

IMMUNITETY I PRZYWILEJE WYSOKIEGO RANGĄ PERSONELU

1. 
Generałom i admirałom (stopień NATO OF-6 i powyżej) oraz urzędnikom cywilnym równorzędnego stopnia, na czas wykonywania obowiązków służbowych na stanowisku międzynarodowym w Dowództwie Sojuszniczym zostają przyznane następujące immunitety i przywileje:
a.
immunitet od aresztowania lub zatrzymania;
b.
immunitet od jakiejkolwiek procedury sądowej w odniesieniu do wypowiedzi ustnych lub pisemnych oraz od wszelkich czynności dokonanych przez nich w charakterze urzędowym;
c.
nietykalność osobistych pism i dokumentów;
d.
ułatwienia dotyczące waluty i wymiany takie, jak przysługujące członkom Korpusu Dyplomatycznego o równorzędnym statusie;
e.
immunitety i ułatwienia w Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące bagażu osobistego takie, jak przysługujące członkom Korpusu Dyplomatycznego o równorzędnym statusie.
2. 
Dla celów niniejszego artykułu "stanowisko międzynarodowe" oznacza stanowisko uznane za takie decyzją Rady Północnoatlantyckiej lub określone w umowie albo w porozumieniu międzynarodowym.
3. 
Zgodnie z warunkami określonymi w niniejszym artykule, oraz jeżeli Dowódca Dowództwa Sojuszniczego lub jego/jej zastępca zajmuje stanowisko o stopniu niższym niż NATO OF-6 lub równorzędne stanowisko cywilne, immunitety wskazane powyżej będą im również przyznane. W odpowiedzi na wniosek Dowództwa Naczelnego oraz dla realizacji określonego celu, personelowi o stopniu niższym niż NATO OF-6 lub równorzędnym stanowiskom cywilnym może zostać przyznany status określony w niniejszym artykule jako rozwiązanie o charakterze doraźnym.
4. 
W przypadku, gdy osoby wymienione w niniejszym artykule są obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub zamieszkują na stałe w Rzeczypospolitej Polskiej oraz zostały przydzielone do Dowództwa Sojuszniczego przez Rzeczpospolitą Polską, korzystają one z przywileju nietykalności ich osobistych pism i dokumentów, a także z immunitetu od jakiejkolwiek procedury sądowej w odniesieniu do wypowiedzi ustnych lub pisemnych oraz od czynności dokonanych przez nich w charakterze urzędowym.
5. 
Immunitety ustalone w niniejszym artykule obowiązują również po wygaśnięciu kadencji, w odniesieniu do okresu misji.
6. 
Immunitety określone w niniejszym artykule przysługują generałom i admirałom (stopień NATO OF-6 i powyżej) oraz osobom zajmującym równorzędne stanowiska cywilne reprezentującym jakiekolwiek Dowództwo Sojuszniczego położone poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podczas ich pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej w charakterze urzędowym.
7. 
Na podstawie przekazanych przez Dowództwo Sojusznicze pisemnych informacji dotyczących wjazdu i wyjazdu osób wymienionych powyżej, Minister Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej utworzy i będzie prowadził wykaz osób korzystających w pełni lub częściowo z immunitetów i przywilejów określonych w niniejszym artykule.
8. 
Dowództwo Sojusznicze zobowiązane jest współpracować z władzami Rzeczypospolitej Polskiej w celu ułatwienia stosowania przepisów prawa polskiego oraz zapobiegania nadużyciom w korzystaniu z przyznanych immunitetów i przywilejów, przy założeniu, że status przyznawany jest nie dla ich osobistych korzyści, ale w celu zapewnienia im możliwości swobodnego wykonywania ich funkcji związanych z realizacją Traktatu Północnoatlantyckiego. Bez przesądzania o decyzji dotyczącej wykonywania jurysdykcji na podstawie NATO SOFA, immunitety mogą zostać uchylone odpowiednio przez SACEUR albo SACT, na wniosek Rzeczypospolitej Polskiej, w każdym przypadku, gdy zachowanie immunitetu mogłoby utrudnić normalny bieg postępowań sądowych, oraz pod warunkiem, że uchylenie immunitetu odbędzie się bez uszczerbku dla interesów ich dowództw.
ARTYKUŁ  8

STATUS DELEGOWANEGO PERSONELU INNYCH ORGANIZACJI

Rzeczpospolita Polska, uwzględniając decyzję Rady Północnoatlantyckiej dotyczącą przydzielenia do Dowództwa Sojuszniczego personelu organizacji międzynarodowych, pozarządowych oraz międzynarodowych trybunałów, pod warunkiem, że personel ten nie posiada statusu przyznanego na podstawie odrębnych umów lub porozumień, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, rozważy życzliwie wniosek o objęcie tego personelu oraz członków ich rodzin statusem członków Dowództwa Sojuszniczego oraz członków ich rodzin określonego w niniejszej Umowie Uzupełniającej.

ARTYKUŁ  9

LICZEBNOŚĆ PERSONELU DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO

1. 
Dowództwo Sojusznicze corocznie poinformuje pisemnie Ministra Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej o zatwierdzonej przez Radę Północnoatlantycką faktycznej liczebności personelu Dowództwa Sojuszniczego (zatwierdzonym etacie na czas pokoju), włączając w to personel podmiotów, o których mowa w artykule 2 ustęp 8 oraz w artykule 8 niniejszej Umowy Uzupełniającej oraz dostarczy informacje dotyczące przydziału członków Dowództwa Sojuszniczego i członków ich rodzin, włącznie z przedłużeniem obecności w Rzeczypospolitej Polskiej członków rodzin, zgodnie z artykułem 10 ustęp 5 niniejszej Umowy Uzupełniającej.
2. 
W czasie pokoju, właściwe Naczelne Dowództwo upoważnione jest do zwiększenia liczebności personelu każdego Dowództwa Sojuszniczego o 10%. Dowództwo Sojusznicze powiadomi uprzednio Rzeczpospolitą Polską o zamiarze takiego zwiększenia i może dokonać dalszego zwiększania liczebności personelu tylko za uprzednią zgodą Rzeczypospolitej Polskiej. Jednakże przepis ten nie ma zastosowania w przypadku, gdy zwiększenie liczebności personelu nastąpi na podstawie decyzji Rady Północnoatlantyckiej.
3. 
Podczas przygotowań oraz prowadzenia ćwiczeń i operacji dowodzonych przez NATO, Dowództwa Sojusznicze są upoważnione do zwiększenia liczebności personelu o więcej niż 10% powyżej stanu na dzień podpisania niniejszej Umowy Uzupełniającej (lub rzeczywistego zwiększenia zatwierdzonego na podstawie powyższego ustępu 2). W tym przypadku, Dowództwo Sojusznicze poinformuje Rzeczpospolitą Polską o przewidywanym zwiększeniu.
4. 
Dowództwa Sojusznicze regularnie informują Ministra Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej o swoich działaniach, łącznie z informacjami na temat obecności sprzętu i dodatkowych osób, które wezmą udział w tych działaniach.
5. 
Podległe jednostki, a także oddziały NATO i oddziały niepowiązane z NATO, łącznie z tymczasowymi dowództwami lub jednostkami, narodowymi lub międzynarodowymi jednostkami wsparcia, wojskowymi przedstawicielami narodowymi i biurami łącznikowymi, agencjami cywilnymi NATO wraz z łącznikowymi zespołami i oficerami, poza ustanowionymi lub zadeklarowanymi do ustanowienia do daty podpisania niniejszej Umowy Uzupełniającej, nie będą ustanawiane bez uzyskania wcześniejszej zgody odpowiednio Rady Północnoatlantyckiej lub Rzeczypospolitej Polskiej.
ARTYKUŁ  10

WJAZD, WYJAZD, PRACA I POBYT OSÓB

1. 
W uzupełnieniu do zwolnień ustanowionych w artykule III ustęp 1 NATO SOFA oraz w artykule 4 Protokołu Paryskiego, ale bez uszczerbku dla praw i obowiązków określonych w artykule III ustępy 4 i 5 NATO SOFA oraz w artykule 4 litery b i c Protokołu Paryskiego, Rzeczpospolita Polska wyda członkom Dowództwa Sojuszniczego i członkom ich rodzin niebędącym obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej, przed pierwszym wjazdem oraz bez zbędnej zwłoki, odpowiednie wizy do celów oficjalnych, wówczas, gdy jest to wymagane oraz na podstawie zgłoszonego wniosku. Rzeczpospolita Polska zwalnia wyżej wymienione osoby z obowiązków imigracyjnych oraz związanych z rejestracją pobytu.
2. 
Rzeczpospolita Polska umieszcza wszelkie Dowództwa Sojusznicze znajdujące się na jej terytorium w swoim rejestrze organizacji międzynarodowych mających przedstawicielstwa w Rzeczypospolitej Polskiej, a także, bez uszczerbku dla artykułu III NATO SOFA i artykułu 5 Protokołu Paryskiego, wydaje członkom Dowództwa Sojuszniczego niebędącym obywatelami polskimi oraz członkom ich rodzin, dokumenty potwierdzające ich status, takie same jak te wydawane personelowi organizacji międzynarodowych reprezentowanych w Rzeczypospolitej Polskiej lub członkom ich rodzin. Dokumenty te uprawniają ich właścicieli do wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie ich przydzielenia albo zatrudnienia przez Dowództwo Sojusznicze.
3. 
Rzeczpospolita Polska zezwala na praktykowanie wszystkich zawodów wykonywanych przez członków Dowództwa Sojuszniczego w wyłącznym powiązaniu z działalnością danego Dowództwa Sojuszniczego, bez żądania jakichkolwiek krajowych lub miejscowych opłat, licencji lub potwierdzania kwalifikacji oraz danin. Rzeczpospolita Polska w równym stopniu uznaje takie upoważnienia posiadane przez członków rodzin, jeżeli są oni zaangażowani w oficjalną działalność Dowództwa Sojuszniczego. Członkowie rodzin są zwolnieni z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę.
4. 
Obecność członków Dowództwa Sojuszniczego oraz członków ich rodzin, nieposiadających obywatelstwa polskiego lub niezamieszkałych na stałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, traktowana jest jako tymczasowa bez względu na czas trwania ich rozkazów lub kontraktów.
5. 
W przypadku śmierci członka Dowództwa Sojuszniczego lub przeniesienia go na stałe poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, członkowie jego rodziny będą korzystać ze statusu wynikającego z niniejszej Umowy Uzupełniającej przez okres dziewięćdziesięciu dni (90) od daty śmierci lub przeniesienia, pod warunkiem, że przebywają oni na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Na wniosek Dowództwa Sojuszniczego, Rzeczpospolita Polska życzliwie rozważy przedłużenie dziewięćdziesięciodniowego terminu (90) do jednego roku (1), w celu umożliwienia członkom rodziny zakończenia roku szkolnego lub z powodu innych istotnych okoliczności, rozpatrywanych indywidualnie.
6. 
Odpowiednie władze Rzeczypospolitej Polskiej oraz Dowództwa Sojuszniczego mogą zawrzeć odrębne porozumienia lub umowy wykonawcze w celu ustanowienia procedur niezbędnych do wdrożenia statusu i zwolnień określonych w niniejszym artykule.
ARTYKUŁ  11

ZDOLNOŚĆ PRAWNA NACZELNEGO DOWÓDZTWA

1. 
Naczelne Dowództwo posiada osobowość prawną zgodnie z artykułami 10 i 11 Protokołu Paryskiego i jest uprawnione, w szczególności, do zawierania kontraktów, nabywania, posiadania oraz dysponowania mieniem, bez konieczności uzyskiwania tych uprawnień na mocy odrębnych porozumień na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. 
Rzeczpospolita Polska uznaje, że Dowództwo Sojusznicze może, w przypadku uzyskania właściwego pełnomocnictwa, reprezentować Naczelne Dowództwo lub w inny sposób korzystać w jego imieniu z prawa, w szczególności do zawierania kontraktów i nabywania, posiadania oraz dysponowania mieniem.
3. 
Na wniosek Naczelnego Dowództwa, Rzeczpospolita Polska będzie występowała w jego imieniu w kwestiach prawnych, w których Dowództwo Sojusznicze jest stroną zainteresowaną. Dowództwo Sojusznicze dokona zwrotu kosztów poniesionych przez Rzeczpospolitą Polską, gdy wydatki te są kosztami sądowymi określonymi przez prawo Rzeczpospolitej Polskiej. Pozostałe wydatki zostaną zwrócone jedynie na podstawie uprzedniej zgody i porozumienia z Dowództwem Sojuszniczym.
4. 
Dowództwo Sojusznicze, które zostało ustanowione na mocy dwu- lub wielostronnych porozumień pomiędzy NATO lub państwami partnerskimi, może korzystać z prawa do działania we własnym imieniu. Ta zdolność prawna może być wykonywana niezależnie od artykułu 10 Protokołu Paryskiego, a także zgodnie z dokumentami ramowymi, na podstawie których Dowództwo to zostało ustanowione i jest kontrolowane, bez uszczerbku dla statusu, praw lub obowiązków Naczelnego Dowództwa lub NATO.
ARTYKUŁ  12

ROSZCZENIA

1. 
Stosownie do ograniczeń wynikających z artykułu XV NATO SOFA, artykułu 16 Protokołu Paryskiego oraz biorąc pod uwagę powyższy artykuł 11 ustęp 4, roszczenia wynikające ze szkód wyrządzonych na osobach lub w mieniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, powstałe na skutek działalności Dowództwa Sojuszniczego lub innych operacji i ćwiczeń NATO prowadzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i koordynowanych z właściwymi władzami Rzeczypospolitej Polskiej, będą rozpatrywane i rozstrzygane odpowiednio zgodnie z artykułem VIII NATO SOFA oraz artykułem 6 Protokołu Paryskiego.
2. 
Naczelne Dowództwo posiada prawo do bycia swoim własnym ubezpieczycielem w zakresie odpowiedzialności z tytułu szkód, dlatego też jest zwolnione ze stosowania przepisów prawa Rzeczpospolitej Polskiej dotyczących obowiązkowych ubezpieczeń.
3. 
Na wniosek Dowództwa Sojuszniczego, roszczenia wynikające z kontraktów mogą być rozpatrywane i rozstrzygane przez Rzeczpospolitą Polską, pod warunkiem, że do kontraktów tych mają zastosowanie przepisy prawa Rzeczpospolitej Polskiej.
4. 
Władze Rzeczpospolitej Polskiej oraz Dowództwo Sojusznicze informują się wzajemnie w sprawie wyznaczonych osób lub organów właściwych w zakresie rozpatrywania roszczeń, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu.
ARTYKUŁ  13

PERSONEL CYWILNY ZATRUDNIONY PRZEZ DOWÓDZTWO SOJUSZNICZE

1. 
Dowództwo Sojusznicze może podejmować bezpośrednie działania w celu zatrudnienia Międzynarodowych Pracowników Cywilnych NATO, przy czym:
a.
Zasady i warunki takiego zatrudnienia regulowane są wyłącznie przez właściwe przepisy NATO, włączając w to postanowienia umowy o pracę. Spory dotyczące takiego zatrudnienia będą rozpatrywane przez odpowiednie władze NATO wyłącznie zgodnie z zatwierdzonymi przez Radę Północnoatlantycką przepisami dotyczącymi personelu cywilnego NATO, bez prawa do odwołania się do polskich sądów, trybunałów, agencji lub podobnych forów.
b.
Zgodnie z artykułem 7 ustęp 2 Protokołu Paryskiego oraz przepisami dotyczącymi personelu cywilnego NATO, Międzynarodowi Pracownicy Cywilni NATO są zwolnieni z wszelkich podatków, jak również składek na polskie świadczenia społeczne i emerytalne, które są pobierane od pensji lub wynagrodzenia wypłacanego z tytułu świadczenia przez nich pracy w charakterze Międzynarodowych Pracowników Cywilnych NATO.
c.
Możliwość przeniesienia praw emerytalnych lub dobrowolnego uczestnictwa w polskim programie emerytalnym przez Międzynarodowych Pracowników Cywilnych NATO może być ustanowiona zgodnie z przepisami NATO oraz na podstawie odpowiednich porozumień wykonawczych między wyznaczonymi władzami NATO a Rządem Rzeczypospolitej Polskiej.
2. 
Zgodnie z artykułem IX ustęp 4 NATO SOFA, Dowództwo Sojusznicze może zatrudniać Miejscową Cywilną Siłę Roboczą na takich samych warunkach jak każdy inny pracodawca na podstawie prawa Rzeczypospolitej Polskiej:
a.
Systemy administrowania i klasyfikacji stanowisk ustalają przepisy NATO lub, jeżeli zaangażowane są narodowe jednostki wsparcia, przepisy prawa Państwa Wysyłającego, zgodnie z odpowiednimi obowiązującymi dwustronnymi lub wielostronnymi porozumieniami.
b.
Spory związane ze stosunkiem pracy pomiędzy Dowództwem Sojuszniczym a Miejscową Cywilną Siłą Roboczą mogą być rozstrzygane zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa pracy NATO, jednakże bez uszczerbku dla praw tego personelu wynikających z ochrony sądowej zagwarantowanej przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej. W terminie przewidzianym w polskich przepisach prawa pracy, Dowództwo Sojusznicze poinformuje Miejscową Cywilna Siłę Roboczą o zasadach i warunkach zatrudnienia, w tym o odpowiednich przepisach NATO dotyczących sporów związanych ze stosunkiem pracy pomiędzy Dowództwem Sojuszniczym a Miejscową Cywilną Siłą Roboczą.
c.
Dowództwo Sojusznicze będzie przestrzegać obowiązków wynikających z prawa Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących wymaganych potrąceń oraz składek na ubezpieczenie społeczne od pensji i wynagrodzeń wypłacanych Miejscowej Cywilnej Sile Roboczej. Właściwe władze Rzeczpospolitej Polskiej dokonają niezbędnych uzgodnień z Dowództwem Sojuszniczym w sprawie odprowadzania wyżej wymienionych świadczeń. Narodowe jednostki wsparcia, organizacje międzynarodowe, pozarządowe oraz międzynarodowe trybunały pozostają odpowiedzialne za własne ustalenia dotyczące zatrudnianej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Miejscowej Cywilnej Siły Roboczej.
3. 
Na wniosek Dowództwa Sojuszniczego, właściwe władze Rzeczypospolitej Polskiej zwolnią obywateli polskich zatrudnionych w charakterze Międzynarodowych Pracowników Cywilnych NATO, na czas trwania ich umowy o pracę z Dowództwem Sojuszniczym, ze świadczenia powszechnego obowiązku obrony, włączając w to ćwiczenia rezerwy, mobilizację, szkolenie w zakresie obrony cywilnej, a także z innych podobnych zobowiązań.
ARTYKUŁ  14

WYKONAWCY KONTRAKTOWI I ICH PRACOWNICY

1. 
Dowództwo Sojusznicze może niezależnie nabywać dobra i usługi przeznaczone do wyłącznego użytku służbowego na podstawie umów zawieranych zgodnie z prawem zobowiązań (umowy komercyjne), zarówno indywidualnie, jak i na podstawie umów ze spółkami, przedsiębiorstwami lub agentami, włączając w to specjalistyczne usługi świadczone przez ekspertów technicznych i specjalistów.
2. 
Wykonawcy kontraktowi rozumiani jako spółki i przedsiębiorstwa, będą zwolnieni z obowiązku stosowania przepisów prawa Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących warunków uzyskania pozwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej i jej rejestracji, pod warunkiem, że:
a.
nie są spółkami i przedsiębiorstwami polskimi, oraz
b.
nie posiadają siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz
c.
zapewniają specjalistyczną wiedzę w zakresie wymaganym dla wsparcia funkcjonowania Dowództwa Sojuszniczego lub w inny sposób pełnią funkcje doradcze, oraz
d.
przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyłącznie w celu wykonania umowy zawartej z Dowództwem Sojuszniczym lub na jego rzecz.
3. 
Zasady i warunki zatrudnienia pracowników, obowiązki sprawozdawczości oraz potrącania podatków i składek na świadczenia społeczne, uwzględniając niżej wymienione wyjątki, podlegają przepisom prawa Rzeczypospolitej Polskiej, w tym odpowiednim umowom międzynarodowym.
4. 
Pracownicy wykonawców kontraktowych, rozumiani jako eksperci techniczni oraz specjaliści zatrudnieni przez wykonawców kontraktowych, o których mowa w powyższym ustępie 2 lub zatrudnieni na podstawie kontraktu z Dowództwem Sojuszniczym, zgodnie z ustępem 1, przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyłącznie w celu wykonywania umowy zawartej z Dowództwem Sojuszniczym w Rzeczypospolitej Polskiej lub na jego rzecz, z wyłączeniem obywateli Rzeczypospolitej Polskiej i osób przebywających na stałe w Rzeczypospolitej Polskiej, przez okres trwania kontraktu i będąc podmiotem ograniczeń określonych w niniejszej Umowie Uzupełniającej, uzyskują od Rzeczypospolitej Polskiej poniższy status:
a.
wjazd, pobyt i wyjazd pracowników wykonawców kontraktowych niebędących obywatelami i osobami na stałe zamieszkującymi w Rzeczypospolitej Polskiej jest regulowany na jej terytorium przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku gdy uzyskanie wiz lub zezwoleń na pobyt tymczasowy jest wymagane, Rzeczpospolita Polska wydaje lub odmówi ich wydania bez zbędnej zwłoki. Dotyczy to także członków rodzin pracowników wykonawców kontraktowych, określonych w artykule 1 ustęp 15;
b.
zwolnienie z obowiązków związanych z uzyskaniem zezwoleń na pracę, zgodnie z artykułem 10 ustęp 3;
c.
zwolnienie z ceł i podatków w zakresie przywozu rzeczy osobistego użytku oraz mebli, zgodnie z artykułem 18 ustęp 1 litera b;
d.
uznanie praw jazdy zgodnie z artykułem 30 ustęp 1. Dotyczy to również członków rodzin pracowników wykonawców kontraktowych;
e.
zgodę na wspieranie i udział w działalności socjalnej Dowództwa Sojuszniczego. Dotyczy to również członków rodzin pracowników wykonawców kontraktowych;
f.
dostęp członków rodzin pracowników kontraktowych do usług edukacyjnych, zgodnie z artykułem 33.
5. 
Na podstawie niniejszej Umowy Uzupełniającej pracownicy wykonawców kontraktowych oraz członkowie rodzin pracowników wykonawców kontraktowych nie uzyskują jakiekolwiek prawa do stałego pobytu lub zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
6. 
Niniejsza Umowa Uzupełniająca nie zwalnia pracowników wykonawców kontraktowych od podatków od dochodów pochodzących ze świadczenia pracy w Dowództwie Sojuszniczym. Stosownie do okoliczności, opodatkowanie takich dochodów będzie określone w oparciu o obowiązujące umowy międzynarodowe i prawo Rzeczypospolitej Polskiej.
7. 
Dowództwo Sojusznicze informuje Rzeczpospolitą Polską o wykonawcach kontraktowych i ich pracownikach oraz o członkach rodzin pracowników wykonawców kontraktowych, którzy posiadają status określony powyżej, a także o wszelkich zmianach ich dotyczących, w tym o wygaśnięciu kontraktów z wykonawcami kontraktowymi, odejściu pracowników wykonawców kontraktowych, lub odebraniu statusu przyznanego przez Dowództwo Sojusznicze.
8. 
Na wniosek, Dowództwo Sojusznicze w ramach swoich uprawnień, udzieli niezwłocznie właściwym władzom Rzeczypospolitej Polskiej wsparcia w usunięciu z jej terytorium pracowników wykonawców kontraktowych lub członków rodzin pracowników wykonawców kontraktowych, jeżeli wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego.
9. 
W przypadku potrzeby uzyskania dostępu do polskich informacji niejawnych przez zagranicznych pracowników wykonawców kontraktowych (chyba, że mogą być udostępnione NATO) w związku z realizacją ich kontraktów. Rzeczpospolita Polska określi i przeprowadzi odpowiednie procedury.
10. 
Odpowiednie władze Rzeczypospolitej Polskiej i Dowództwa Sojuszniczego mogą zawrzeć odrębne porozumienia lub umowy wykonawcze w celu ustanowienia procedur niezbędnych do wdrożenia statusu i zwolnień wynikających z niniejszego artykułu.
ARTYKUŁ  15

OCHRONA INFORMACJI NIEJAWNYCH

1. 
W odniesieniu do informacji niejawnych NATO stosuje się dokument C-M(2002)49 z dnia 17 czerwca 2002 r. - "Bezpieczeństwo w ramach Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego" wraz z uzupełniającymi go zasadami oraz politykami.
2. 
Cały personel cywilny wymieniony w artykule 13 niniejszej Umowy Uzupełniającej, jak również pracownicy wykonawców kontraktowych, eksperci techniczni i specjaliści wymienieni w artykule 14 niniejszej Umowy Uzupełniającej, bez względu na ich obywatelstwo, powinni posiadać poświadczenie bezpieczeństwa NATO zgodnie z przepisami i wymogami NATO. Poświadczenia bezpieczeństwa NATO dla obywateli polskich są zapewniane przez Rzeczpospolitą Polską.
ARTYKUŁ  16

BANKOWOŚĆ I WALUTA

1. 
Zgodnie z artykułem XIV NATO SOFA oraz artykułem 12 Protokołu Paryskiego, Dowództwo Sojusznicze może otworzyć i posiadać rachunki bankowe w każdej walucie oraz bez żadnych ograniczeń w zakresie transferów i wymiany. Rachunki te są nienaruszalne zgodnie z artykułem 11 ustęp 2 Protokołu Paryskiego. Rachunki prowadzone przez Dowództwo Sojusznicze są gwarantowane zgodnie z warunkami określonymi w przepisach prawa Rzeczypospolitej Polskiej.
2. 
Dowództwo Sojusznicze otrzymujące fundusze międzynarodowe zgodnie z postanowieniami decyzji C-M (69) 22 oraz wszelkie posiadane przez nie rachunki, będą podlegały procedurom ustalonym w Przepisach Finansowych NATO, zarządowi i kontroli odpowiedniego rewidenta oraz audytom przeprowadzanych przez audytora wyznaczonego przez Dowództwo Sojusznicze i Międzynarodową Radę Audytorów NATO.
3. 
Członkowie Dowództwa Sojuszniczego i członkowie ich rodzin będą mogli bez ograniczeń zakładać i posiadać rachunki bankowe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Osobiste rachunki bankowe członków Dowództwa Sojuszniczego oraz członków ich rodzin podlegają właściwym przepisom dotyczącym tego typu rachunków, włączając w to przepisy dotyczące postępowania upadłościowego oraz przymusowej restrukturyzacji banku. Członkowie Dowództwa Sojuszniczego niebędący obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub osobami na stałe zamieszkującymi w Rzeczypospolitej Polskiej, a także członkowie ich rodzin, mają prawo do nielimitowanych transferów środków pieniężnych na i z rachunków bankowych na terytorium w Rzeczypospolitej Polskiej. Rzeczpospolita Polska może żądać uwierzytelnienia przez Państwo Wysyłające kwot oraz informacji na temat rachunków.
ARTYKUŁ  17

UPRAWNIENIA I ZWOLNIENIA PODATKOWE PRZYSŁUGUJĄCE DOWÓDZTWU SOJUSZNICZEMU

1. 
Stosownie do artykułu 8 Protokołu Paryskiego oraz artykułu XI NATO SOFA, zgodnie z procedurami wykonawczymi ustanowionymi przez przepisy prawa Rzeczypospolitej Polskiej, Dowództwo Sojusznicze jest zwolnione z wszelkich obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej podatków, ceł, składek i opłat dotyczących licencji lub pozwoleń związanych z jego oficjalną działalnością, bez względu na ich wysokość, w zakresie:
a.
wwozu i wywozu z Rzeczypospolitej Polskiej wszelkich dóbr, jak również wszelkiego innego mienia lub usług pozyskanych na podstawie kontraktu komercyjnego zawartego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przeznaczonych do wyłącznego użytku Dowództwa Sojuszniczego;
b.
odbioru poczty oraz paczek przysyłanych spoza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub wysyłki poczty oraz paczek z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez własne usługi pocztowe, z wyjątkiem opłat pocztowych wprowadzonych zgodnie z umowami międzynarodowymi;
c.
nabycia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dóbr, innego mienia oraz usług, włączając w to renowację oraz budowę nieruchomości w obrębie i poza terenem Dowództwa Sojuszniczego, w ramach wspierania jego działalności, a także nabycie paliw i smarów używanych zarówno w samolotach, okrętach i innych pojazdach oraz przyczepach będących własnością lub używanych przez Dowództwo Sojusznicze w ramach wspierania jego oficjalnej działalności, jak również używanych w systemach ogrzewania/chłodzenia lub generatorach prądu w ramach działalności Dowództwa Sojuszniczego;
d.
wywozu z Rzeczypospolitej Polskiej przez Dowództwo Sojusznicze dóbr, innego mienia lub usług nabytych w Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z powyższą literą c;
e.
środków pieniężnych przekazanych dla lub przez Dowództwo Sojusznicze, jak i każdego obrotu środkami pieniężnymi przeznaczonymi bądź uzyskanymi w ramach oficjalnej działalności Dowództwa Sojuszniczego będącymi składką, opłatą, darowizną lub odsetkami od środków pieniężnych posiadanych przez Dowództwo Sojusznicze;
f.
nabycia, własności, rejestracji oraz funkcjonowania oficjalnych pojazdów i przyczep, włączając w to korzystanie z publicznych dróg, mostów, tuneli, promów oraz podobnej infrastruktury;
g.
korzystania z portów, lotnisk i lądowisk, z wyjątkiem kwot stanowiących jedynie opłaty za wykonane usługi;
h.
nabywania przez Dowództwo Sojusznicze biletów linii lotniczych, kolejowych i promowych dla celów oficjalnych podróży;
i.
działalności objętej przez programy i przepisy ochrony środowiska, w szczególności złomowania i usuwania mienia oraz użytkowania infrastruktury, z wyjątkiem kwot stanowiących jedynie opłaty za wykonane usługi;
j.
używania lub obsługi radia, telewizji lub innych urządzeń telekomunikacyjnych oraz sprzętu nabytego dla celów wojskowych, łącznie z opłatą skarbową i koncesyjną oraz opłatą za korzystanie z widma elektromagnetycznego.
2. 
Zwolnienia uwzględnione w niniejszym artykule mają również zastosowanie do:
a.
przywozu lub dostaw dóbr, innego mienia, jak również usług uzyskanych przez NATO lub Dowództwo Sojusznicze, w przypadku, gdy Rzeczpospolita Polska działa w sposób wyraźny w imieniu lub na rzecz NATO lub Dowództwa Sojuszniczego;
b.
dóbr, innego mienia, jak również usług przywożonych lub nabytych w Rzeczypospolitej Polskiej na rzecz Dowództwa Sojuszniczego przez wykonawców kontraktowych, których usługi zostały nabyte przez Dowództwo Sojusznicze na podstawie kontraktu komercyjnego wykonywanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub poza nim, oraz jeżeli przywóz lub nabycie dóbr jest niezbędne do wykonania kontraktu;
c.
działalności programów socjalnych Dowództwa Sojuszniczego w odniesieniu do dóbr, zaopatrzenia, innego mienia, jak również usług, pod warunkiem, że taka działalność zostanie zatwierdzona przez właściwe Dowództwo Sojusznicze.
3. 
Zwolnienia podatkowe określone w ustępie 2 litera a i b przysługują pod warunkiem wskazania na fakturach otrzymanych w związku z nabyciem dóbr, innego mienia lub usług, NATO lub Dowództwa Sojuszniczego jako beneficjenta nabywanych dóbr, innego mienia lub usług. Zwolnienia podatkowe przysługujące Dowództwu Sojuszniczemu nie obejmują narodowych jednostek wsparcia Rzeczypospolitej Polskiej.
4. 
Kantyny, stołówki i mesy:
a.
Zwolnienia podatkowe przyznane Dowództwu Sojuszniczemu na podstawie artykułu 8 Protokołu Paryskiego oraz powyższych przepisów, obejmują import i nabycie w Rzeczypospolitej Polskiej zapasów, sprzętu, zaopatrzenia oraz innych dóbr i usług w rozsądnych ilościach dla celów działalności kantyn, mes i stołówek, ustanowionych w celu sprzedaży i dystrybucji wyżej wymienionych zapasów, zaopatrzenia lub usług dla członków Dowództwa Sojuszniczego i członków ich rodzin. Powyższe uprawnienia pozostają bez uszczerbku dla praw Państw Wysyłających do ustanawiania i obsługiwania podobnych instytucji zgodnie z artykułem XI ustęp 4 NATO SOFA.
b.
Dowództwo Sojusznicze jest zwolnione z podatków dochodowych od sprzedaży i usług świadczonych w jego kantynach, mesach i stołówkach oraz z innej działalności socjalnej wykonywanej zarówno bezpośrednio, jak i poprzez koncesjonariusza. Zwolnienia podatkowe przysługujące Dowództwu Sojuszniczemu nie obejmują dochodów lub zysków uzyskanych przez koncesjonariusza, które koncesjonariusz ma obowiązek zgłosić dla celów podatkowych zgodnie z prawem obowiązującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
c.
Wszystkie osoby wpuszczone do obiektów Dowództwa Sojuszniczego, niezależnie od ich obywatelstwa, mogą zakupić lub zostać zaopatrzone w posiłki i napoje do spożycia w stołówkach lub mesach Dowództwa Sojuszniczego, a także mogą zakupić na użytek własny produkty oznaczone znakiem Dowództwa Sojuszniczego lub znakiem związanym z ćwiczeniami lub przedsięwzięciami Dowództwa Sojuszniczego o wartości nieprzekraczającej 100 PLN. Powyższe uprawnienie nie obejmuje dostępu do kantyn Dowództwa Sojuszniczego.
d.
Członkowie Dowództwa Sojuszniczego oraz członkowie ich rodzin mają dostęp do kantyn w celu zakupu towarów zwolnionych z ceł i podatków.
e.
Zakup towarów reglamentowanych, takich jak produkty tytoniowe i napoje alkoholowe w kantynach, stołówkach i mesach będzie ograniczony ze względu na wiek i będzie podlegał racjonowaniu przez Dowództwo Sojusznicze w ilościach uzgodnionych przez Dowództwo Sojusznicze z Rzeczpospolitą Polską.
f.
Dowództwo Sojusznicze określi wewnętrzne przepisy dotyczące zarządzania zakupami dokonywanymi w kantynach Dowództwa Sojuszniczego dla celów oficjalnych tego Dowództwa.
g.
Towary zwolnione z opodatkowania na podstawie niniejszego ustępu nie będą podlegały sprzedaży, wymianie, darowiźnie, ani przekazaniu jakimkolwiek osobom.
h.
Pod warunkiem przestrzegania szczegółowych ograniczeń w zakresie uprawnień dotyczących dozwolonych ilości i rozporządzania oraz w przypadku, gdy Dowództwo Sojusznicze nie ustanowiło swoich własnych kantyn, mes lub stołówek w Rzeczypospolitej Polskiej, członkowie Dowództwa Sojuszniczego i członkowie ich rodzin uprawnieni są do korzystania z obiektów najbliższego Dowództwa Sojuszniczego oraz z obiektów sił narodowych członków Sojuszniczego Dowództwa, jeżeli jest to dozwolone przez państwo dysponujące tego typu obiektami. Korzystanie z kantyn, mes lub stołówek prowadzonych przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej odbywać się będzie bez zwolnienia z podatków i ceł.
ARTYKUŁ  18

UPRAWNIENIA I ZWOLNIENIA PODATKOWE PRZYSŁUGUJĄCE CZŁONKOM DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO

1. 
Stosownie do uprawnień zawartych w artykule 8 ustępy 2 i 3 Protokołu Paryskiego, artykule XI ustępy 5 i 6 NATO SOFA oraz postanowień artykułu 17 niniejszej Umowy Uzupełniającej, zgodnie z definicją określoną w artykule 1 ustęp 16 niniejszej Umowy Uzupełniającej:
a.
Uprawnieni członkowie Dowództwa Sojuszniczego mogą, na okres pełnienia służby, na użytek własny lub użytek członków ich rodzin, przywozić zgodnie z procedurami przewidzianymi przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej swoje prywatne pojazdy, samochody osobowe o nadwoziu typu van (rekreacyjnym lub kempingowym), przyczepy kempingowe, motocykle oraz łodzie rekreacyjne bez względu na ich rodzaj, bez konieczności uiszczania cła i podatków. Pojazdy w ten sposób przywiezione powinny zostać wywiezione powrotnie do czasu zakończenia służby lub też mogą zostać zbyte zgodnie z wyjątkami określonymi w artykule 19 ustęp 9.
b.
Uprawnieni członkowie Dowództwa Sojuszniczego na okres pełnienia służby mogą, w chwili ich pierwszego wjazdu lub też pierwszego wjazdu członków ich rodzin, przywozić rzeczy osobiste i meble bez konieczności uiszczania cła i podatków; uprawnienie to obowiązuje w okresie sześciu miesięcy począwszy od dnia ich przybycia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przedmioty te, włączając w to mienie osobiste nabyte podczas służby w NATO, mogą również być wywiezione bez konieczności uiszczania cła i podatków.
c.
Uprawnieni członkowie Dowództwa Sojuszniczego są zwolnieni z wszelkich ceł i podatków z tytułu przywozu przesyłek otrzymywanych z poszczególnych Państw Wysyłających poprzez systemy pocztowe Państwa Wysyłającego, Dowództwa Sojuszniczego lub Rzeczypospolitej Polskiej, pod warunkiem, że ich zawartość przeznaczona jest do ich osobistego użytku lub do użytku członków ich rodzin, a łączna wartość przesyłki nie przekracza limitów przewidzianych w przepisach prawa obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej lub we właściwych porozumieniach wykonawczych.
d.
Uprawnieni członkowie Dowództwa Sojuszniczego są zwolnieni z opłat abonamentowych i opłat licencyjnych dotyczących każdego osobiście posiadanego radia, telewizora i innych urządzeń telekomunikacyjnych.
2. 
Uprawnieni członkowie Dowództwa Sojuszniczego mogą nabywać w Rzeczypospolitej Polskiej bez konieczności uiszczania podatków i akcyzy niżej określone towary w ilościach niewskazujących na przeznaczenie handlowe oraz pod warunkiem ich wykorzystania na użytek własny lub na użytek zamieszkujących z nimi członków ich rodzin:
a.
rzeczy osobiste przeznaczone do użytku we własnym gospodarstwie domowym, za wyjątkiem określonych w ustępie 3 poniżej;
b.
usługi, inne niż usługi budowlane, restauracyjne i cateringowe, hotelowe, których nabycie potwierdzono pojedynczą fakturą o wartości co najmniej 450 zł (wraz z podatkiem VAT);
c.
benzynę lub paliwo dla prywatnych pojazdów i motocykli w ilości nieprzekraczającej 600 litrów na kwartał, na zarejestrowany pojazd;
d.
jeden prywatny pojazd na każdą osobę w gospodarstwie domowym, będącą w wieku upoważniającym do prowadzenia pojazdów zgodnie z przepisami prawa Rzeczypospolitej Polskiej, w dowolnym momencie;
e.
jeden prywatny samochód osobowy o nadwoziu typu van i jedną przyczepę kempingową na uprawnionego członka Dowództwa Sojuszniczego;
f.
jeden motocykl, zgodnie z definicją określoną przez przepisy prawa Rzeczypospolitej Polskiej, na każdą osobę w gospodarstwie domowym będącą w wieku upoważniającym do prowadzenia pojazdów zgodnie z przepisami prawa Rzeczypospolitej Polskiej;
g.
jeden pojazd sportowo-rekreacyjny, zgodnie z definicją określoną przez przepisy prawa Rzeczypospolitej Polskiej, na uprawnionego członka Dowództwa Sojuszniczego.
3. 
Zakup poniższych dóbr nie jest zwolniony z podatków i akcyzy obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej:
a.
artykuły konsumpcyjne i dobra o nietrwałym charakterze takie jak żywność (łącznie z napojami, wyrobami tytoniowymi, produktami służącymi konserwacji);
b.
rzeczy, które służą:
(1)
do przymocowania do struktury budynku (takie jak kuchnia do zabudowy, łazienka oraz podobne umeblowanie);
(2)
jako inne dobra przymocowane lub przeznaczone do stałego umieszczenia w domu (wykładziny i podłogi, alarmy i systemy bezpieczeństwa; zamocowane zdobienia, takie jak sztukateria, ramy) lub stanowiące część prywatnej posesji (takie jak garaż, basen, w tym zarówno umieszczone w ziemi, jak i oddzielne);
(3)
jako elementy instalacji ogrodowej (szopy, bramy, szklarnie, ogrodzenia, słupy, nisze/schronienia dla zwierząt);
c.
sprzęt i artykuły sportowe, artykuły do fitnessu, sprzęt kempingowy i wypoczynkowy (w tym walizki i wózki); bilety podróży;
d.
dobra kultury określone zgodnie z polskimi przepisami;
e.
przedmioty luksusowe (złote, srebrne, pozłacane, posrebrzane, pokryte platyną przedmioty/sztućce, kamienie szlachetne/ klejnoty, futra);
f.
wszelkiego typu sprzęt elektroniczny (w tym oprogramowanie, części komputerowe, filmy, muzyka, gry, konsole, sprzęt fotograficzny, kinematograficzny, wideo, projekcyjny, laboratoryjny, kopiujący, relaksacyjny, sprzęt do użytku osobistego), za wyjątkiem:
(1)
funkcjonalnych elektrycznych artykułów gospodarstwa domowego (kuchenka, pralka, odkurzacz, kosiarki, oprawy oświetleniowe);
(2)
komputerów i monitorów osobistych (oraz wszelkiego oprogramowania zakupionego z komputerem osobistym);
(3)
telewizora, radia, odtwarzacz CD, sprzętu hi-fi, odtwarzacza DVD oraz magnetowidu;
g.
instrumenty muzyczne i książki;
h.
narzędzia (w tym narzędzia dla majsterkowiczów, sprzęt i materiały; sprzęty i narzędzia ogrodnicze);
i.
zabawki dziecięce;
j.
rzeczy osobistego użytku służące zachowaniu zdrowia i higieny (łącznie ze szczoteczkami do zębów, okularami, szkłami kontaktowymi, sprzętem medycznym);
k.
elementy instalacji pojazdu, osprzęt lub inny dodatkowy sprzęt, który nie został zakupiony pierwotnie wraz z pojazdem; części zapasowe pojazdu oraz przedmioty służące jego utrzymaniu; niezarejestrowane przyczepy i quady.
4. 
Rzeczpospolita Polska zaniecha pobierania podatków albo zwróci ich wartość zgodnie z procedurą określoną w przepisach prawa krajowego w odniesieniu do towarów podlegających zwolnieniu na podstawie niniejszego artykułu.
5. 
Podatki od dochodów i majątku ruchomego członków Dowództwa Sojuszniczego są zgodne z zasadami określonymi w artykule X ustęp 1 i 2 NATO SOFA oraz w artykule 7 Protokołu Paryskiego, i obejmą, między innymi, zwolnienia dla uprawnionych członków Dowództwa Sojuszniczego z obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej podatków i opłat drogowych.
6. 
Członkom rodzin nie przysługują odrębne uprawnienia do zwolnień przewidzianych w tym artykule, jednakże mogą oni działać w imieniu uprawnionych członków Dowództwa Sojuszniczego.
ARTYKUŁ  19

STOSOWANIE UPRAWNIEŃ I ZWOLNIEŃ PODATKOWYCH

1. 
Uprawnienia i zwolnienia podatkowe wynikające z niniejszej Umowy Uzupełniającej zostały przyznane Dowództwu Sojuszniczemu w ramach wsparcia jego misji. Członkowie Dowództwa Sojuszniczego i członkowie ich rodzin nie mogą w związku z tym czerpać z niniejszej Umowy Uzupełniającej żadnych indywidualnych uprawnień. Stosowanie uprawnień podlega prawu Rzeczypospolitej Polskiej i będzie zarządzane przez Dowództwo Sojusznicze, które:
a.
podejmie odpowiednie działania, w ramach swoich uprawnień, służące nadzorowaniu prawidłowego stosowanie reguł i przepisów prawa dotyczących zwolnienia z podatków i ceł oraz zapobieganiu nadużyciom;
b.
może zażądać, aby Rzeczpospolita Polska wspierała przeciwdziałanie wszelkim nadużyciom z wykorzystaniem środków prawnych;
c.
zażąda od wszystkich członków Dowództwa Sojuszniczego oraz od członków ich rodzin podpisania, po ich przybyciu do Dowództwa Sojuszniczego, oświadczeń o zapoznaniu się z ograniczeniami określonymi w niniejszej Umowie Uzupełniającej;
d.
zgodnie z artykułem XII, ustęp 1 NATO SOFA, a także z artykułem 4 Protokołu Paryskiego, może zawrzeć z Rzeczpospolitą Polską porozumienia wykonawcze dotyczące rachunkowości i zarządzania uprawnieniami określonymi w niniejszej Umowie Uzupełniającej.
2. 
W celu weryfikacji statusu Dowództwa Sojuszniczego oraz uprawnionych członków Dowództwa Sojuszniczego w ramach niniejszej Umowy Uzupełniającej w odniesieniu do formularzy potrzebnych do realizacji zakupów zwolnionych z podatków w krajach Unii Europejskiej, jak również przywozu, wywozu i powrotnego wywozu towarów, Minister Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej będzie organem właściwym do uwierzytelniania formularzy składanych przez lub za pośrednictwem Dowództwa Sojuszniczego.
3. 
Dowództwo Sojusznicze przekaże właściwym organom podatkowym Rzeczypospolitej Polskiej listy personelu posiadającego uprawnienia w ramach niniejszej Umowy Uzupełniającej. W celu zapewnienia ich aktualności, listy te będą dostarczane co kwartał.
4. 
Powyższe zwolnienia obejmą jakiekolwiek podatki i opłaty, które mogą zostać wprowadzone przez Rzeczpospolitą Polską w okresie po wejściu w życie niniejszej Umowy Uzupełniającej.
5. 
Przepisy artykułu 17 niniejszej Umowy Uzupełniającej nie zastępują procedur dotyczących finansowania projektów infrastruktury NATO i wdrażania Pakietów Zdolności, ani też nie mają na celu ograniczenia lub zastąpienia takich uprawnień przyznanych przez Rzeczpospolitą Polską pojedynczemu państwu lub organizacjom międzynarodowymi, pozarządowym oraz międzynarodowym trybunałom.
6. 
Żadnych z postanowień artykułów 17 i 18 niniejszej Umowy Uzupełniającej nie należy interpretować jako ograniczających lub w inny sposób naruszających procedury i prawa przyznane Rzeczypospolitej Polskiej na mocy NATO SOFA, w szczególności w artykule IX ustęp 2, artykule XI ustęp 1 oraz w artykule XII ustęp 2.
7. 
Zgodnie z ustępem 1 artykułu XII NATO SOFA Rzeczpospolita Polska może żądać przestrzegania warunków, uznanych za konieczne w celu przeciwdziałania nadużyciom związanym z uprawnieniami i zwolnieniami podatkowymi przyznanymi w artykule 17 i 18 niniejszej Umowy Uzupełniającej. Kwestie te mogą być przedmiotem odrębnych porozumień lub umów wykonawczych.
8. 
W uzupełnieniu prawa do wywozu i powrotnego wywozu, oraz bez uszczerbku dla artykułu 9 Protokołu Paryskiego, a także prawa Dowództwa Sojuszniczego do odsprzedaży produktów w kantynach, mesach i stołówkach. Dowództwo Sojusznicze ma prawo do dysponowania sprzętem, jego nadwyżką i złomem. W przypadku nieskorzystania przez Rzeczpospolitą Polską z prawa pierwokupu, przedmioty, które podlegały zwolnieniu zgodnie z artykułem 17 niniejszej Umowy Uzupełniającej, mogą być zbywane w następujący sposób:
a.
przez sprzedaż na rzecz osób indywidualnych lub przedsiębiorstw komercyjnych, które są należycie upoważnione do prowadzenia działalności handlowej w Rzeczypospolitej Polskiej, pod warunkiem opłacenia obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej podatków i ceł, w oparciu o ich wartość z chwili zbycia ustaloną przez właściwe władze Rzeczypospolitej Polskiej;
b.
bez uiszczania ceł lub podatków, w przypadku ich zniszczenia, kradzieży albo uszkodzenia, uniemożliwiających dalsze używanie tych przedmiotów, pod warunkiem, że okoliczności tych zdarzeń zostały uwierzytelnione przez władze Rzeczypospolitej Polskiej na autoryzowanym formularzu zezłomowania, celnym lub innym właściwym dokumencie, zgodnie z obowiązującymi w Rzeczypospolitej Polskiej przepisami prawa;
c.
bez uiszczania ceł lub podatków, przy przekazaniu podmiotom, organizacjom charytatywnym oraz podobnym organizacjom, pod warunkiem, że są one zwolnione z obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej podatków oraz są uprawnione do korzystania ze zwolnienia z należności celnych przywozowych. W przypadku pojazdów darowizna może być dokonana wyłącznie po upływie trzech lat od ich nabycia lub wwozu.
9. 
Dobra nabyte lub wwiezione przez uprawnionych członków Dowództwa Sojuszniczego lub członków ich rodzin na podstawie artykułu 18 ustępy od 1 do 3, nie będą odstępowane w Rzeczypospolitej Polskiej przez sprzedaż, wymianę lub darowiznę, za wyjątkiem:
a.
zbycia przez sprzedaż, wymianę albo darowiznę towarów innych niż pojazdy po upływie trzech lat od ich nabycia lub wwozu. W okresie 36 miesięcy od daty wejścia w życie niniejszej Umowy Uzupełniającej, pojazdy nabyte lub wwiezione zgodnie z warunkami określonymi w przepisach obowiązujących przed wejściem w życie niniejszej Umowy Uzupełniającej, mogą być zbywane po upływie trzech lat od ich nabycia lub wwozu;
b.
wywozu lub powrotnego wywozu przez członka Dowództwa Sojuszniczego korzystającego z przywileju;
c.
zbycia przez sprzedaż, wymianę albo darowiznę dokonaną między osobami korzystającymi z takich samych przywilejów;
d.
darowizny na rzecz podmiotów, organizacji charytatywnych i podobnych organizacji, pod warunkiem, że są one zwolnione z obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej podatków od ofiarowanych przedmiotów oraz są uprawnione do korzystania ze zwolnień z należności celnych przywozowych oraz pod warunkiem, że zostały one dokonane po upływie trzech lat od ich wwozu;
e.
przypadków, w których obowiązujące w Rzeczypospolitej Polskiej podatki i cła zostały opłacone w oparciu o ich wartość z chwili zbycia ustaloną przez właściwe władze Rzeczpospolitej Polskiej;
f.
utraty w przypadku zniszczenia, kradzieży albo uszkodzenia, wykluczającego dalsze użytkowanie, pod warunkiem, że okoliczności tych zdarzeń zostaną potwierdzone przez władze Rzeczypospolitej Polskiej na odpowiednim formularzu zezłomowania, celnym lub innym właściwym dokumencie, zgodnie z obowiązującymi w Rzeczypospolitej Polskiej przepisami prawa;
g.
prezentów o niskiej wartości nieprzekraczającej kwoty 100 zł.
ARTYKUŁ  20

OCHRONA ŚRODOWISKA, ZDROWIA I BEZPIECZEŃSTWA

1. 
Bez uszczerbku dla postanowień artykułu II NATO SOFA i uznając zwolnienia określone w niniejszej Umowie Uzupełniającej, Dowództwo Sojusznicze przestrzega przepisów prawa Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących ochrony środowiska w zakresie, w jakim mają one zastosowanie do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, uwzględniając przy tym obowiązek stosowania wszystkich właściwych Porozumień Standaryzacyjnych i wytycznych NATO.
2. 
Dowództwo Sojusznicze, wspólnie z właściwymi władzami Rzeczypospolitej Polskiej, analizuje zgodność działań Dowództwa Sojuszniczego z przepisami prawa Rzeczypospolitej Polskiej dotyczącymi ochrony środowiska, w szczególności w zakresie stosowania i przechowywania paliw, smarów i amunicji, jak również emisji gazów, poziomu hałasu, obszarów szkoleń i ćwiczeń oraz usuwania wszystkich rodzajów odpadów.
3. 
Transport amunicji, towarów ciężkich i materiałów niebezpiecznych odbywa się zgodnie z normami i przepisami prawa mającymi zastosowanie do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i przy uwzględnieniu umów międzynarodowych obowiązujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak również właściwych Porozumień Standaryzacyjnych i wytycznych NATO.
4. 
Dla prac budowlanych i inżynieryjnych podjętych przez Dowództwo Sojusznicze, właściwe Dowództwo ustanowi standardy ochrony środowiska, budownictwa i prac inżynieryjnych (włączając w to ochronę zdrowia i bezpieczeństwa) co najmniej porównywalne do standardów, zasad i przepisów mających zastosowanie do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Bez uszczerbku dla zobowiązań odnoszących się do zatrudnienia Miejscowej Cywilnej Siły Roboczej na podstawie artykułu IX ustęp 4 NATO SOFA, Dowództwo Sojusznicze przestrzega przepisów prawa Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, a tam gdzie jest to z przyczyn operacyjnych lub technicznych niemożliwe, władze Rzeczypospolitej Polskiej oraz Dowództwo Sojusznicze uzgodnią bezzwłocznie inne sposoby osiągnięcia pożądanej ochrony w odrębnej umowie lub porozumieniu wykonawczym.
5. 
Wwóz towarów, zaopatrzenia i zapasów żywnościowych będzie podlegał przepisom Rzeczypospolitej Polskiej dotyczącym ochrony zdrowia, za wyjątkiem wwozu tych towarów, które mają być użyte wyłącznie przez Dowództwo Sojusznicze w obrębie jego obiektów, lub które są wwożone w celu dalszej dystrybucji w kantynach, mesach i stołówkach ustanowionych na terenie jego obiektów. W sytuacji, gdy przepisy prawa Rzeczypospolitej Polskiej zabraniają wwozu niektórych wyrobów, takie przedmioty mogą być wwożone przez Dowództwo Sojusznicze, za zgodą władz Rzeczypospolitej Polskiej. Dowództwo Sojusznicze i Rzeczpospolita Polska uzgodnią kategorie artykułów, których wwóz jest zatwierdzany przez Rzeczpospolitą Polską na podstawie niniejszego przepisu.
6. 
Wszystkie cła, podatki, opłaty i należności dotyczące ochrony środowiska rozstrzygane są zgodnie z artykułami 17 i 19 niniejszej Umowy Uzupełniającej.
ARTYKUŁ  21

OCHRONA ZDROWIA PUBLICZNEGO

1. 
Dowództwo Sojusznicze, przy wsparciu Rzeczypospolitej Polskiej, będzie stosować obowiązujące w Rzeczypospolitej Polskiej przepisy w zakresie ochrony zdrowia publicznego, dotyczące m.in. zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych ludzi, zwierząt i roślin, postępowania z odpadami medycznymi i weterynaryjnymi, a także zapobiegania lub zwalczania szkodników roślin.
2. 
Rzeczpospolita Polska zapewnia środki koordynacji i wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych związanych z wystąpieniem lokalnych, krajowych lub międzynarodowych chorób zakaźnych, a także postępowania i wywozu zwłok członków Dowództwa Sojuszniczego oraz członków ich rodzin.
3. 
Dowództwo Sojusznicze i władze Rzeczypospolitej Polskiej niezwłocznie informują się wzajemnie o wybuchu lub podejrzeniu wybuchu, rozprzestrzenianiu się oraz o zwalczeniu wszelkich epidemii chorób zakaźnych, a także o podjętych działaniach.
4. 
W przypadku, gdy Dowództwo Sojusznicze uzna za konieczne podjęcie działań służących ochronie zdrowia na terenie obiektów oddanych do jego użytku, podejmie się ono koordynacji realizacji takich działań, po uzgodnieniu z właściwymi władzami Rzeczypospolitej Polskiej zakresu środków jakie powinny zostać podjęte.
5. 
Władze Rzeczypospolitej Polskiej oraz Dowództwa Sojuszniczego wymienią się informacjami dotyczącymi wyznaczonych punktów kontaktowych właściwych w zakresie implementacji niniejszego artykułu.
ARTYKUŁ  22

OPIEKA MEDYCZNA I DENTYSTYCZNA

1. 
Zgodnie z artykułem IX ustęp 5 NATO SOFA oraz z uwzględnieniem właściwych polskich przepisów dotyczących ochrony zdrowia, Rzeczpospolita Polska umożliwi korzystanie członkom Dowództwa Sojuszniczego oraz członkom ich rodzin z opieki medycznej i dentystycznej, łącznie z hospitalizacją. Zwrot kosztów leczenia jest sprawą indywidualną zgodnie z treścią właściwych przepisów narodowych lub umów dwustronnych pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a odpowiednimi Państwami Wysyłającymi. Rzeczpospolita Polska może ewentualnie, na podstawie takich umów, odstąpić od uzyskania zwrotu kosztów świadczenia opieki medycznej i stomatologicznej.
2. 
Rzeczpospolita Polska dołoży wszelkich starań, aby zapobiec opóźnieniom lub odmowie opieki medycznej i dentystycznej ze względu na brak osobistych numerów rejestracyjnych lub identyfikacyjnych, bądź innych dowodów stwierdzających uprawnienia do tych świadczeń zwykle stosowanych przez obywateli Rzeczypospolitej Polskiej.
ARTYKUŁ  23

EWAKUACJA CZŁONKÓW DOWÓDZTWA SOJUSZNICZEGO I CZŁONKÓW ICH RODZIN

Na podstawie odrębnych porozumień z właściwymi Państwami Wysyłającymi, Państwa, które przydzieliły członków do Dowództwa Sojuszniczego, otrzymują, w przypadku sytuacji nadzwyczajnych, prawo wstępu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu ewakuacji swojego personelu oraz członków ich rodzin. Rzeczpospolita Polska i Dowództwo Sojusznicze będą koordynowały odpowiednie procedury w celu zapewnienia szybkiej ewakuacji członków Dowództwa Sojuszniczego i członków ich rodzin niepodlegających ewakuacji przez Państwo Wysyłające.

ARTYKUŁ  24

KORESPONDENCJA I ŁĄCZNOŚĆ

1. 
Na użytek oficjalnej łączności i korespondencji, Dowództwo Sojusznicze posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dostęp do usług telekomunikacyjnych i informacyjnych świadczonych za pomocą łączy stacjonarnych, systemów telefonii mobilnej i satelitarnej, Internetu, systemów telekomunikacyjnych, łączności oraz informacyjnych, w tym także radia i telewizji naziemnej i satelitarnej, a także do usług pocztowych, niezależnie od tego, czy są one realizowane na zasadach komercyjnych czy też powszechnych. Dostęp ten realizowany jest w oparciu o właściwe przepisy prawa Rzeczypospolitej Polskiej z uwzględnieniem wykorzystania zakresu częstotliwości fal radiowych oraz współpracy na rzecz zapobiegania powstawaniu i minimalizowania wpływu przypadków występowania szkodliwych zaburzeń elektromagnetycznych oraz pod warunkiem uiszczenia należnych opłat umownych za korzystanie z tych usług.
2. 
Dowództwo Sojusznicze posiadać będzie co najmniej dostęp do systemów łączności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, w tym do wojskowych usług kurierskich i usług pocztowych, na warunkach porównywalnych do warunków Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i określonych we właściwych umowach.
3. 
Dowództwo Sojusznicze oraz Strona Traktatu Północnoatlantyckiego, zgodnie z zatwierdzoną polityką Rady Północnoatlantyckiej, Porozumieniem Standaryzacyjnym NATO 2109 i późniejszymi umowami, może utworzyć i posługiwać się na własny koszt łączem stacjonarnym, systemami telefonii mobilnej oraz satelitarnej, usługami internetowymi, pocztowymi i wojskowymi usługami kurierskimi oraz każdym innym systemem łączności i informacyjnym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dla celów oficjalnych i prywatnych Dowództwa Sojuszniczego oraz jego członków.
4. 
Dowództwo Sojusznicze jest upoważnione do ustanawiania, obsługiwania i użytkowania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej sieci jawnej i niejawnej oraz systemów i środków łączności bezpiecznej i szyfrowanej.
5. 
W uzupełnieniu artykułu XI ustęp 3 NATO SOFA, korespondencja służbowa lub inne środki komunikacji Dowództwa Sojuszniczego oznaczone, czy też w inny sposób zdeklarowane jako oficjalne, nie będą przedmiotem jakichkolwiek ograniczeń, inspekcji, cenzury, opóźnień lub innej kontroli ze strony władz Rzeczypospolitej Polskiej, chyba, że Dowództwo Sojusznicze zrzeknie się tego immunitetu.
6. 
Dowództwo Sojusznicze jest uprawnione do wysyłania i otrzymywania oficjalnej korespondencji i paczek za pomocą wojskowej służby kurierskiej lub w zapieczętowanych opakowaniach, korzystając z tych samych przywilejów i immunitetów, jakie mają zastosowanie do kurierów i poczty dyplomatycznej.
7. 
Korespondencja oficjalna oraz paczki Państwa Wysyłającego reprezentowanego w Dowództwie Sojuszniczym mogą być wysłane z wykorzystaniem usług pocztowych tego państwa, jeżeli są one dostępne, bez opłat lub ograniczeń, inspekcji, cenzury, opóźnień czy też innej kontroli ze strony władz Rzeczypospolitej Polskiej.
ARTYKUŁ  25

USŁUGI TELEKOMUNIKACYJNE

1. 
Stosownie do dalszych uzgodnień z odpowiednimi władzami Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie lokalizacji oraz danych technicznych sprzętu, Dowództwo Sojusznicze może na terenie zajmowanych przez siebie obiektów oraz poza nimi przywozić, utworzyć, uzyskać dostęp, korzystać i obsługiwać takie obiekty telekomunikacyjne i radiostacje wojskowe, zarówno czasowo, jak i na stałe, które mają na celu zabezpieczenie jego działalności operacyjnej, ćwiczeń wojskowych i szkoleń, w sytuacjach nadzwyczajnych lub w celach realizacji programów socjalnych.
2. 
Zarządzanie widmem elektromagnetycznym pozostaje w gestii i odpowiedzialności Rzeczypospolitej Polskiej. Częstotliwości wraz z ich parametrami wykorzystywane przez Dowództwo Sojusznicze są określane przez Dowództwo Sojusznicze oraz właściwe organy Rzeczypospolitej Polskiej odpowiedzialne za zarządzanie widmem elektromagnetycznym, zgodnie z procedurami określonymi przez odpowiedni organ NATO. Rzeczpospolita Polska oraz Dowództwo Sojusznicze dołożą wszelkich starań, aby uniknąć i wyeliminować wzajemne szkodliwe zakłócenia między swoimi sieciami oraz w stosunku do cywilnej działalności telekomunikacyjnej i do obiektów energetycznych. W oparciu o wspólne ustalenia z odpowiednimi władzami Rzeczypospolitej Polskiej, Dowództwo Sojusznicze może ze względów bezpieczeństwa i ochrony wojsk wprowadzić niezbędne środki do ochrony łączności Dowództwa Sojuszniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
3. 
Obiekty telekomunikacyjne oraz radiostacje wojskowe będą wykorzystywane wyłącznie w celach służbowych, zgodnie z ustępem 2 powyżej.
4. 
Rzeczpospolita Polska zwalnia Dowództwo Sojusznicze z wszelkich opłat związanych z widmem częstotliwości radiowych.
5. 
Wnioski dotyczące telefonii przewodowej oraz usług telegraficznych/transmisji danych będą składane zgodnie z procedurami ustanowionymi przez odpowiedni organ NATO i będą przyznawane na warunkach nie mniej korzystnych niż te, które mają zastosowanie do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
6. 
Rozwijając wszelką infrastrukturę telekomunikacyjną Dowództwo Sojusznicze stosuje się do zasad zatwierdzonych przez Międzynarodową Unię Telekomunikacyjną oraz do innych międzynarodowych bądź regionalnych regulacji w zakresie telekomunikacji, wiążących dla Rzeczypospolitej Polskiej, jak również do przepisów z zakresu prawa telekomunikacyjnego Rzeczypospolitej Polskiej. Dowództwo Sojusznicze jest zwolnione z tego obowiązku w zakresie, w jakim zwolnione są z niego Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej.
ARTYKUŁ  26

UTRZYMANIE PORZĄDKU W OBIEKTACH DOWÓDZTWA I POZA NIMI

1. 
Zgodnie z artykułem VII ustęp 10 NATO SOFA oraz artykułem 4 ustęp b Protokołu Paryskiego, Dowództwo Sojusznicze ma prawo do patrolowania wszelkich zajmowanych przez nie obiektów oraz do podejmowania, zgodnie ze swoimi wewnętrznymi regulacjami i z należytym poszanowaniem prawa Rzeczypospolitej Polskiej, właściwych środków mających na celu utrzymanie porządku, dyscypliny i bezpieczeństwa tych obiektów. Na wniosek Dowódcy Dowództwa Sojuszniczego lub wyznaczonego przedstawiciela, Rzeczpospolita Polska udzieli wsparcia poprzez właściwe służby policyjne.
2. 
Za działania policyjne poza terenem Dowództwa Sojuszniczego odpowiedzialne są władze Rzeczypospolitej Polskiej. Poza terenem Dowództwa Sojuszniczego międzynarodowy personel bezpieczeństwa Dowództwa Sojuszniczego może być użyty wyłącznie w przypadkach i na warunkach określonych w NATO SOFA.
3. 
Zgodnie z postanowieniami artykułu VII ustęp 5 litera b NATO SOFA oraz artykułu 4 Protokołu Paryskiego, Dowódca Dowództwa Sojuszniczego lub jego wyznaczony przedstawiciel będzie niezwłocznie informowany o aresztowaniu i każdej innej formie zatrzymania członków Dowództwa Sojuszniczego lub członków ich rodzin, którzy nie są obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub osobami na stałe zamieszkałymi na jej terytorium.
4. 
Pozwy, mandaty oraz wezwania do stawiennictwa w stosunku do członków Dowództwa Sojuszniczego można kierować za pośrednictwem Dowódcy Dowództwa Sojuszniczego, do którego zostali przydzieleni.
5. 
Szczegóły dotyczące utrzymania porządku na terenie Dowództwa Sojuszniczego i poza nim mogą zostać określone w porozumieniu wykonawczym.
ARTYKUŁ  27

BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA WOJSK

1. 
Zgodnie z Polityką Bezpieczeństwa NATO oraz Polityką Ochrony Wojsk NATO, Rzeczpospolita Polska jest odpowiedzialna za wszystkie aspekty ochrony wojsk, w tym oszacowanie ryzyka, planowanie, zabezpieczenie i ich wdrożenie zgodnie ze standardami Rzeczypospolitej Polskiej dla danego szczebla, w odniesieniu do dowództw, osób, grup itp., w przypadku zaistnienia poniższych zdarzeń:
a.
ochrony ogrodzenia Dowództwa Sojuszniczego;
b.
ochrony spotkań organizowanych przez Dowództwo Sojusznicze, ale prowadzonych poza obiektami danego Dowództwa Sojuszniczego;
c.
ochrony osób o statusie VIP urzędujących na terenie Dowództwa Sojuszniczego bądź odwiedzających je lub biorących udział w przedsięwzięciach organizowanych przez Dowództwo Sojusznicze.
2. 
Rzeczpospolita Polska i Dowództwo Sojusznicze będą dokonywały wymiany informacji dotyczących zarówno ochrony wojsk, jak i zagrożeń dla bezpieczeństwa.
3. 
Dowództwo Sojusznicze nie będzie prowadzić żadnych działań w zakresie bezpieczeństwa lub ochrony wojsk poza obiektami Dowództwa Sojuszniczego, o ile nie poczyni wcześniejszych uzgodnień w tym zakresie z właściwymi władzami Rzeczypospolitej Polskiej.
ARTYKUŁ  28

BROŃ

1. 
Zgodnie z artykułem VI NATO SOFA, Dowództwo Sojusznicze dokona uzgodnień z właściwymi władzami Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie transportu i przechowywania broni oraz amunicji. Na podstawie tych uzgodnień Dowództwo Sojusznicze wyda wewnętrzne regulacje, uwzględniające zarówno przepisy prawa Państwa Wysyłającego, jak i Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie posiadania, przechowywania i transportu broni wojskowej i amunicji, w celu zapewnienia, że żaden z członków Dowództwa Sojuszniczego nie będzie mógł bez zezwolenia posiadać ani też nosić broni.
2. 
Do posiadania, przechowywania, zbycia oraz noszenia prywatnej broni i amunicji mają zastosowanie odpowiednie przepisy prawa Rzeczypospolitej Polskiej.
ARTYKUŁ  29

PRZEPISY PRAWA O RUCHU DROGOWYM ORAZ POJAZDY MECHANICZNE

1. 
Poza wyjątkami zwolnień określonych w niniejszej Umowie Uzupełniającej, przepisy prawa o ruchu drogowym obowiązujące w Rzeczypospolitej Polskiej mają zastosowanie do służbowych pojazdów mechanicznych i przyczep Dowództwa Sojuszniczego, jak również do prywatnych pojazdów mechanicznych, przyczep i pojazdów pływających należących do członków Dowództwa Sojuszniczego i członków ich rodzin, bez względu na ich rodzaj.
2. 
Należące do Dowództwa Sojuszniczego służbowe pojazdy mechaniczne i przyczepy, bez względu na ich rodzaj, podlegają zwolnieniom w zakresie stosowania przepisów prawa o ruchu drogowym Rzeczypospolitej Polskiej analogicznym do tych przyznanych Siłom Zbrojnym Rzeczypospolitej Polskiej.
3. 
Właściwe władze Rzeczypospolitej Polskiej udzielają, zgodnie z procedurami przewidzianymi przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnień od przepisów dotyczących budowy, konstrukcji i urządzeń, z uwzględnieniem bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz ochrony środowiska dla oficjalnych pojazdów samochodowych i przyczep Dowództwa Sojuszniczego, niezależnie od ich rodzaju, jeżeli takie zwolnienia są konieczne dla realizacji funkcji Dowództwa Sojuszniczego.
4. 
Właściwe władze Rzeczypospolitej Polskiej udzielają, zgodnie z procedurami przewidzianymi przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnień od przepisów dotyczących budowy, konstrukcji i urządzeń, z uwzględnieniem bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz ochrony środowiska dla prywatnych pojazdów i przyczep tymczasowo wwożonych zgodnie z artykułem XI ustęp 6 NATO SOFA oraz artykułem 8 ustęp 3 Protokołu Paryskiego, w okresie ich czasowego pozostawania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
5. 
W odniesieniu do potwierdzania standardów technicznych dla pojazdów silnikowych wymienionych powyżej dla wszystkich oficjalnych pojazdów samochodowych i przyczep, Dowództwo Sojusznicze może korzystać ze stacji kontroli technicznych prowadzonych przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej lub, z zastrzeżeniem odrębnych umów i porozumień wykonawczych, ustanawiać własne stacje kontroli pojazdów.
ARTYKUŁ  30

PRAWA JAZDY

1. 
Postanowienia artykułu IV NATO SOFA obejmują wszystkich członków Dowództwa Sojuszniczego oraz członków ich rodzin, pod warunkiem, że spełniają oni wymagania w zakresie prawa jazdy dotyczące odpowiedniego wieku kierowcy w Rzeczypospolitej Polskiej. Na wniosek właściwych władz Rzeczypospolitej Polskiej, Dowództwo Sojusznicze przedstawi dokument zaświadczający, że dana osoba jest członkiem Dowództwa Sojuszniczego bądź członkiem jego rodziny.
2. 
Członkowie rodziny, którzy podczas pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej osiągnęli wiek umożliwiający uzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami, oraz inne osoby nieposiadające ważnego prawa jazdy lub pozwolenia wydanego przez Państwo Wysyłające, mogą uzyskać polskie prawo jazdy po spełnieniu wymogów określonych przez właściwe przepisy Rzeczypospolitej Polskiej.
ARTYKUŁ  31

TABLICE REJESTRACYJNE

1. 
Właściwe władze Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Dowództwa Sojuszniczego, dokonają rejestracji, tymczasowej rejestracji i wyrejestrowania oraz wydadzą tablice rejestracyjne, a także dowody rejestracyjne lub tymczasowe dowody rejestracyjne oraz wymagane oznaczenia dla służbowych pojazdów mechanicznych oraz przyczep Dowództwa Sojuszniczego, bez względu na ich rodzaj oraz zgodnie z warunkami niniejszej Umowy Uzupełniającej i przepisami prawa Rzeczypospolitej Polskiej.
2. 
Na wniosek Dowództwa Sojuszniczego, właściwe władze Rzeczypospolitej Polskiej dokonają rejestracji, tymczasowej rejestracji, wyrejestrowania, czasowego wycofania pojazdu z ruchu oraz wydadzą tablice rejestracyjne, dowody rejestracyjne, tymczasowe dowody rejestracyjne a także inne decyzje i wymagane oznaczenia dla prywatnych pojazdów i przyczep członków Dowództwa Sojuszniczego, członków ich rodzin oraz pracowników wykonawców kontraktowych zgodnie z warunkami niniejszej Umowy Uzupełniającej i przepisami prawa Rzeczypospolitej Polskiej.
3. 
Za rejestrację, tymczasową rejestrację, wyrejestrowanie tymczasowe wycofanie pojazdu z ruchu oraz wydanie tablic rejestracyjnych, dowodów rejestracyjnych, tymczasowych dowodów rejestracyjnych i innych decyzji oraz wymaganych oznaczeń o których mowa w ustępach 1 i 2, zostanie pobrana oplata nominalna w celu pokrycia kosztów administracyjnych. Za pokrycie kosztów wszelkich badań technicznych przeprowadzanych w Rzeczypospolitej Polskiej odpowiada właściciel pojazdu.
4. 
Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie powinno być rozumiane jako sprzeczne bądź naruszające prawo nadane Dowództwu Sojuszniczemu na podstawie artykułu 4, 8 i 13 Protokołu Paryskiego, a także Państwu Wysyłającemu na podstawie artykułu XI NATO SOFA, do czasowego wwozu i wywozu pojazdów służbowych, pod warunkiem i z uwzględnieniem dokumentacji przewidzianej w NATO SOFA.
5. 
Bez uszczerbku dla postanowień ustępu 1 powyżej oraz artykułu XI NATO SOFA, Dowództwo Sojusznicze, z zastrzeżeniem konieczności zawarcia dalszych porozumień wykonawczych z Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, będzie uprawnione do dokonywania rejestracji swoich służbowych pojazdów i przyczep, niezależnie od ich rodzaju.
6. 
W przypadku, gdy Naczelne Dowództwo uzna to za niezbędny ze względu na bezpieczeństwo środek ochrony wojsk, dostęp do ewidencji służbowych pojazdów i przyczep oraz prywatnych pojazdów i przyczep, zostanie na wniosek Dowództwa Sojuszniczego ograniczony do właściwych podmiotów uprawnionych na podstawie prawa Rzeczypospolitej Polskiej do posiadania pełnego dostępu do tych danych. Nie oznacza to dobrowolnego zrzeczenia się zwolnień i immunitetów określonych w artykułach 7 oraz 17 niniejszej Umowy Uzupełniającej.
ARTYKUŁ  32

KLUBY WOJSKOWE I INFRASTRUKTURA SPORTOWA

Bez uszczerbku dla ustępu 6 artykułu IX NATO SOFA, Rzeczpospolita Polska przyznaje członkom Dowództwa Sojuszniczego oraz członkom ich rodzin dostęp do wojskowych obiektów rekreacyjnych i klubów oraz infrastruktury sportowej na takich samych zasadach i po takich samych kosztach, jak w przypadku członków Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków ich rodzin.

ARTYKUŁ  33

USŁUGI EDUKACYJNE

1. 
Członkowie Dowództwa Sojuszniczego oraz członkowie ich rodzin mogą odbywać kształcenie w przedszkolach, szkołach i instytucjach szkolnictwa wyższego Rzeczypospolitej Polskiej.
2. 
Za nadzór nad realizacją narodowych wymagań związanych z edukacją członków rodzin członków Dowództwa Sojuszniczego odpowiedzialne jest Państwo Wysyłające.
3. 
Na wniosek Dowództwa Sojuszniczego, Rzeczpospolita Polska umożliwi świadczenie kształcenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dla członków rodzin Dowództwa Sojuszniczego w sposób uwzględniający programy narodowe Państw Wysyłających lub program ustalony przez międzynarodową instytucję edukacyjną.
4. 
Dowództwo Sojusznicze oraz sekcje narodowe Państwa Wysyłającego są uprawnione do założenia i prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej szkół ("szkoła międzynarodowa"). Takie szkoły funkcjonują na podstawie oddzielnych zasad i regulacji dotyczących spraw organizacyjnych i administracyjnych, włączając w to programy nauczania i kwalifikacje kadry dydaktycznej.
5. 
Szczegóły dotyczące zapewnienia kształcenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dla członków rodzin członków Dowództwa Sojuszniczego, w tym ewentualnego założenia i prowadzenia szkoły międzynarodowej oraz jej nadzorowania, wydawania i uznawania świadectw, a także sposobu proporcjonalnego podziału kosztów przez Państwa Wysyłające z których pochodzą uczniowie pobierający naukę, zostaną określone w odrębnych porozumieniach lub umowach wykonawczych.
ARTYKUŁ  34

ŚWIADCZENIA SOCJALNE

W ramach programów socjalnych utworzonych przez Dowództwo Sojusznicze zgodnie z zasadami obowiązującymi w NATO, dopuszczalne jest zaangażowanie członków Dowództwa Sojuszniczego oraz członków ich rodzin we wsparcie tych programów, pod warunkiem otrzymania zwrotu ponoszonych kosztów oraz w zamian za honorarium. Tego rodzaju zaangażowanie nie będzie traktowane na równi z zatrudnieniem i niezależnie od obywatelstwa osób zaangażowanych, nie będzie podlegało przepisom prawa Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących pracy, zatrudnienia, świadczeń socjalnych, itp., a zwrot kosztów poniesionych z tego tytułu lub uzyskane honorarium nie będą podlegały opodatkowaniu w Rzeczypospolitej Polskiej.

ARTYKUŁ  35

IMPLEMENTACJA I ROZSTRZYGANIE SPORÓW

1. 
Strony zobowiązują się do podjęcia wymaganych środków w celu ułatwienia wdrożenia i wykonania niniejszej Umowy Uzupełniającej.
2. 
Rzeczpospolita Polska dostarcza na bieżąco Dowództwu Sojuszniczemu kopie wszelkich obowiązujących przepisów prawa dotyczących zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony środowiska i udziela wsparcia przy określaniu zgodności działalności Dowództwa Sojuszniczego z prawem i standardami stosowanymi w Rzeczypospolitej Polskiej lub określonymi w porozumieniach międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną.
3. 
Wszelkie komunikaty wymieniane pomiędzy Stronami na podstawie niniejszej Umowy Uzupełniającej będą sporządzane w języku angielskim lub francuskim, uznanych za jedyne języki oficjalne NATO.
4. 
Wszelkie spory lub kwestie powstałe w związku z wykonywaniem niniejszej Umowy Uzupełniającej między Dowództwem Sojuszniczym a Rzeczpospolitą Polską będą rozwiązywane przez negocjacje, bez odwoływania się do procedur sądowych lub administracyjnych. Strony wyrażają zgodę na wspólne rozwiązywanie wszelkich rozbieżności dotyczących interpretacji bądź stosowania niniejszej Umowy Uzupełniającej. Spory, które nie mogą zostać rozwiązane poprzez negocjacje będą rozstrzygane zgodnie z artykułem 15 Protokołu Paryskiego.
ARTYKUŁ  36

WEJŚCIE W ŻYCIE

Niniejsza Umowa Uzupełniająca wchodzi w życie następnego dnia po dacie otrzymania ostatniego pisemnego powiadomienia, informującego pozostałe Strony o wypełnieniu wszystkich niezbędnych wewnętrznych procedur każdej ze Stron.

ARTYKUŁ  37

ZMIANY

1. 
Treść niniejszej Umowy Uzupełniającej może być zmieniona w formie pisemnej w dowolnym czasie na podstawie porozumienia Stron.
2. 
Zmiany sporządza się w formie pisemnej i wchodzą one w życie zgodnie z warunkami określonymi w artykule 36 niniejszej Umowy Uzupełniającej.
ARTYKUŁ  38

STOSUNEK DO INNYCH UMÓW

W wykonaniu artykułu 2 ustęp 1 niniejsza Umowa Uzupełniająca:

a.
zastąpi postanowienia Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Dowództwem Naczelnego Sojuszniczego Dowódcy Transformacji (HQ SACT) dotyczącej ustanowienia i wsparcia Centrum Szkolenia Sił Połączonych (JFTC) NATO na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podpisanej dnia 13 kwietnia 2005 r. w Brukseli;
b.
zastąpi postanowienia Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Naczelnym Dowództwem Sojuszniczych Sił w Europie (SHAPE) dotyczącej stacjonowania, statusu prawnego i wsparcia 3. Batalionu Łączności NATO (3NSB), elementu podporządkowanego grupie systemów łączności i informatyki NATO (NCISG) dyslokowanego w Rzeczypospolitej Polskiej, podpisanej w SHAPE dnia 17 września 2014 r., która zgodnie z jej artykułem 12.2, wygaśnie z dniem wejścia w życie niniejszej Umowy Uzupełniającej;
c.
może, na podstawie pisemnej zgody wszystkich Państw Założycielskich, uzupełniać Konwencję między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Królestwa Danii i Rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącą Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, sporządzoną w Szczecinie dnia 5 września 1998 r., z późniejszymi zmianami.
ARTYKUŁ  39

OKRES OBOWIĄZYWANIA I WYGAŚNIĘCIE

1. 
Niniejsza Umowa Uzupełniająca pozostaje w mocy na czas nieokreślony oraz bez względu na stałą obecność Dowództwa Sojuszniczego na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, dopóki Rzeczpospolita Polska jest Stroną Protokołu Paryskiego.
2. 
Niniejsza Umowa Uzupełniająca może zostać wypowiedziana przez każdą ze Stron w dowolnym czasie, jednakże nie wcześniej niż dwa (2) lata po jej wejściu w życie, na podstawie wcześniejszego pisemnego powiadomienia przekazanego drogą dyplomatyczną. Niniejsza Umowa Uzupełniająca wygasa po upływie jednego (1) roku od daty otrzymania takiego powiadomienia, o ile nie uzgodniono inaczej.
3. 
Bez uszczerbku dla postanowień artykułu XV NATO SOFA oraz artykułu 16 Protokołu Paryskiego, a także poniższego ustępu 4. niniejsza Umowa Uzupełniająca będzie obowiązywała w przypadku działań zbrojnych, w stosunku do których ma zastosowanie Traktat Północnoatlantycki. Jednakże w przypadku działań zbrojnych, postanowienia dotyczące lokalizacji oraz liczebności personelu Dowództwa Sojuszniczego zostaną niezwłocznie poddane analizie przez Rzeczpospolitą Polską oraz właściwe Naczelne Dowództwo w celu wprowadzenia pożądanych zmian w stosowaniu niniejszej Umowy Uzupełniającej.
4. 
W przypadku działań zbrojnych określonych powyżej, każda ze Stron ma prawo, po notyfikowaniu pozostałym Stronom z terminem sześćdziesięciodniowym (60), do zawieszenia stosowania jakiegokolwiek z postanowień niniejszej Umowy Uzupełniającej, za wyjątkiem artykułu 35, w zakresie uznanym za konieczny. W przypadku skorzystania z tego prawa, Strony powinny niezwłocznie przystąpić do konsultacji w celu uzgodnienia odpowiednich zasad zastępujących te, w stosunku do których stosowanie zostało zawieszone.

Podpisano w Warszawie, dnia 9 lipca 2016 r. w trzech egzemplarzach, każdy w języku polskim i angielskim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne.

NA DOWÓD CZEGO niżej podpisani, należycie umocowani, złożyli podpisy pod niniejszą Umową Uzupełniającą.

Po zaznajomieniu się z powyższą umową, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

-
została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,
-
jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,
-
będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 21 lutego 2017 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2017.1179
Rodzaj: Umowa międzynarodowa
Tytuł: Umowa uzupełniająca Protokół dotyczący statusu międzynarodowych dowództw wojskowych ustanowionych na podstawie Traktatu Północnoatlantyckiego. Warszawa.2016.07.09.
Data aktu: 09/07/2016
Data ogłoszenia: 21/06/2017
Data wejścia w życie: 08/03/2017